Üroonkolojide Daha Az, Daha Çok Olabilir mi? ARASAFE ve DISCUS Çalışmaları
Tedavi Yükünü Azaltıp Etkinliği Korumak
ESMO 2025 (Berlin, 17–21 Ekim) sunumlarından iki çalışma, prostat ve ürotelyal kanserde tedavi optimizasyonunun; etkinliği korurken yan etki yükünü ve hasta külfetini azaltabildiğine dair ikna edici kanıtlar sundu.
Gerçek Yaşam – Uygulanabilirlik Açığı
Moleküler hedefli tedaviler onkolojide devrim yaratsa da, sitotoksik kemoterapi pek çok kanser türünde hâlâ omurga rolünde. Ancak klinik deneylerde test edilen standart doz ve siklus sayıları, gerçek yaşamda her hastada tolere edilemeyebiliyor. Burada tedavi optimizasyonu devreye giriyor: daha az yoğun rejimler ile uygulanabilirliği, tedaviye devam oranlarını, yaşam kalitesini ve hatta eşit erişimi artırmak mümkün olabilir.
ESMO 2025’te sunulan ARASAFE (prostat, Faz 3) ve DISCUS (ürotelyal, Faz 2) çalışmaları, hasta odaklı sonlanımlar üzerinden bu yaklaşımı test ediyor.
📌 ARASAFE (mHSPC, Faz 3)
- Rejim: Docetaksel 50 mg/m² iki haftada bir vs 75 mg/m² üç haftada bir (her ikisi de darolutamid + ADT ile)
- Bulgu: Grade 3–5 hematotoksisite daha düşük; etkinlik benzer
- Yorum: Üçlü yoğunlaştırmayı daha geniş hasta grubuna daha güvenli sunma potansiyeli
📌 DISCUS (Ürotelyal, Faz 2)
- Rejim: Platin + gemsitabin 3 kür vs 6 kür, ardından avelumab idame
- 3 kür tamamlama: %74.4 (6 kür: %36.6)
- Avelumaba geçiş: %72.2 (6 kür: %51.5)
- QoL & Toksisite: Daha iyi yaşam kalitesi, daha az grade 3–4 yan etki; yanıt ve sağkalımda kayıp yok
1) ARASAFE Faz 3 (Prostat Kanseri, LBA92)
Tasarım: Hormon-duyarlı metastatik prostat kanserinde (mHSPC) upfront üçlü (docetaksel + darolutamid + ADT) içinde docetaksel yoğunluğu karşılaştırıldı: 50 mg/m² 2 haftada bir vs 75 mg/m²/3 haftada bir.
Arka Plan: ARASENS (NEJM 2022) üçlü tedavi ile sağkalım kazanımı göstermiş; ancak docetaksel ilişkili ciddi nötropeni ~%33 düzeyindeydi. PROSTY (Lancet Oncol. 2013), 2 haftalık 50 mg/m² uygulamanın benzer etkinlikle daha az hematotoksisite sağlayabileceğini göstermişti.
Birincil Odak: Hasta güvenliği ve sürdürülebilirlik (patient-centred yaklaşım) — gerçek yaşama uyum.
- Güvenlik: Grade 3–5 hematotoksisite ve yüksek dereceli advers olaylarda düşüş
- Etkinlik: Standart üç haftalık rejimle benzer (upfront yoğunlaştırmanın faydasını koruyarak)
- Klinik Yansıma: Üçlü tedaviye uygun hasta sayısı genişleyebilir; febril nötropeni ve elden ayaktan tedavi lojistiği kolaylaşabilir.
2) DISCUS Faz 2 (Ürotelyal Kanser, LBA109)
Tasarım: Lokal ileri / metastatik ürotelyal kanserde birinci basamak platin + gemsitabin kemoterapisinin 3 küre indirilmesi ile 6 kür standardı karşılaştırıldı; ardından avelumab idame planlandı (JAVELIN Bladder 100 arka planı).
| Sonuç | 3 kür kolu | 6 kür kolu |
|---|---|---|
| Planlanan kemoterapiyi tamamlama | %74.4 | %36.6 |
| Avelumab idameye geçiş | %72.2 | %51.5 |
| Objektif yanıt / sağkalım | Benzer (negatif etkilenme yok) | Referans |
| Grade 3–4 advers olay | Daha düşük | Daha yüksek |
| Hasta bildirimi yaşam kalitesi (QoL) | Daha iyi | Daha düşük |
Klinik Yansıma: 3 kürle erken ve daha yüksek oranda avelumab idameye geçiş mümkün. Bu, tedaviyi tamamlayamayan veya toksisite nedeniyle riskli hastalarda standarttan ödün vermeden erişimi artırabilir.
Ne Anlama Geliyor? (Klinik Pratikte 5 Nokta)
- Uygulanabilirlik: Daha seyrek/az yoğun kemoterapi rejimleri, klinik gerçeklik ile daha uyumlu olabilir.
- Güvenlik: ARASAFE’de yüksek dereceli hematotoksisitede azalma; DISCUS’ta daha az grade 3–4 AE.
- Erişim: DISCUS, avelumab idameye geçiş oranını anlamlı biçimde artırdı.
- Etkinlik Korunuyor: Her iki çalışmada da ana etkinlik ölçütlerinde kayda değer kayıp yok.
- Sağlık Ekonomisi: Daha kısa/az yoğun protokoller; maliyet, iş gücü ve yatış yükünü azaltabilir.
İleri Bakış
“Less is more” yaklaşımı, özellikle yaşlı, komorbid veya performans durumu sınırlı hastalarda tedaviye katılımı ve sürekliliği artırabilir. Gelecek adımlar; biyobelirteç yönlendirmeli yoğunluk azaltma, PRO (hasta bildirimi) entegrasyonu ve maliyet-etkililik modellemelerini içermeli.
Kısa Pratik Notlar
- Prostat (mHSPC): Üçlü tedavi düşünülen ama nötropeni riski yüksek hastalarda 2 haftada bir 50 mg/m² dosetaksel rejimi gündeme alınabilir.
- Ürotelyal (mUC): Avelumab idameye erken ve daha yüksek geçiş hedefleniyorsa 3 kür platin + gemsitabin değerlendirilebilir.
- Hasta Tercihi: PRO ölçümleri, yaşam kalitesi faydasını nesnelleştirmede kritik.
Kaynaklar
- Grimm MO, et al. ARASAFE: mHSPC’de darolutamid + ADT ile docetaksel 75 mg/m²/3 hf vs 50 mg/m²/2 hf (Faz 3). ESMO 2025 – LBA92.
- Grande E, et al. DISCUS: İleri ürotelyal kanserde avelumab idame öncesi 3 vs 6 kür platin + gemsitabin (Faz 2). ESMO 2025 – LBA109.
