Beynin Bağışıklık Sistemi ile Gece Alkol İsteği Arasında Bir Bağ Bulundu
Adelaide Üniversitesi’nden araştırmacılar, beynin bağışıklık sistemi ile alkol alma arzusu arasında bir bağ buldu. Beyin, Davranış ve Bağışıklık adlı dergide yayımlanan bu çalışma beynin gece alkol alma motivasyonuyla beynin bağışıklığı arsında bir bağ olduğunu gösteren ilk araştırmalardan biridir.
Laboratuvarda kullanılan farelerle yapılan çalışmada araştırmacılar, farelerin beyinlerindeki bağışıklık sisteminden belirli bir cevabı bloke eden bir ilaç vererek alkol alma isteğini durdurabildiler.
Dünyadaki en çok tüketilen bağımlılık yapıcı olarak da nitelendirilen alkolü tüketme ihtiyacına yönlendiren biyolojik mekanizmayı anlamaya yardımcı olan önemli bir çalışmadır.
Alkol Alma İsteği Karanlıkta Daha Fazladır
Vücudumuzun sirkadiyen ritmi beynin ödül merkezinin ve bağışıklık sisteminin çalışmasını etkilemektedir. Ödül ilişkili davranışların ve bağışıklık yanıtın karanlıkta daha aktif olduğu bulunmuştur. Hem beynin ödül davranışının hem de bağışıklık yanıtının ortak bir elemanı vardır: Toll-like reseptör 4 (TLR4)!
Toll-like reseptör 4, hücre zarında bulunan bir proteindir ve TLR4 geni tarafından kodlanır. Protein yapıdaki bu reseptörün başlıca görevi, zararlı mikroorganizmaları tanımak, bağışıklık sistemini aktive etmek ve inflamasyonu başlatmaktır. Bu reseptörün aynı zamanda kırmızı ve yeşil reçete ile satılan opioid ağrı kesicilerin (örneğin morfin) etkilerinden ve zamanla bu ilaçlara karşı gelişen toleranstan (etkinlik azalması) sorumlu olduğu bilinmektedir. Bu nedenle örneğin opioid zehirlenmelerinde veya aşırı kullanımlarında TLR4’ün çalışmasını engelleyen ilaçlar (antagonistler) kullanılmaktadır. Bu antagonist ilaçlara örnek naloksondur (naloxone). Nalokson damardan uygunan bir TLR4 engelleyicidir, naloksonun benzeri bir ilaç olan naltreksonun (naltrexone) hap şeklindeki formu Ethylex de alkol ve madde bağımlılığı tedavilerinde kullanılmaktadır.
TLR4’ün hem haz hem de bağışıklık sistemi ilişkili olması enteresandır. Bu ilişkiyi yorumlayacak olursak; haz çok uyarılırsa kronik inflamasyon ve inflamasyona bağlı sağlık sorunları, haz az uyarılırsa da bağışıklık sistemi zayıflığı (örneğin zona) ortay çıkabilir gözükmektedir.
Çalışmada, beynin bağışıklık sisteminin alkol alma isteğindeki rolünün tespiti ve ödül mekanizmasını kapatmayı denemek için; TLR4’ü farklı bir antagonisti kullanılmıştır: “(+) - Naltrekson”
Sonuç olarak, bu çalışma ile ilk kez olarak bağışıklık sistemiyle gece alkol alma motivasyonu arasında bir ilişki bulunmuştur. (+)-Naltrexone’un farelere uygulanmasının ardından farelerde alkol içme davranışında özellikle gece saatlerinde önemli derecede azalma gözlemlenmiştir. Yani beynin bağışıklık sisteminin bir bölümünü bloke etmenin, farelerin akşamları alkol alma motivasyonlarının önemli ölçüde azalttığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışma, alkol bağımlılığına karşı alınacak tedbirler ve sağlık açısından umut verici bir gelişmeye sahiptir.
İlginizi Çekebilir:
Jonathan Henry W. Jacobsen et al.
The efficacy of (+)-Naltrexone on alcohol preference and seeking behaviour is dependent on light-cycle.
Brain, Behavior, and Immunity (2017).
