İskoç Biyolog Alexander Fleming, sonradan keşfine dair düşüncelerini hatırlayarak şunları söyledi:

 “1928 yılının 28 Eylül sabahı şafak sökmeden uyandığımda dünyanın ilk antibiyotiği veya bakteri öldürücüsünü keşfederek tüm tıbbı devrimleştirmeyi planlamamıştım. Ancak sanırım tam olarak bunu yaptım.” 

Fleming, bir tatilden döndüğünde, Staphylococcus bakterisinin kontamine petri kabında küflenmenin farkına vardı. Ek olarak, küflenmenin yakınında bakteriyel büyümenin engellendiğini de fark etti. Bu yüzden küflenmenin bakteriyel büyümeyi baskılayan bir madde salgıladığı sonucuna vardı. Kısa sürede, besiyerinde saf bir küf kültürü yetiştirdi. Küfün Penicillium cinsine ait olduğunu belirleyerek besiyerindeki antibiyotik maddesine penicillin (penisilin) adını verdi. 

İlginç bir şekilde, birçok eski toplum küflenmenin bir çare olarak kullanılabileceğine dikkat çekmişti. İrlandalı Fizikçi John Tyndall, Penicillium mantarının antibakteriyel etkisini 1875 yılında göstermişti. Ancak, Fleming bu küflenmenin antibakteriyel bir madde salgıladığını öneren ve daha sonra bunu izole eden ilk kişi olmuştur. Daha sonraki çalışmalarda penisilinin bakterilerin hücre duvarlarını zayıflatarak çalıştığını gösterilmiştir.

1941 yılında, Avustralyalı Farmakolog Howard Florey, Alman Biyokimyacı Ernst Chain ve İngiliz Biyokimyacı Norman Heatley İngiltere'de birlikte çalışırken penisilini kullanılabilir bir ilaç haline getirmeyi başardılar. Bu ilacın, farelerde ve insanlarda enfeksiyonları tedavi edebileceğini gösterdiler. 

ABD ve İngiliz hükümetleri, II. Dünya Savaşı sırasında askerlerine yardımcı olmak için mümkün olduğunca çok penisilin üretmeye karar verdi. Penisilin kısa sürede önemli bakteriyel hastalıkların tedavisinde kullanıldı;

  • Kan zehirlenmesi
  • Zatürre
  • Difteri
  • Kızıl ateş
  • Bel soğukluğu 
  • Frengi

Ne yazık ki, antibiyotiklere dirençli bakteriyel evrimleşti ve ek antibiyotiklerin arayışını gerektirdi. Tek doğal antibiyotik kaynağı küfler değildir. Örneğin, Streptomyces bakterisi streptomisin ve tetrasiklinlerin kaynağıydı. Penisilin ve sonradan keşfedilen bu antibiyotikler bakteriyel hastalıklarla savaşta bir devrim başlattı.

Yazı Görselinin Açıklaması: Penicillium mantarının yakından bir görüntüsü

Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: John Tyndall (1820–1893), Alexander Fleming (1881–1955), Howard Walter Florey (1898–1968), Ernst Boris Chain (1906– 1979), Norman George Heatley (1911–2004)