Elektrokardiyogram (EKG) Keşfi ile Kalbin Penceresini Açan Dr. Willem Einthoven
Kalp kontrolü için elektrokardiyogram (EKG) yaptırmayan neredeyse yoktur. EKG, elektrotların vücudumuza yerleştirilerek kalbin elektriksel sinyallerinin kayıt edilmesidir; böylelikle kalbin ritmi, hızı, kasılma fonksiyonları hakkında bilgi ediniriz. EKG, 100 seneden fazla suredir kliniklerde kullanılan en yaygın teşhis cihazlarından biridir. Bu muhteşem cihaz için Dr. Willem Einthoven'a büyük bir teşekkür borçluyuz. Gelin tıbbın en önemli cihazlarından biri olan EKG'yi keşfeden doktoru doğum gününde tanıyalım.
Doktor Willem Einthoven Kimdir?
Dr Willem Einthoven, 21 Mayıs 1860 yılında Endonezya'da (o zamanlar Hollanda'ya bağlı idi) doğdu. Babası orduda görev alan bir doktordu. 6 yaşındayken babasını kaybetti. Ailesiyle birlikte Hollanda'nın Utrecht şehrine yerleşti. Utrecht Üniversitesi'nde tıp eğitimi aldı. Mezun olduktan sonra, Leiden Üniversitesi'nde Fizyoloji Profesörü olarak göreve başladı.
Doktor Wilhelm, İngiliz Fizyolog Augustus Waller tarafından geliştirilen basit elektrokardiyogram cihazının uygulamasını gördükten sonra kalbin elektriksel aktivitesi ile ilgilenmeye başladı. Waller tarafından geliştirilen cihaz, elektrik dalgalarını tespit etmek için kullanılan ilk cihazlardan biriydi. Civa ve sülfirik asitle doldurulmuş ince cam silindirden oluşmaktaydı.
Waller'in cihazı "çok doğru" ölçümler üretmiyordu. Dr. Einthoven, string galvanometer adı verilen daha iyi bir cihaz geliştirdi. Bu cihaz, kalpten gelen elektrik akımını ileten gümüş kaplı çok ince bir telden oluşuyordu. Bu ince tel, iki elektromagnetten geçerek taşıdığı elektrik akımına göre hareket ediyordu.
Dr. Einthoven ilk klinik kayıtlarını 1902'de gerçekleştirdi. Kayıt izleri, her kalp atışında üç tepe ve iki oluk içeren bir dalga şekli gösterdi. Einthoven, bu özellikleri göstermek için P, Q, R, S ve T harflerini kullandı. Günümüzde bu programlama halen kullanılmaktadır.
Doktor Einthoven, elektrokardiyogramın klinikte teşhis için çok önemli bir potansiyele sahip olduğuna ikna olmuştu. Sağlıklı insana ait kalp atışı modellerini ve aritmileri (anormal kalp atışları) ve ventriküler hipertrofi gibi kalp hastalıkları modellerini başarıyla tanımladı.
Tıp dünyası başlangıçta bu tekniğin yararı konusunda oldukça şüpheliydi. Daha sonra tekniğin önemi ve başarısı anlaşıldı.
Doktor Willem Einthoven, "Elektrokardiyogram Mekanizmasının Keşfiyle" 1924 yılında Nobel Tıp Ödülü'ne layık görüldü. Dr. Wilhem'in kayıtları, günümüzdeki modern cihazların ürettiği kayıtlar kadar iyi durumdadır. Doktor Einthoven, 1927 yılında kanser sebebiyle hayatını kaybetti. Doktor Willem Einthoven, insanlık tarihi boyunca tıbba hizmet eden önemli bilim insanlarından biridir. Tasarladığı cihaz ile milyonlarca insanın kalp problemleri başarıyla tespit edilmiştir. 1906 yılında, neden EKG keşfine yöneldiğine dair şu sözleri yazmıştır: "Hastalarımızın çektiği acıları rahatlatmak".
Doktor Willem Einthoven'i, 159. doğum gününde saygıyla anıyoruz...
Willem Einthoven – Biographical. NobelPrize.org. Nobel Media AB 2019. Tue. 21 May 2019.
https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/1924/einthoven/biographical/