Anal Kanser Tedavisinde Retifanlimab Kombinasyonu FDA Onayı Aldı

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), 15 Mayıs 2025 tarihinde retifanlimab-dlwr (Zynyz, Incyte Corporation) adlı immünoterapötik ajanın, karboplatin ve paklitaksel ile kombinasyonunu; ayrıca tek başına kullanımını, lokal olarak ilerlemiş veya metastatik yassı hücreli anal kanal karsinomu olan erişkin hastalar için onayladı. Bu gelişme, nadir ancak agresif seyirli anal kanserin tedavisinde yeni bir umut kapısı aralıyor.

Bu Yeni Retifanlimab Onayı Ne Açıdan İlk?

• İlk kez bir immünoterapi, birinci basamak tedavide kemoterapi ile birlikte yassı hücreli anal kanser için FDA onayı almıştır.
• Ayrıca, retifanlimab, tek ajan olarak da FDA tarafından platin temelli tedaviye yanıtsız veya intoleran yassı hücreli kanser için onaylanan ilk PD-1 inhibitörü olmuştur.

---

Anal Kanser Nedir ve Neden Önemlidir?

Anal kanal kanserleri, sindirim sisteminin son 3 cm’lik kısmında yer alan anüs bölgesinde gelişen, nadir fakat giderek artan sıklıkta tanı konan kanserlerdir. Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan çalışmalara göre, 2001–2015 yılları arasında anal kanser insidansı (yıllık yeni kanser vakası) yıllık %2.7, bu hastalığa bağlı mortalite (yaşam kaybı oranı) ise yıllık %3.1 oranında artış göstermiştir. Bu oranlar, anal kanserleri “en hızlı artış gösteren kanser türleri” arasına sokmuştur.

Anal kanserlerin %90’ından fazlası HPV (özellikle HPV-16) enfeksiyonu ile ilişkilidir. Hastalık genellikle kadınlarda ve ileri yaşta daha sık görülür. Teşhis edildiğinde ileri evrede olması ve belirti vermeden ilerlemesi nedeniyle erken tanı ve etkili sistemik tedavi seçenekleri hayati önem taşır.

---

Yeni Onayın Bilimsel Dayanağı: POD1UM-303 / InterAACT 2 ve POD1UM-202

1. Kombinasyon Tedavisi (Retifanlimab + Karboplatin + Paklitaksel)

FDA onayı, daha önce sistemik kemoterapi almamış 308 inoperabl lokal ileri veya metastatik yassı hücreli anal kanser hastasını içeren faz 3 POD1UM-303/InterAACT 2 çalışmasına dayanıyor. Hastalar aşağıdaki şekilde tedavi edildi:

• Her iki grupta ortak: 6 kür boyunca karboplatin (AUC=5, gün 1) ve paklitaksel (80 mg/m², gün 1, 8 ve 15)

• Randomizasyon: Retifanlimab-dlwr 500 mg IV (her 4 haftada 1) vs. plasebo

Başlıca bulgular:

• Ortanca progresyonsuz sağkalım (PFS):

  • Kemoterapi artı Retifanlimab kolunda 9.3 ay

  • Kemoterapi artı plasebo kolunda 7.4 ay

  • HR: 0.63 (p=0.0006) → %37 risk azalması

• Yanıt oranı (ORR):

  • Retifanlimab kolu: %56

  • Plasebo kolu: %44

• Ortanca genel sağkalım (OS):

  • Retifanlimab kolunda 29.2 ay

  • Plasebo kolunda 23 ay

  • (HR: 0.70) → istatistiksel anlamlılık sınırında

Not: Plasebo kolundaki hastaların %45’i, progresyon sonrası retifanlimab aldı.

---

2. Monoterapi Olarak Retifanlimab (POD1UM-202)

FDA, aynı zamanda retifanlimabı platin temelli tedaviye yanıtsız veya intoleran yassı hücreli anal kanser hastaları için tek ajan olarak da onayladı. Bu onay, faz 2 POD1UM-202 çalışmasından elde edilen verilere dayanmaktadır.

Çalışma Özeti:

• 94 hasta, 4 haftada bir 500 mg IV retifanlimab aldı.

• Objektif yanıt oranı: %14 (95% CI: 8–23)

• Ortanca yanıt süresi (DoR): 9.5 ay

---

Retifanlimab (Zynyz) Hakkında: Önceki FDA Onayı ve Klinik Kullanımı

Retifanlimab, PD-1 (Programmed Death Receptor-1) inhibitörü olarak etki gösteren bir immünoterapötiktir.

İlk FDA onayını, 22 Mart 2023’te, ileri evre Merkel Hücreli Karsinom (MHK) tedavisi için almıştır. Bu onay, faz 2 POD1UM-201 çalışmasına dayanmakta olup, %52 yanıt oranı ve 9.5 aylık medyan yanıt süresi ile dikkat çekmiştir.

MHK, nadir ama agresif seyirli bir cilt kanseri olup, güneş maruziyeti ve bağışıklık baskılanması ile ilişkilidir.

---

Retifanlimab Kullanımı ve Güvenlik Bilgileri

• Kombinasyon dozu: Karboplatin + paklitaksel ile birlikte 500 mg IV, 4 haftada bir, maksimum 12 ay

• Tek ajan dozu: 500 mg IV, 4 haftada bir, maksimum 24 ay

• Uyarılar:

  • Ciddi ve ölümcül olabilen bağışıklık aracılı yan etkiler

  • İnfüzyon reaksiyonları

  • Allojenik kök hücre nakli sonrası komplikasyonlar

  • Embriyo-fetal toksisite

---

Sonuç ve Önemi

Retifanlimab’ın hem kombinasyon hem de tek ajan olarak onaylanması, anal kanal kanserinde ilk basamakta immünoterapinin yerini sağlamlaştıran önemli bir gelişmedir. Özellikle PFS’de sağlanan anlamlı iyileşme, bu nadir ancak ciddi tümör türünde tedavi paradigmasını değiştirme potansiyeline sahiptir. Ayrıca önceki MHK onayıyla birlikte retifanlimab, nadir kanserlerde umut vaat eden bir ajan olarak öne çıkmaktadır.