Sedanter (hareketsiz) bir yaşam tarzının olumsuz sağlık etkileri iyi bilinir, bununla birlikte egzersiz eksikliğinden etkilenenler sadece gençler değildir. Yeni bir araştırma, düşük fiziksel aktivitenin ileri yaş kadınların biyolojik yaşı üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır.
Sedanter Bir Yaşam Yaşam Tarzı Biyolojik Yaşlanmayı Hızlandırıyor
Biz yaşlandıkça hücrelerimiz de yaşlanır. Aslında, hücreler vücudumuzdaki her organı oluşturduğu için, gerçek yaşlanma hücresel yaşlanmadır diyebiliriz. Bununla birlikte, hücrelerinin yaşlanma hızları kişiden kişiye değişir.
Yaşam tarzı faktörleri - alkol tüketimi, sigara, egzersiz azlığı gibi - hücresel yaşlanma hızını büyük ölçüde etkileyebilir.
Hücrelerimiz normal olarak vücudun içinden ve dışındaki uyaranlara tepki verir ve bunu çeşitli biyolojik yollar kullanarak yapar. Genetik düzenlenme böyle bir yoldur.
Hücrelerimiz DNA'larının uçlarında tekrarlayan nükleotid dizileri olan telomerleri içerir. Telomerler kromozomları bozulmaya karşı korur; ayakkabı bağı uçlarındaki yapıların onları yıpranmalarından koruduğu gibi.
Telomere uzunluğu yaşlanma ve çeşitli hastalıklarla ilişkilendirilmiştir.Yaşlandıkça, hücreler ölene veya kanser hücrelerine dönüşene kadar telomerler kısalır, daha doğrusu DNA’nın her bölünmesi telomerleri kısaltır. Kısa telomerler kanser, kalp-damar hastalıkları ve diyabetle ilişkilendirilmiştir.
Çalışma
Ocak 2017’de American Journal of Epidemiology'de yayımlanan çalışmada telomer uzunluğunun, egzersiz ve biyolojik yaş arasındaki bağlantısı değerlendirilmiştir. Çalışmada, ortalama yaşı 79 olan 1481 kadının akyuvarlarının (beyaz kan hücresi = lökosit) telomer uzunluğu (LTL) ile hareketsiz geçirdikleri süre arasındaki ilişki ortaya konmuştur.
Katılımcıların sedanter geçirdikleri zaman, hem kendi bildirimleri hem de sağ kalçalarına 7 gün boyunca giydikleri bir hareket ölçer (accelerometer) aracılığı ile değerlendirildi.
Sedanter Yaşayan Kadınların Biyolojik Yaşları 8 Yıl Daha Fazla Bulundu
Çalışmanın sonucuna göre, az egzersiz yapan ve günde 10 saatten daha uzun süre hareketsiz olan kadınlar, daha az sedanter olan ve daha fazla egzersiz yapmış kadınlara göre biyolojik olarak "daha yaşlı" hücrelere sahipti.
Çalışma, sedanter bir yaşam tarzıyla hücrelerin daha hızlı yaşlandığını, kronolojik (takvim) yaşın biyolojik yaşla her zaman eşleşmediğini göstermektedir.
Araştırmacılara göre bu çalışma, sedanter yaşam tarzı, egzersiz ve telomer arasındaki bağlantıyı gösteren ilk araştırmadır. Ayrıca telomer uzunluğu ve yaşlanma üzerine yaşam tarzı seçimlerinin önemini vurgulamaktadır. Egzersizin faydaları hakkındaki tartışmalar gençken başlamalı ve fiziksel aktivite hangi yaşta olursa olsun devam etmelidir.
