2014 Genitoüriner Kanser Sempozyumunda kamuoyu ile paylaşılan araştırma sonuçlarına göre, Enzalutamid (Xtandi®) kemoterapi öncesi, ileri evre (metastatik), hormona dirençli prostat kanseri olan erkeklerde yaşam süresini uzatıyor.

Prostat nedir?

Prostat, erkek üreme sisteminin parçası olan bir organdır. Mesanenin hemen altında, bağırsakların ön tarafında, idrar torbasının çıkışını çepeçevre saran bir salgı bezidir. Prostatın başlıca görevi, spermleri koruyan sıvıyı üretmek ve spermleri bu sıvı ile sulandırarak sağlıklı bir şekilde içinde saklamaktır. Ayrıca, sfinkter kasları ile mesanenin ağzını sıkarak idrar kaçırmanızı önler.

Prostat bezi

Prostat bezi, erkek yaşlandıkça büyür. Bu büyümeye, iyi huylu (benign) prostatik hiperplazi (prostatın iyi huylu büyümesi) denir ve genellikle prostatın idrar yolunu çevreleyen geçiş bölgesinde görülür. Bu bölgede görülen prostat büyümesi, mesaneyi veya idrar yollarını bloke ederek, idrar akışını önleyebilir. Erkekler sık, ağrılı, kanlı idrar veya sperm sorunu yaşayabilir, belde tutulma ve ağrı çekebilirler. Bu belirtiler, prostatın iyi huylu büyümesi sonucu olabilir veya bu belirtiler kanser olarak karşımıza çıkabilir.

Prostat kanseri nedir ve nasıl oluşur?

Prostat kanseri, prostat bezindeki hücrelerin kontrol dışı büyümesiyle ortaya çıkar. Hücreler kontrol dışı büyüyüp prostat kanserini oluşturduğunda, ilk olarak prostat içinde yayılır ve sonra prostatı kaplayan kapsüle uzanıp kapsülü delerek prostat dışına doğru uzanır. Bu kanser türü, androjen (erkeklik hormonu) deprivasyon tedavisi (ADT) ile uzun süre kontrol altına alınabilen hormona karşı duyarlı bir hastalıktır. Prostat kanseri tedaviye cevap vermemeye başladığında, hormona dirençli prostat kanseri olarak adlandırılmaktadır. İleri evre, hormona dirençli prostat kanseri, vücudun uzak bölgelerine yayılım gösterdiği ve hormon tedavisine yanıt vermediği için oldukça zor tedavi edilen bir kanser şekline dönüşür.

- İlgili konu: Prostat Kanseri Belirtileri, Evreleri ve Tedavisi

Prostat kanserinde Enzalıtamid

Enzalutamid (Xtandi®), kanserin gelişmesine yardım eden moleküler yollara müdahale ederek, androjen (erkeklik hormonu) reseptör sinyali veren yolda birden fazla adım atmayı hedefler. Dahası, bu ilaç mide bulantısı, saç dökülmesi gibi kemoterapiye bağlı sık görülen yan etkilere yol açmaz.

2014 Genitoüriner Kanser Sempozyumunda kamuoyu ile paylaşılan araştırma sonuçlarına göre, enzalutamid (Xtandi®) daha öncesinde kemoterapi almamış, ileri evre, hormona dirençli prostat kanseri olan erkeklerde radyografik ilerleme (görüntüleme testleri ile belirlenen ilerleme) riskini azaltmakta ve yaşam süresini uzatmaktadır. Yapılan bu çalışmada, Eylül 2010- Eylül 2012 yılları arası daha önce kemoterapi almamış, belirti göstermeyen veya az da olsa belirti gösteren, ileri evre (metastatik), hormona dirençli prostat kanseri olan 1,715 hasta yer almıştır. Bu hastaların bir kısmı enzalutamid ile tedavi edilirken, diğerlerine plasebo (ilaçmış gibi verilen fonksiyonsuz madde) ve standart hormon tedavisi uygulanmıştır. Araştırmada incelenen iki önemli noktadan biri genel yaşam süresi, diğeri radyografik ilerleme olmadan yaşam süresi olmuştur.

Buna göre elde edilen sonuçlar, enzalutamid adlı ilacın yaşam kaybı riskini %30 oranında, radyografik ilerleme riskini ise %81 oranında azalttığını göstermiştir. Enzalutamid verilen hastalarda genel yanıt oranı %59 (%20 tam yanıt ve %39 kısmi yanıt) olarak belirlenirken, plasebo verilen grupta bu oran %5 olarak kaydedilmiştir. Enzalutamid kullanan hastalarda tahmini genel yaşam süresi ortalama 32.4 ay olarak tespit edilirken, plasebo verilen hastalarda 30.2 ay olarak gözlenmiştir. Bu ilaç, hastalarda kemoterapi ihtiyacını ortalama 17 ay geciktirmiştir. Buna göre, enzalutamid alan hastalarda kemoterapiye başlama süresi ortalama 28 ay olarak gözlenirken, bu oran plasebo alan hastalarda 10.8 ay olarak tespit edilmiştir.

Araştırmacılar kemoterapi almamış, ileri evre, hormona dirençli prostat kanseri olan erkeklerde enzalutamid ile uygulanan tedavinin, genel yaşam süresini ve radyografik ilerleme (görüntüleme testleri ile ilerleme) olmadan yaşam süresini önemli ölçüde uzattığı sonucuna varmıştır. Elde edilen bu olumlu verilerin akabinde, araştırma sona erdirilerek plasebo verilen hastalarda enzalutamid tedavisine başlanmıştır.

Sevgili okurlarım, prostat kanseri ileri yaşlardaki erkeklerde daha sık görülmektedir. Gerek hastanın yaşına bağlı sağlık durumu gerekse kanserin ileri evre olmasından dolayı bu kanser türünün agresif formunda tedavi süreci, hasta için daha zorlayıcı olabilmektedir. Bu sebeple, yapılan araştırmayla elde edilen olumlu sonuçlar, etkin tedavi yöntemlerini arttıracak sevindirici bir gelişme olarak nitelendirilmelidir. Kanser tedavisinde elde edilen her yeni gelişme, bilim dünyasında heyecan uyandırmakta, hastaların geleceğe daha umutla bakmalarını sağlamaktadır.