
İlaçlı Stentin Babası Jose Eduardo Sousa 88 Yaşında Hayata Veda Etti
İlaçlı stentler ile koroner arter (kalbi besleyen damar) hastalıkları tedavisinde devrim yaratmaya yardımcı olan girişimsel kardiyolog Prof. Dr. José Eduardo Sousa, 13 Mart 2022 Pazar günü Brezilya’da hayata veda etti.
İlk başkanlarını kaybettiğini Twitter’da açıklayan Brezilya Homodinamik ve Girişimsel Kardiyoloji Derneğine göre Sousa, 1966’da ilk koroner anjiyografiyi gerçekleştirdi ve 1986’da bir insana Palmaz-Schatz stentini implante eden ilk insan oldu.
1999’da Sousa ve meslektaşları, birbirini izleyen 30 hasta ve 8 ay takipte sirolimus ile kaplanmış ilaçlı stentin ilk insan denemesini gerçekleştirdiler. Yeniden darlık olmadığı bildirilen bu denemeler o zaman için stent operasyonlarının aşil tendonu niteliğindeydi.
Bu ufuk açıcı sonuçların ortak yazarı Prof. Dr. Patrick Serruys, yaşam kaybı ile alakalı olarak "Çok üzücü bir gün, çünkü o çok harika bir insandı ve biz kardiyolojide kritik bir anda etkileşime girdik."
Serruys, Sousa'nın 15 hastayı 2 günde tedavi ettiği ve birkaç ay sonra koroner anjiyografiyi ve o zamanlar yeni bir teknik olan intravasküler ultrasonu tek bir günde gerçekleştirmek için geri döndüğü o yoğun ilk günleri hatırladı. İkili bunu şampanyayla kutladılar ve Sousa saat 20.00'de Hollanda'daki evine geri dönüş yoluna çıkmıştı.
Şimdilerde İrlanda Ulusal Üniversitesi'nde çalışan Serruys "Yeni bir çağ açtık" dedi. “Tıbbi bir keşif sürecinin başındaki insan olmak çok zor bir şey çünkü ahlaki bir sorumluluğunuz var. Biz stentte, kanserde ve organ naklinde kullanılan bir ilacı denemek zorunda kaldık. Hasta sizi dinlemeli ve bir doktor olarak size güvenmeli.”
Serruys, Sousa'nın hasta için büyük bir empatiye sahip olması ve onların neye katlandıklarını anlaması nedeniyle bu görev daha kolay halledildi dedi. "Nazik, gözlüklü bir adamdı - Eduardo'yu hep böyle hatırlayacağım."
Twitter'da kardiyologlar, Sousa'yı "ilaç kaplı stentlerin babası" ve girişimsel kardiyoloji alanında bir "dev" olarak andılar.
New York'taki Mount Sinai'deki Icahn Tıp Okulu'ndan Dr. Roxana Mehran, bir tweet’de: "Yenilikçi teknolojilerde dünyaya öncülük etti, şu anda bizim doğal olarak kabul ettiğimiz prosedürleri tetikledi, alçakgönüllülük ve hastaları için duyduğu sevgi ile gerçekleştiren ilk kişi"
Mount Sinai'dan Dr. Gregg Stone, Sousa'nın "tıp için çok şey ifade eden türünün tek örneği, öncü ve rol model" olduğunu söyledi.
Brezilya Tıp Akademisi'ne göre Sousa, 30 Ocak 1934'te Brezilya'nın Pedreiras kentinde doğdu ve tıp eğitimini 1958'de Brezilya'daki Pernambuco Federal Üniversitesi'nde tamamladı. 1963'te Harvard Üniversitesi'nde pediatrik kardiyoloji uzmanlığını, Cleveland Clinic'te koroner arteriyografi bursunu ve 1969'da São Paulo Üniversitesi'nden kardiyoloji doktorasını tamamladı.
Sousa, 1983 ve 2004 yılları arasında São Paulo'daki Dante Pazzanese Kardiyoloji Enstitüsü'nün teknik direktörlüğünü yaptı ve Yapısal Kalp Hastalıklarında Girişimsel Merkezini yönetti. Ayrıca 1993'ten beri São Paulo Üniversitesi'nde profesör ve danışman olarak görev yaptı.
550'den fazla makale yayınladı, 120'den fazla araştırma projesine katıldı ve 210'dan fazla yayınlanmış kitap bölümü var.
José Eduardo Sousa, 'Father' of Drug-Eluting Stents, Dies at 88 - Medscape - Mar 14, 2022.