Pankreas Kanseri ve Sarılık Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Pankreas kanseri ve sarılık arasında belirli bir bağlantı bulunmaktadır. Kanserli büyümenin, karaciğerden ince bağırsağa safra taşıyan safra kanalına baskı yapabilir. Bu da sarılık olarak adlandırılan cildin sararması durumuna neden olabilir. 

Pankreas kanseri kişilerde sarılkık, çoğunlukla ilk belirtilerdendir. Sarılık ise göz beyazlarının sararması, koyu renkli idrar, açık renkli dışkı ve kaşıntılı cilt gibi belirtilere neden olur. 

Bu durumun yönetilmesinde, safra kanalının açık tutulması için bir tüpün yerleştirilmesini veya tıkanıklığın giderilmesi için cerrahi bir operasyonu içermektedir.

Pankreas Kanseri ve Sarılık Arasındaki Bağlantı

Pankreas kanseri çoğu kişinin yaşadığı ilk belirtiler arasında çoğunlukla sarılık bulunmaktadır. Pankreasın baş kısmındaki kanser, bu belirtilere neden olabilir. Pankreasın diğer bölgelerindeki kanserler ise vücudun diğer bölgelerine yayılmamışsa, sarılıkla ortaya çıkmayabilir.

Sarılık, cildin ve göz beyazlarının sararması anlamına gelir. Sarılığın diğer belirtileri arasında şunlar bulunur:

• Koyu renkli idrar
• Kaşıntılı cilt
• Açık renkli veya yağlı dışkı

Sarılığa Sebebi Nedir?

Sarılık, bilirubin birikmesi sonucu oluşur. Bu kahverengi–sarı olan koyu madde, karaciğerin ürettiği safra sıvısının bir bileşenidir. Safra, ortak safra kanalı aracılığıyla ince bağırsağa doğru yol alır. Oradaki görevi, yağları parçalamaktır. Son olarak ise safra, dışkı ile birlikte vücuttan atılır.

Ortak safra kanalında meydana gelen bir tıkanıklık, safra sıvısının ince bağırsağa ulaşmasını engelleyerek, bilirubin birikmesine neden olur. Bu durum da saraılık meydana gelir. 

Pankreas Kanserinde Sarılık Ne Zaman Ortaya Çıkar?

Sarılık, pankreas kanserinin her evresinde ortaya çıkabilir. Genellikle sarılığın ortaya çıkması, kanserin, pankreastaki konumuna bağlıdır. Pankreasın baş kısmında meyadana gelen bir kanser, ortak safra kanalına yakındır. Bu, kanal üzerinde baskı oluşmasına, ki bu durumda tümör henüz oldukça küçük olsa bile sarılığa neden olabilir.

Öte yandan, pankreasın ortalarında veya kuyruk kısmında başlayan bir kanser ise pankreas boyunca yayılmadan önce safra kanalına baskı yapmayabilir. Bu da bu süreçta sarılığın oluşmamasını sağlar. Böyle bir durumda sarılığın meydana gelmiş olması, kanserin pankreas çevresine yayıldığı, genellikle karaciğere metastaz yaptığı gösterir. 

Ayrıca, pankreas kanseri dışında da birçok durumun sarılığa neden olduğunu unutmamak gerekir. 

Pankreas Kanserinde Sarılık Tedavisi

Bazı durumlarda, safra kanalını açık tutmak adına kısa ve dar bir tüp olan stentin yerleştirmesi sarılık belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir. 

Başka bir seçenek ise pankreatik biliyer baypas cerrahisidir. Bu işlemde cerrah, tıkanıklığın üstünden safra kanalını keser ve kanalı ince bağırsağa yeniden bağlar. Genellikle bu yöntem sarılığın hafifletilmesinde oldukça etkilidir. 

Bu iki yaklaşım herkes için uygun olmayabilir. Böyle durumlarda ise Diphenhydramine gibi antihistaminikler kullanılması ve cildin serin ve nemli tutulması kaşıntının azaltılmasına yardımcı olabilir. 

Pankreas Kanserinin Diğer Belirtileri Nelerdir?

Pankreas kanserinin diğer belirtileri arasında şunlar bulunur:

• İstemsiz kilo kaybı: Bu çok yaygındır, çünkü bu durumdaki kişilerin iştahı azalır.
• Sırt veya karın ağrısı: Bu da yaygın bir belirtidir, çünkü pankreasın gövdesinde veya kuyruğunda başlayan kanser çok büyüyebilir, yakındaki organlara baskı yaparak ağrıya neden olabilir. Ancak sırt veya karın ağrısı genellikle pankreas kanseri dışında, başka bir durumdan kaynaklanır.
• Bulantı ve kusma: Midenin uç kısmına baskı yapan kanser, kısmi bir tıkanıklığa neden olabilir, bu da yiyeceğin geçişini zorlaştırabilir. Bu durum da kusmaya veya bulantıya yol açabilir.
• Kan pıhtısı: Bazı kişilerde, pankreas kanserinin ilk belirtisi büyük bir damarda, genellikle bacakta, kan pıhtısının oluşmasıdır. Bu pıhtı, bacakta kızarıklık, ağrı, sıcaklık ve şişmeye neden olabilir. Pıhtının bir parçasının kopması ve akciğerlere ulaşması, göğüs ağrısına neden olabilir, ki hatta bu durum yaşamı tehdit edebilir.
• Karaciğer veya safra kesesi büyümesi: Meydana gelen bir tıkanıklık, safra kesesinde safra birikmesine neden olabilir, ki bu da onun büyümesine sebep olur. Kanser karaciğere yayılırsa, karaciğeri de büyütebilir.
• Diyabet: Kanser insülin üreten hücreleri yok ederse, diyabet meydana gelebilir, ancak bu durum nadirdir. Pankreas kanseri, daha çok küçük kan şekeri değişikliklerine neden olur.

Pankreas Kanseri İçin Sağkalım Oranları

Çoğunlukla bu durum, kişinin ne zaman tanı aldığına bağlı olacaktır. 5 Yıllık Göreceli Sağkalım Oranı (The 5-year relative survival rate – RSR), pankreas kanseri olan ve olmayan kişilerin karşılaştırılması ve 5 yılın sonunda hayatta kalan kişilerin yüzdesini ifade etmektedir. 

The Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER) veritabanı pankreas kanseri için RSR sonuçları tabloda gösterilmiştir. 

Sarılık Pankreas Kanserinin Son Aşaması Mıdır?

Sarılık, kanserin nerede başladığına bağlı olarak pankreas kanserinin herhangi bir aşamasında da ortaya çıkabilir. Pankreasın baş kısmında başlayan kanser erken aşamada sarılığa neden olabilirken, pankreasın ortasında veya kuyruğunda başlayan kanserler daha sonraki aşamalarda da sarılığa neden olmayabilir. 

Pankreas Kanserinin Son Aşamasının Belirtileri Nelerdir?

Pankreas kanseri olan kişiler genellikle tümörün diğer organlara yayılmasından veya çok büyük hale gelmesinden sonra belirtiler yaşarlar. Bu nedenle, belirtiler erken aşamalar yerine geç aşamalarda ortaya çıkabilir. Kilo kaybı, iştah kaybı veya karın ağrısı gibi belirgin olmayan belirtiler yaşanabilir. 

Özetle Pankreas Kanseri ve Sarılık

Sarılık, yani sarı bir cilt, pankreas kanserinin çok yaygın bir belirtisidir. Tümör, safra kanalına baskı yaparak tıkanıklığa neden olabilir ve bu da bilirubin birikmesine yol açarak sarılığa sebep olabilir. Sarılığın belirtileri ise göz beyazlarının sararması, koyu renkli idrar ve açık renkli dışkıdır.

Sarılığı yönetmek için iki yaklaşım vardır: Kanalı açık tutmak için stent yerleştirilmesi veya biliyer baypas cerrahisi.

Ayrıca pankreas kanseri istemsiz kilo kaybı, kan pıhtısı oluşumu, bulantı ve kusmaya da neden olabilir. 

Pankreas kanseri için sağkalım oranları, ne kadar erken teşhis konulduğuna bağlıdır, ancak genel olarak 5 yıllık göreceli sağkalım oranı %13'tür.