JAMA Network Open adlı dergide 15 Şubat 2022'de yayımlanan araştırmaya göre, COVID-19 Pandemisi'nin ilk yılında erken tanı amacıyla yapılan kanser taramalarında yaşanan belirgin düşüş, metastatik (ileri evre) meme ve kolon kanseri ile başvuran hastalarda belirgin bir artışa yol açtı.

San Diego'daki Kaliforniya Üniversitesi'ne bağlı merkezde hematoloji/onkoloji uzmanı olan Dr.  Jade Zifei Zhou liderliğindeki yazarlar, "Geç, tedavi edilemez aşamalarda başvuran hastaların sayısı artıyor" diyor.

Pandemi etkisini artırdığında, acil olmayan tıbbi uygulamalar beklemeye alınıyor; mamografi, kolonoskopi ve diğer kanser taramalarının ertelenmesi, bizleri, ileride olabilecek sorunlar konusunda endişelendirdi. Örneğin, Haziran 2020'de sadece ABD'de, gözden kaçan taramalar ve tedavideki gecikmeler nedeniyle 2030 yılına kadar on binlerce aşırı kanser yaşam kaybı öngörüldü.

Çalışmalarını Kaliforniya'da gerçekleştiren ekip, 2019'da ve pandeminin ilk yılı olan 2020'de kanser merkezlerine yeni bir tanı veya ikinci bir görüş için başvuran 1. ve 4. evre kanseri olan hastaların sayısını karşılaştırdı. Araştırma, ortalama yaşı 58 ve %90'ı kadın olan 500'den fazla hastayı içeriyordu.

  • 2019'da meme kanserli hastaların %63,9'u 1. evre hastalıkla başvururken, 2020'de %51,3'ü bu evrede başvurdu. Tersine, 2019'da sadece %1.9'u 4. evrede tanı alırken, bu sayı 2020'de %6,2'ye yükseldi.
  • Rakamlar Ocak-Mart 2021 arasında daha da kötüydü, kadınların sadece %41.9'u 1. evre ve %8'i 4. evre meme kanseri ile başvurdu.

Kolon kanseri için de durum benzerdi, ancak hasta sayısının daha az olması nedeniyle bulgular istatistiksel olarak anlamlı değildi:

Pandeminin başlamasından sonra, 1. evre kolon kanseri ile başvuran hasta sayısı %17,8'den (sekiz hasta) %14,6'ya (altı hasta) düşerken, 4. evrede tanı alanlar %6,7'den (üç) %19,5'e (sekiz) yükseldi.

Tüm kanser türlerinde, 1. evrede tanı alma 2019'da %31,9'dan 2020'de %29'a düşerken, 4. evrede başvurma %26'dan %26,4'e yükseldi.

Ertelenen veya aksayan, sadece kanser taramaları değildir, kanser belirtileri taşıyan çok sayıda kişinin doktora başvurmaktan çekindiğini de biliyoruz.

Bu araştırmadan alınması gereken mesaj, pandemi sırasında erken tanısı aksayan hastaların tedaviye mümkün olan en kısa sürede devam etmeleri için teşvik edilmesi ve kanser taramalarının eskisine kıyasla daha iyi bir farkındalıkla sürdürülmesi gerektiğidir.