Kanser, tüm dünyada giderek artan bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Kanserle mücadelede beslenmenin önemi ise son yıllarda giderek daha fazla vurgulanmaktadır. Sağlıklı bir beslenme tarzı, kanser riskini azaltabilirken, yanlış beslenme alışkanlıkları ise kanser riskini arttırabilir. Bu nedenle, ne yediğimiz ve yenen yiyeceğin hangi şartlarda hazırlandığı son derece önemlidir.
Yağda Kızartılan Yiyeceklerin Kanser Riskini Arttırması
Fred Hutchinson Kanser Araştırma Merkezi tarafından yapılan bir çalışmaya göre, düzenli olarak tüketilen patates kızartması, kızarmış tavuk, donut gibi yağda kızarmış yiyeceklerin, prostat kanseri riskini arttırdığı ve agresif hastalıklarda vücuttaki etkinin daha fazla olduğu konusunda ciddi bulgulara rastlanmıştır. Araştırmacılar, prostat kanseri riski ile yağda kızarmış yiyecekler arasındaki ilişkiyi hesaplamak için Prostat Spesifik Antijen (PSA) taraması, vücut kütle endeksi, aile geçmişi, ırk ve yaş gibi faktörleri kontrol etmişlerdir. Yağda kızartılan besinlerdeki kanserojen maddeler, kanser riskini arttıran mekanizmayı harekete geçirir. Bu nedenle, yüksek ısıda yağda kızartılan besinlerin fazlaca tüketilmesi sadece prostat kanseri değil, hemen hemen birçok kanser türü ile ilişkilidir.
Kızartma Yönteminin Toksik Etkisi
Yağda kızartma için kızgın hale getirilen besinlerin pişirilmesi sonucu, akrilamid ve heterosiklik aminler, polisiklik aromatik hidrokarbonlar, aldehid ve akrolein gibi bileşikler yüksek oranlarda oluşabilir. Uzun kızartma süresi ve yağın tekrar tekrar kullanılması, pişirilen besinlerde bu toksik bileşiklerin artmasına neden olur ve vücutta kanser oluşumunu tetikleyebilir. Aynı zamanda, yüksek ısıda kızartılmış yiyeceklerin, dokularda kronik iltihaplanma ve oksidatif strese yol açabileceği bilinmektedir.
Araştırma Sonuçları ve Öneriler
Fred Hutchinson Kanser Araştırma Merkezi tarafından yapılan çalışma, prostat kanseri riski ile yağda kızartılan yiyecekler arasındaki ilişkiyi araştıran ilk araştırmadır. Daha önce yapılan araştırmalar sonucu, yağda kızartılmış yiyeceklerin yemek borusu, meme, akciğer, pankreas, baş ve boyun kanserleri ile ilişkisi bulunmuştu.
Sonuç olarak, evinizde ya da dışarıda tüketilen yiyeceklerin hazırlanma koşullarına dikkat etmeliyiz. Hijyen kurallarına uyan, sağlıklı ortamlarda hazırlanan yiyeceklerin yanı sıra pişirilme yöntemleri de son derece önemlidir. Yüksek ısıda yağda kızartılan besinlerin fazlaca tüketilmesi ile sadece prostat kanseri değil, hemen hemen birçok kanser türü ile ilişkisi olduğu bilinmektedir. Çocuklarımız için okullarda fast food türü yiyeceklerin yasaklanması, meyve tüketiminin artırılması, aile ve iş yaşantımızda yüksek ısıda kızartılarak pişirilen gıdaların tüketiminin mümkün olduğunca azaltılması en büyük temennim olacaktır.
