Genç BRCA Taşıyıcılarında Meme Kanserinin Klinik Özellikleri – Önemli Farklar

Meme kanserinin genetik faktörlerle ilişkisi uzun zamandır araştırılan bir konu olup, özellikle BRCA1 ve BRCA2 genlerinde kalıtsal patojenik varyantlar (zararlı mutasyonlar) taşıyan genç kadınlarda hastalığın klinik seyri büyük önem taşımaktadır. 24 Şubat 2025'te Journal of Clinical Oncology'de yayımlanan yeni bir çalışmada, Dr. Matteo Lambertini ve ekibi, genç yaşta BRCA1 ve BRCA2 mutasyonu taşıyan kadınlarda meme kanserinin klinik özelliklerini karşılaştırmış ve tanı öncesi BRCA testinin hastalık sonuçları üzerindeki etkisini incelemiştir.

Çalışmanın Detayları

Bu araştırma, dünya genelindeki 78 merkezde yürütülmüş olup, 2000 ile 2020 yılları arasında 40 yaş ve altındayken evre I-III meme kanseri tanısı almış 4.752 hastanın verilerini içermektedir. Çalışmaya katılan hastalar BRCA1 (3.069 kişi) veya BRCA2 (1.683 kişi) gen mutasyonu taşıyan kişilerden oluşmaktadır.

Önemli Bulgular

• Hormon reseptörü negatif hastalık ve tümör derecesi: BRCA1 taşıyıcıları, BRCA2 taşıyıcılarına kıyasla hormon reseptörü negatif tümörlere daha sık sahipti (%74,4 vs %15,5) ve daha yüksek dereceli tümörler gözlendi (%77,5 vs %49,1).

• İkinci primer meme kanseri ve diğer primer kanserler: Ortanca 7,8 yıllık takip süresinde, BRCA1 taşıyıcılarında ikinci primer meme kanseri görülme oranı daha yüksekti (2,12 vs 1,42 olay/100 kişi-yılı) ve diğer primer kanserler daha sık gözlendi (0,70 vs 0,45 olay/100 kişi-yılı). Ancak, uzak metastaz gelişimi BRCA2 taşıyıcılarında daha fazlaydı (1,51 vs 2,06 olay/100 kişi-yılı).

• Hastalıksız sağkalım oranı: Sekiz yıllık hastalıksız sağkalım oranı, BRCA1 taşıyıcıları için %63,8, BRCA2 taşıyıcıları için ise %66,2 olarak bulundu.

• Tanı öncesi BRCA testi ve klinik sonuçlar: Meme kanseri teşhisinden önce BRCA testi yaptıran hastalar (tanıdan en az 2 ay önce test yapılanlar, 411 kişi), teşhis sırasında test yaptıranlara kıyasla (tanıdan 2 ay önce ile tanıdan 6 ay sonrasına kadar test yapılanlar, 1.671) daha küçük tümörlere sahipti (T1 tümör oranı %61,3 vs %32,4), lenf nodu tutulumu daha azdı (N0 oranı %65,9 vs %50,8), daha az kemoterapi aldı (%84,4 vs %92,9) ve aksiller diseksiyon oranı daha düşüktü (%37,5 vs %47,4).

Yukarıdaki görsel, tanı öncesinde veya tanı sırasında kalıtsal BRCA mutasyonu için test edilen hastalarda sağkalım oranlarını karşılaştırmaktadır. Üç farklı grafik bulunuyor:

1. Grafik A (Hastalıksız Sağkalım):

   • Tanıdan önce test edilen hastalar (yeşil çizgi), tanı sırasında test edilenlere (turuncu çizgi) kıyasla daha uzun hastalıksız sağkalıma sahiptir.
   • Tanı sırasında test edilen hastalarda hastalığın nüksetme riski daha yüksektir.

2. Grafik B (Meme Kanserine Özgü Sağkalım):

   • Meme kanserine bağlı yaşam kaybı oranları karşılaştırılmıştır.
   • Tanı öncesi test yapılanlarda sağkalım avantajı görülmekle birlikte fark çok belirgin değildir.

3. Grafik C (Genel Sağkalım):

   • Genel sağkalım oranları incelenmiştir.
   • Tanı öncesinde test yaptıran hastalar, uzun vadede bir miktar daha iyi sağkalım avantajına sahiptir.

Bu veriler, erken genetik testin kanserin daha erken evrede teşhis edilmesini sağladığını ve uzun vadede daha iyi sonuçlarla ilişkilendirilebileceğini düşündürmektedir.

• Genetik testin sağkalıma etkisi: Tanı öncesinde BRCA testi yaptıran hastalar, tanı sırasında test yaptıranlara göre daha iyi bir genel sağkalıma sahipti (HR = 0,61; %95 GA = 0,40–0,92). Ancak, tümör evresi gibi değişkenler için yapılan düzeltmeler sonrasında bu fark istatistiksel olarak anlamlılığını yitirdi (HR = 0,74; %95 GA = 0,47–1,15).

Sonuç ve Yorum

Bu küresel çalışma, genç BRCA1 ve BRCA2 taşıyıcılarında meme kanserinin farklı klinik davranışlar sergilediğini göstermektedir. Sağlıklı bireylerde BRCA mutasyonunun belirlenmesi, meme kanserinin daha erken evrede teşhis edilmesi, daha düşük tedavi yükü ve düzeltilmemiş analizlerde daha iyi genel sağkalım ile ilişkilendirilmiştir.

Bu bulgular, erken genetik testlerin kanserin erken tanısını sağlaması açısından önemini vurgulamakta ve bireyselleştirilmiş tarama stratejilerinin geliştirilmesine katkı sağlayabilir.