Sağlık hizmetlerinin dijital dönüşümü önemli ilerleme kaydetti ve Covid-19 Pandemisi'nde bu ilerleyiş hızlandı. Florida, Orlando’da düzenlenen Sağlık Bilgi Yönetimi ve Sistemleri Derneği’nin (Health Information Management and Systems Society= HIMSS) 2022 kongresinde önde gelen iki panelist bu konu üzerinde fikir birliği sağladı. Kaiser Permanente’de sorumlu Başkan Jodie Lesh ve Siemens ve Partners Healtcare’in (şimdiki adı Mass General Brigham) eski yöneticisi olan Harvard Tıp Fakültesi’nden John Glaser, pandemi döneminde yeni teknolojileri hayata geçirmek için hızlı bir şekilde kurulmuş olan "alt yapı" için ciddi bir çalışma gerektiğini konusunda ortak fikir sahibiydi.

Sağlığın dijitalleşmesi konusunda sorun, hangi yeni teknolojilerin, sağlıktaki sınırlamalar ve uyum sağlamaya karşı olan dirence rağmen hayata geçeceğidir.

Glaser, şimdiye kadar kaydedilen ilerlemeyi devam ettirmek için sağlık sisteminin değer bazlı hizmete doğru ilerlemesinin devam etmesi ve sağlık hizmetlerinde çalışan kişilerin yeni teknolojiyi daha etkin kullanmaları için teşvik edilmesi gerektiğini söyledi. Lesh ise örneğin Kaiser’in büyük elektronik sağlık kayıt verileri ve analitik kaynağını kullandığını söyledi. Buna Kaiser’in hizmet modelinin nasıl geliştiği, Covid’in en iyi nasıl tedavi edildiği ve sağlık eşitsizliklerinin sebeplerinin nasıl anlaşılacağı üzerine olan araştırmalar da dahil edildi. Buna ek olarak Lesh, sağlığın sosyal belirleyici faktörlerini ve bunlarla ilgili ne yapabileceklerini değerlendirmek için Kaiser’in kendi verilerini kullandığını bildirdi.

Covid-19’un neden olduğu teknoloji ile ilişkili değişikliklerin ne kadar süreceği sorulduğunda Glaser, bunun için birkaç yılı alacağını söyledi. Glaser, kırsal bölgede sanal hizmete izin verilmesi ve evde başlanması gibi Medicare telesağlık kapsamına ilişkin düzenleyici değişikliklerin kalıcı hale geleceğini tahmin ediyor. Bu ve diğer nedenler doğrultusunda da telesağlığın sağlık hizmetlerinin daha önemli bir yönü olmasını bekliyor.

Lesh bu konuda Glaser ile hem fikir. Kaiser’in pandemi öncesi birinci basamak sağlık ziyaretlerinin yaklaşık %15’inin sanal olduğunu ve bunun pandemi ile birlikte %40’a yükseldiğini söyledi. Kaiser, telesağlıkta hasta memnuniyetini ve kaliteyi değerlendirmeye ve sanal ziyaretlerden sonra kaç kişinin yüz yüze ziyaret gerçekleştirdiğini takip etmeye devam ediyor.

Ek olarak Lesh şunları söyledi: “Personel kaynaklarımız zayıf olduğundan Covid hastalarını izlemek adına hastanemizde uzaktan hasta izlemeyi kullanmaya başladık. Erken müdahale sayesinde çok fazla hayat kurtarıldı. Ayrıca bize mümkün olabilecek bu şeyi gösterdi.”

Kaiser ayrıca ziyaretçilerin hastaneye gelmelerine izin verilmediği zamanda hastaların aileleri ile iletişim kurmalarına izin veren telesağlık sistemi de kullandı.

Tahmin Edilen Daha Büyük Etkiler

Glaser, yeni teknolojilerin nihayetinde sağlık sistemi üzerinde daha büyük bir etkisinin olacağını söylüyor. Tüm yeni teknolojilerin sahip olduğu “birinci dereceden” ve “ikinci dereceden” etkiler vardır. Örneğin arabalar icat edildiğinde, atların yerini aldı; bir süre sonra, insanlar işlerinden daha uzak yerlerde yaşayabileceklerini anladıklarında, arabaların varlığı kırsal kesimlerin kentleşmesine yol açtı.

“Buradaki ikinci dereceden etki nedir? Evde hastane olması mı? Eve gelen daha büyük bir hizmet mi? Ziyaretin yerine farklı bir şey koyuyoruz.”

Lesh ise Kaiser’in evde sağlık trendinde yatırım yapmakta olduğunu söyleyerek tekrar aynı fikirde olduğunu belirtti. (Kaiser, evde sağlık hizmetleri şirketi olan Medically Home’un hissesini aldı.) “Evde sağlık, tedarik zincir problemleri yüzünden kısmen zordur ancak vadettiği çok şey vardır.”

Yeni dijital teknolojilerin hem sağlık hizmetlerini geliştirmesi hem de daha fazla zorluk oluşturmasının bir başka yolu da “farklı bir ekosistem sağlamaya yardımcı olacak” olmasıdır.

“İnsanların seçim yapmasına yardımcı olarak, tüketici katılımını teşvik ederek ve anlamlar sağlayarak birçok farklı yerlerden gelen veriler ile daha karmaşık bir ekosistemi desteklememiz gerekiyor. Sağlık Bilişim Teknolojisi, daha uzman dış uygulamalarla daha karmaşık hale geldikçe verilerin serbestçe aktığı ve hastalar, sağlık personelleri ve sağlık sistemi için daha fazla anlam sağladığı yeni bir teknoloji sistemi oluşturmamız gerekiyor.”

Panelistler, Netflix’i yeni teknolojilere uyum sağlayarak ve iş modelini değiştirerek büyüyen bir şirket örneği olarak gösterdi. Glaser, Netflix’in DVD’leri başlangıçta mail yoluyla teslim ettiğini ve daha sonra kesintisiz yayın ve telefon uygulamalarına geçtiğini belirtti.

Dijital Bölünme Ciddi Bir Sorun

Moderatör Casey Ross, toplumun bir kısmının dijital sağlık araçlarına erişimi olmadığına dikkat çekti ve endüstrinin dijital dönüşümü ilerledikçe bu insanların geride kalıp kalmayacaklarını sordu.

Lesh, “Dijital hizmet, bazı insanları geride bırakma riski taşıyor” diyerek bu konuya katıldığını gösterdi. Sebeplerden birinin dijital bölünme olduğunu söyledi: birçok insanın hala internete erişimi, bilgisayarı veya akıllı telefonu yok. Ancak “dijital okuryazarlık” sorunları ve sağlık kuruluşlarının ele alması gereken teknik desteğe de ihtiyaç var. Ayrıca Lesh, “Dijital sağlığa geçtikçe güven inşa etmemiz gerektiğini” ve “İnsanların bu sisteme güvenmeleri gerektiğini” söylüyor.

Bu sorunların üstesinden gelmek için Kaiser’in politika, sistem tasarımı, hasta seçimi ve sistem tasarımında hasta katılımına değinen bir dijital eşitlik girişimi başlattığını da sözlerine ekledi.

Ross, hastaların verilerinin genellikle hastaların bilgisi veya rızası olmadan şirketlerin para kazanmasına yardımcı olacak şekilde kullandığını dile getirdi. Bunun dijital sağlık araçları daha fazla yayılmadan önce ele alınması gereken bir sorun olup olmadığını sordu.

Verilere kimin sahip olduğu hakkında tartışmanın anlamsız olduğunu çünkü sağlık planlarının insanları güvence altına almak için bazı verilere ve sağlık personellerinin insanları tedavi etmek için de başka verilere ihtiyaç duyduğunu savundu. Sağlık Sigortası Taşınabilirlik ve Sorumluluk Yasası’nın yeniden başlatılması gerektiğini öne sürdü. Bu, siyasi ve ekonomik nedenlerden dolayı zor olsa da “çoğu zaman, çoğu insan için işe yarayan bir çözüm bulmalıyız” dedi.

Tartışma, doktorların yeni dijital araçları nasıl algıladıklarına döndü. Lesh, “Bu, doktorlar için çok zor ve pandemi ile zaten bu zorluğa meydan okuyorlar. Bazıları yeni teknolojilerden memnun değil. Yükü azaltmak için çalışmalar yapılıyor ancak bu zor oluyor. Bazı doktorlar teknolojiyi severken bazıları nefret ediyor.” dedi.

O kadar çok doktor, iş yükü yüzünden tükeniyor ki, sağlık kuruluşları doktorların işini zorlaştırmak istemiyor. Bu nedenle yeni dijital araçların tasarımına ve kullanımına dahil olmaları çok önemli. Sonuçta teknoloji sadece kullanıldığı zaman faydalıdır.