Uluslararası Akciğer Kanseri Araştırmaları Derneği (IASLC), dünyanın en büyük multidisipliner akciğer kanseri organizasyonudur. Tütün kullanımı ile mücadele, akciğer kanseri görülme sıklığını azaltmak ve halihazırda kanser teşhisi konmuş hastalarda sonuçları iyileştirmek için önemlidir. Bu kapsamda IASLC, Kasım 2019’da bir açıklama yayınlamıştır. Açıklamada;

E-sigara neden endişe verici?

Elektronik sigaralar, sigara kullanımını bıraktırabileceği ve klasik tütün ürünlerinden daha az zararlı olabileceği sloganları ile hızla popülerlik kazanmıştır. Bazı insanlar elektronik sigara kullanımı ile sigarayı bırakmayı başardı, ancak kullanım alanları artık sigara içmeyenlere; genellikle gençlere ve genç yetişkinlere olmak üzere önemli ölçüde genişledi. Bırakma sonuçlarına ilişkin veriler tutarsız olmakla birlikte, uzun vadeli riskler ise henüz bilinmemektedir. E-sigarayla ilgili son zamanlarda tanınan ve büyüyen salgın Amerika Birleşik Devletleri'nde, pulmoner inflamasyon (akciğer iltihabı) nedeniyle ciddi hastalık ve ölümlerin 2019'un sonlarında bildirilmesiyle birlikte e-sigara kullanımının potansiyel tehlikeleri ortaya çıkarmıştır. Mevcut kanıtlara dayanarak, IASLC uluslararası kaygıları paylaşmakta ve elektronik sigaralar ve diğer ısıtmalı tütün ürünleri cihazlarında aşağıdaki tavrı almaktadır. Amerikan Toraks Derneği'nin bu konudaki duruşunu destekliyoruz ve aşağıdaki noktalara değiniyoruz:

  • Sigara içmeye devam eden hastalarda kanser tedavisi sonuçları daha kötüdür ve tüm hekimlerin sigarayı bırakma konusunda ortak karar verme yoluyla hastaları desteklemesi kritik öneme sahiptir.
  • Kanserli olanlar da dahil olmak üzere sigara içen tüm bireyler mümkün olan her şekilde derhal sigarayı bırakmalıdır.
  • Sağlık profesyonelleri, hastaların tümüne kanıta dayalı bıraktırma araçları (yardımcıları) ile sigarayı ve e-sigarayı bırakmalarını tavsiye etmelidir.
  • Güvenli ve etkili kanıta dayalı bıraktırma araçları (yardımcıları), onaylı ilaç bilimi ve danışmanlığı içerir.
  • Elektronik sigaralar mevcut sistematik incelemeler kapsamında, sigara bıraktırma konusunda kanıtlanmış ürünler değildir.
  • Birkaç çalışma, hayvan modellerinde e-sigara ve akciğer kanseri arasında bir bağlantı olabileceğini düşündürmektedir; insanlarda kanser riskini değerlendiren henüz bir çalışma yoktur. E-sigara ile kanser gelişimini ilişkilendiren çalışmaların olgunlaşması birkaç yıl alacaktır.
  • Elektronik sigaralarda kullanılan diğer katkı maddelerini içeren aroma maddeleri, e-sigara ilişkili hastalıkları artırıcı etkide bulunabilir.
  • Elektronik sigaralar gençler veya şu anda sigara içmeyen yetişkinler tarafından asla kullanılmamalıdır.

Genç kanser hastaları için esrarlı e-sigara riski

Yeni nesil e-sigaralardaki en büyük korkulardan biri ise, bu cihazların sadece nikotin iletimi için değil de tetrahidrokanabinol (esrardaki psikoaktif madde THC) iletimi için de kullanılması. Amerika’da bazı eyaletlerde tıbbi esrar, kanser hastalarının ağrı giderimi için kullanılmakta. Ancak genç kanser hastalarında bu algı e-sigara ile birleşebilir. E-sigaralarda THC içeriklerinin kullanılması, e-sigara kullanımının başlamasıyla birlikte tedirgin olduğumuz konulardan biri haline gelmişti; son dönemde e-sigaralarda kullanılan THC bileşenlerinin EVALI için risk oluşturmasının ortaya çıkması ile bu detay biraz daha önem kazandı.

EVALI nedir?

EVALI: e-sigara kullanımı ile ilişkili gizemli akciğer hasarı (E-cigarette or VAping product use–associated Lung Injury).

E-sigara kullanımına bağlı gizemli bir akciğer hastalığı olan EVALI aslında, çoklu organ tutulumu yapan inflamatuvar bir solunum sendromunu tanımlamaktadır (bakınız e-sigaraya bağlı ölümlerin haberi).

Bilindiği gibi, Amerika’da gençlerde e-sigara kullanım oranı hayli yüksek seviyelere ulaşmış durumdadır. 2019 itibariyle ABD’de 5,2 milyondan fazla genç (lise öğrencilerinin % 27,5'i ve ortaokul öğrencilerinin % 10,5'i) e-sigara kullanmaktadır. Durum bu şekildeyken, kanser hastası gençlerin e-sigara kullanımına alışkın olduğu düşünüldüğünde, THC kullanımını e-sigaraya daha fazla taşıması risk olarak görülmektedir.

EVALI nedenli hastaneye yatış ve ölümler, ilk olarak Haziran 2019’da ortaya çıkmıştı ve Eylül 2019’da zirve yapmıştı. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre, 21 Ocak 2020 itibariyle ABD'de 60'ı hayat kaybıyla sonuçlanan 2711 adet EVALI vakası bildirilmiştir. 14 Ocak 2020 itibariyle, hastalar 15 ila 75 yaş aralığında olup, ölen hastaların ortalama yaşı 51'dir.

CDC araştırmacıları 17 Ocak 2020'de yayınladıkları Haftalık Rapor’da ajanslarının, FDA'nın, eyalet ve yerel sağlık departmanlarının Illinois, Utah ve Wisconsin'deki EVALI hastalarının gayri resmi olarak THC içeren ürünler aldığını belirlediklerini bildirmiştir. 14 Ocak 2020 itibariyle, madde kullanım öyküsü bulunan EVALI hastalarının % 82'si THC içeren ürünleri son zamanlarda e-sigara aracılığıyla kullandıklarını söylemişti.

Sonuç olarak, tıbbi ya da eğlence amaçlı esrar kullanan kişiler, E vitamini asetatına potansiyel olarak maruz kalmaları da göz önünde bulundurulduğunda EVALI için önemli risk altındadırlar. CDC, özellikle E vitamini asetatı ve esrar içeren hiçbir e-sigara ürününün kullanılmamasını gerektiğini vurgulamaktadır.