Östrojen Reseptörü Düşük Pozitif Meme Kanserinde Hormon Tedavisi Verilmeyebilir mi?

Östrojen Reseptörü Düşük Pozitif Meme Kanseri

Meme kanseri tedavisinde hormonal (endokrin) tedavi, özellikle östrojen reseptörü (ER) pozitif hastalar için temel bir tedavi basamağıdır. Ancak, son yıllarda immünohistokimyasal (IHK) boyamada östrojen reseptör düzeyi %1–10 arasında olan, yani "düşük östrojen reseptörlü" (ER-low) tümörlerin biyolojik ve klinik özellikleri tartışma konusu olmuştur. Bu grup hastalarda hormonal tedavinin faydası net olmayabilir mi?

11 Nisan 2025'te Journal of Clinical Oncology dergisinde yayımlanan geniş kapsamlı bir çalışmada, Choong ve arkadaşları bu soruya yanıt aradı. Araştırmacılar, düşük östrojen reseptör düzeyine sahip erken evre meme kanseri hastalarında hormon tedavisinin atlanmasının sağkalım sonuçları üzerindeki etkilerini inceledi.

---

Çalışmanın Tasarımı

• Veri kaynağı: Ulusal Kanser Veritabanı (National Cancer Database). Retrospektif (geçmişe dönük) veri analizi. 

• Hasta grubu: Yüksek riskli, evre I–III, östrojen reseptör düzeyi %1–10 arası meme kanseri hastaları

• Tedavi: (Neo)adjuvan kemoterapi alan ve hormon tedavisi başlatan ya da başlatmayan hastalar

• Önemli detay: Tüm hastalar erken evrede ancak yüksek risk grubunda sınıflandırıldı.

Önemli Bulgular

Hasta Sayısı ve Genel Özellikler

• Toplam 10.362 hasta analiz edildi.

• Bunlardan 7.018 hasta kemoterapi aldı ve çalışmaya dahil edildi.

Hormon Tedavisinin Başlanmama Oranı

• 12 aylık takipte hormon tedavisine başlamama oranı %42 olarak bulundu.

• Hormon tedavisi başlanmaması, şu hasta gruplarında daha sık görüldü:

  • Progesteron reseptör (PR) negatif tümörler

  • HER2 negatif tümörler

  • Daha yüksek tümör derecesi (grade 2–3)

  • Ki67 proliferasyon indeksi ≥ %20 olan tümörler

  • Neoadjuvan kemoterapi uygulanmış hastalar

• Tüm bu bulgular istatistiksel olarak anlamlıydı (P < 0,001).

---

---

Sağkalım Sonuçları

• Ortanca takip süresi: 3 yıl

• Toplam yaşam kaybı sayısı: 586

• Çok değişkenli analizlerde, hormon tedavisi atlanması, yaşam kaybı riskinde %23 artış ile ilişkilendirildi:

  • Hazard ratio (HR): 1,23 (Güven aralığı [GA]: 1,04–1,46, P = 0,02)

• Östrojen reseptör düzeyine göre risk farklılık gösterdi:

  • ER %6–10 olanlarda: Yaşam kaybı riski %42 arttı (HR: 1,42; GA: 1,00–2,02; P = 0,048)

  • ER %1–5 olanlarda: Yaşam kaybı riskinde anlamlı artış bulunmadı (HR: 1,15; GA: 0,91–1,45; P = 0,24)

Neoadjuvan Kemoterapi Alanlarda Bulgular

• 4.377 hasta (%62) neoadjuvan kemoterapi aldı.

• Neoadjuvan tedavi sonrası rezidüel (artık) hastalık kalan hastalarda, hormon tedavisi atlanması kötü sağkalımla ilişkiliydi:

  • Rezidüel hastalıkta: HR = 1,26 (GA: 1,00–1,57; P = 0,046)

• Ancak, patolojik tam yanıt (pTY) elde eden hastalarda hormon tedavisinin atlanması sağkalımı etkilemedi:

  • HR = 1,06 (GA: 0,62–1,80; P = 0,84)

---

Yorum

Düşük östrojen reseptör düzeyine sahip erken evre meme kanserinde, hormon tedavisinin atlanması; özellikle neoadjuvan kemoterapi sonrası kalıntı hastalığı bulunan ve östrojen reseptör oranı %6–10 arasında olan hastalarda, belirgin şekilde kötü genel sağkalım ile ilişkilidir.

Prospektif veri elde edilene kadar, bu hasta grubunda hormon tedavisinin potansiyel faydaları mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu çalışma, sayısal verilerle şu kritik mesajı ortaya koymaktadır:

• Östrojen reseptör düzeyi %1–10 arasında olsa bile, hormon tedavisinin atlanması sağkalım üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir.

• Özellikle ER %6–10 arasında olan hastalarda ve kalıntı hastalık saptanan olgularda, ölüm riski anlamlı şekilde artmaktadır .

Dolayısıyla klinik uygulamada, düşük östrojen reseptörlü bu hasta grubuna hormonal tedavinin aktif olarak önerilmesi ve hastaların tedaviden elde edebilecekleri potansiyel kazanımlar konusunda bilgilendirilmesi büyük önem taşımaktadır.