Kanser teşhisi alan bir hastanın kendisini bekleyen karmaşık tanı ve tedavi süreçlerini bir anda ayrıntıları ile anlaması oldukça zordur. Bunun neden kendi başına geldiğini algılaması ve aklında beliren onlarca-yüzlerce soruya cevap bulması zaman alacaktır. Bu süreçte iş, biz onkologlara düşer. Hasta ve yakınının kendini rahat hissetmesi, hastalığı hakkında daha fazla bilgi edinerek aklındaki sorulara yanıt bulması onları biraz olsun rahatlatır. İşte böyle bir durumda, ikinci bir uzman görüşü alma ihtiyacı ortaya çıkmaktadır.

İkinci Görüş Nedir?

Başka bir hekimin sonuçlarınızı değerlendirmesini, veya kendi hekiminizin önerdiği tedavi planının başka bir hekim tarafından gözden geçirilmesini isteyebilirsiniz; buna ikinci görüş almak denir.

Kanser tedavisi, 2000 yılı sonrası en çok gelişim ve değişim gösteren tıp dallarının başında gelmektedir. Bunun sonucu olarak tek bir kanser türü için bile onlarca farklı ilaç ve tedavi seçeneği söz konusu.

Günümüzde, hekim tarafından sunulan farklı tedavi seçenekleri için verilen karara, hasta ve yakınlarının katılımı da istenmektedir. Bu durum kafa karışıklığına neden olabilir. Bu karmaşayı önlemenin en önemli yolu, kanser hastalığı ve tedavi seçenekleri konusunda hastanın ve yakınının yeterince bilgilendirilmesidir. Çünkü tedavi seçenekleri konusunda ne kadar çok bilgi sunulursa, tedavi kararına katılım o denli güçlü ve tatminkar olacaktır. Bu sebeple kanser hastası, uzman olan başka bir tıbbi onkolog veya hemato-onkologdan ikinci bir görüş almak isteyebilir.

İkinci görüş, ilk teşhisi koyan hekimi rahatsız etmez, aksine bu girişimi destekleyecektir.

Uzman bir tıbbi onkolog veya hematologdan alınan ikinci görüşte patoloji raporu, kanserin yayılım durumu ve önerilen tedavi incelenir ve hastanın genel sağlık durumu kontrol edilir.

İkinci Bir Görüş Almak için Yeterli Zaman Var mı?

Kanser tedavi kararı, teşhisiniz, hastalık gidişatınız ve mevcut tedavi seçenekleriniz hakkında elinizden gelen her şeyi öğrendikten sonra verilmelidir. Bu, sahip olduğunuz kanser türüne bağlı olarak zaman alabilir. Bazı kanserler için, tedavi kararlarının hemen verilmesi ve tedaviye başlamada hızlı olunması gerekir (örneğin lösemi, germ hücreli tümörler). Ancak diğer birçok kanser türü için, tedavi seçeneklerini düşünmek ve en doğru kararı almak için zaman ayırabilirsiniz.

Kanser Hastası, Neden İkinci Görüş Almalı?

İkinci bir görüş almanın gerekçeleri şunlardır:

  • Tüm tedavi seçeneklerini öğrendiğinizden emin olmak istersiniz.
  • Nadir veya olağandışı bir kanseriniz varsa.
  • Başka bir tedavinin mümkün olabileceğini düşünüyorsanız.
  • Doktorunuz, sahip olduğunuz kanser türünde uzman değilse.
  • Doktorunuz, sahip olduğunuz kanserin türü veya evresi hakkında bir belirsizlik olduğunu söylüyorsa.
  • Doktorunuz size birkaç farklı tedavi seçeneği sunuyorsa.
  • Doktorunuzu anlamakta ve onunla iletişim kurmakta güçlük çekiyorsanız veya seçeneklerinizin başka biri tarafından açıklanmasını istiyorsanız.
  • Doğru teşhise sahip olduğunuz ve doğru tedavi seçimini yaptığınız konusunda içiniz rahat olsun istiyorsanız.

Kanserin türünü ve seyrini ayrıntılı olarak bilmek, hastanın tedavi kararına katılımını ve uyumunu kolaylaştıracaktır. Tam bu noktada, kanserin türünü ve seyrini yeterince kavramamış bir hasta ve yakını için ikinci bir görüş almak yarar sağlayacaktır.

Tedavi yararı ve yan etkileri nedeniyle zaman zaman biz onkologlar, hastalarımıza birden çok tedavi seçeneği sunabiliriz. Nadir görülen tümörlerde tedavi kararı, yanıt oranları düşük olan kanserlerde tedavi planlaması, yan etki oranı yüksek tedavi protokollerinin önerilmesi, hasta ve yakınında en çok kafa karışıklıklarına neden olan ve ikinci bir uzman görüşü ihtiyacını doğuran durumlardır.

Kimi zaman cerrahi tedavi öncesi uygulanacak tıbbi tedaviler ve/veya radyoterapi cerrahi başarıyı arttırabilmektedir. Bu gibi durumlarda, kanser ameliyatı öncesi ikinci bir görüş alınması hastaya yarar sağlayabilir.

Hastalığı henüz başlangıç aşamasında olan bir kanser hastası ve yakını, karşılaşacağı süreçler ve hastalığının seyri ile ilgili yeterince bilgi sahibi olduğunda kendini emin ellerde hissedecektir. Böylece, hem tedavide daha olumlu sonuçlar elde edilir hem de hasta ve yakını bu süreci daha kolay atlatabilir.

İkinci Görüş Alma Konusunda Doktorunuzla Nasıl Konuşulur?

Bazı hastalar doktorlarına ikinci bir görüş istediklerini söylemeyi zor buluyor. Hastaların ikinci bir görüş almasının yaygın olduğunu ve doktorların bu istekten memnun olduğunu unutmayın. Nasıl başlayacağınızdan emin değilseniz, konuşmaya başlamanın birkaç yolu:

  • "İkinci bir görüş almayı düşünüyorum. Birini tavsiye edebilir misin?”
  • "Tedaviye başlamadan önce ikinci bir görüş almak istiyorum. Bana bu konuda yardım eder misin?”
  • “Benim kanser türüm sizde olsaydı, ikinci bir görüş için kimi arardınız?”

İkinci Görüş Sürecinden Neler Beklenmeli?

İkinci görüş aldığınız doktora teşhisinizin ve planlanan tedavinizin tam ayrıntılarını verebilmeniz önemlidir. Aşağıdaki bilgilerin elinizin altında olduğundan emin olun ve kopyalarını daima kendinize saklayın:

  • Herhangi bir biyopsi veya ameliyattan alınan patoloji raporunuzun bir kopyası
  • Ameliyat olduysanız, ameliyat raporunuzun bir kopyası
  • Hastanede iseniz, her doktorun hastalar eve gönderilirken hazırladığı taburculuk özetinin bir kopyası
  • Doktorunuzun mevcut tedavi planının veya size bir seçenek olarak sunulan planın bir özeti
  • Bazı ilaçların uzun süreli yan etkileri olabileceğinden, tüm ilaçlarınızın, ilaç dozlarının ve ne zaman aldığınızın bir listesi

Mevcut doktorunuzdan raporlarınızın kopyalarını isteyebilirsiniz. Bir hastanede veya klinikte tedavi gördüyseniz veya test yaptırdıysanız, bu kayıtları nasıl alacağınızı öğrenmek için tıbbi kayıt departmanıyla iletişime geçmeniz gerekebilir. Tıbbi kayıtların çoğunun e-Nabız üzerinden ulaşılabilir olduğunu unutmayın.

ASCO ve ESMO gibi önde gelen uluslararası kanser dernekleri, kanser hastalarının tedavi kararları sürecinde mutlaka ikinci görüş almaları gerektiğine dair rehberler yayınlamıştır.