ABD'de Uzmanlık Yolu: 2025'te Genç Hekimler Hangi Uzmanlıkları Tercih Etti?

Her yıl mart ayında ABD'de düzenlenen Match Day (Uzmanlık Yerleştirme Günü), binlerce tıp öğrencisinin kariyer yönünü belirlerken aynı zamanda sağlık sisteminin geleceğine dair ipuçları verir. 2025 Match verileri, bazı uzmanlık alanlarının popülerliğini artırırken bazılarının alarm vermeye başladığını ortaya koydu.

Bu tabloyu yalnızca sayıların ötesinde değerlendirmek, özellikle sağlık politikaları ve genç doktorların karar motivasyonları açısından büyük önem taşıyor.

---

Rekor Başvuru Sayısı: 52.498 Aday Yarıştı

2025 yılında Match sistemine başvuran aday sayısı 52.498 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Bu adaylardan 47.208’i aktif olarak 43.237 kontenjan için yarıştı. Hem aday hem de kontenjan sayısında geçen yıla göre %4 artış yaşandı. Bu artış, ABD’de hem sağlık çalışanı ihtiyacının hem de tıp fakültelerinin kapasitesinin büyüdüğünü gösteriyor.

---

Popüler Branşlar: Anesteziyoloji, Dermatoloji ve Psikiyatri Yine Zirvede

Anesteziyoloji ve dermatoloji, uzun süredir olduğu gibi bu yıl da en çok tercih edilen branşlar arasında yer aldı.

Psikiyatri ise son yıllarda yükselen yıldızlardan biri haline geldi. 2025’te 2388 kontenjandan 2380’i doldu. Bu, 2024'e göre 127 daha fazla pozisyon ve 131 daha fazla yerleşen anlamına geliyor.

---

Anestezi Neden Bu Kadar Popüler?

Anesteziyoloji uzmanlığı, tıp öğrencileri için birçok açıdan cazip hale geldi:

• Yüksek maaş: Ortalama yıllık gelir 400.000-450.000 dolar aralığında.

• Prestij ve entelektüel tatmin: Kritik kararlar, teknolojik ekipmanlar ve çoklu disiplinlerle çalışma fırsatı.

• Daha düzenli mesai saatleri: Özellikle özel sektörde daha öngörülebilir çalışma saatleri sunuyor.

• Çeşitli çalışma alanları: Ameliyathane, yoğun bakım, doğumhane, ağrı klinikleri gibi çok sayıda opsiyon mevcut.

• YZ’den daha az etkilenmesi: Prosedürel yoğunluğu nedeniyle yapay zekâ tarafından kısa vadede "ikame edilmesi" zor.

---

Kadın Doğumda Dikkat Çekici Doluluk

Kürtaj karşıtı yasal baskıların artmasına rağmen, kadın doğum uzmanlığına olan ilgi azalmadı. 1587 kontenjandan sadece biri boş kaldı.

Bu durum, genç doktorların üreme sağlığına ve sosyal adalete olan ilgisini yansıtıyor.

---

Pediatri ve Aile Hekimliği Alarm Veriyor

• Pediatri: 3135 kontenjandan 2988’i doldu. ABD’li mezunların ilgisi giderek azalıyor.

• Aile Hekimliği: Doluluk oranı %88’den %85’e düştü. Üstelik bu düşüş, artırılan kontenjanlarla birlikte geldi.

ABD’li öğrencilerin uzun süredir aile hekimliğine ilgisi azalmış durumda ve bu boşluğu dolduracak başka yeterli aday da bulunmuyor.

---

İç Hastalıkları: Çok Tercih Ediliyor Ama Birincil Bakım Rolü Zayıflıyor

İç hastalıkları, en çok kontenjana sahip branş olmaya devam ediyor: 11.750 pozisyonun %97’si doldu. Ancak primary care internal medicine (birincil bakım odaklı) pozisyon sayısı sadece 411'e kadar düştü ve bu sayı 5 yıldır azalıyor.

İç hastalıkları yerleşimlerinin üçte biri ABD dışı tıp mezunları (IMGs) tarafından dolduruldu. Bu da göçmen hekimlerin Amerikan sağlık sistemi için ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gösteriyor.

---

Yapay Zekânın Etkisi Uzmanlık Tercihlerine Yansıyor mu?

Son yıllarda ChatGPT'nin başını çektiği yapay zekâ (YZ), tıbbın pek çok alanında etkisini göstermeye başladı. Bu durumun, uzmanlık tercihlerini nasıl şekillendirdiği ise hala tartışmalı:

• Karar destek sistemleri: İç hastalıkları, radyoloji, dermatoloji gibi veriye dayalı alanlarda YZ'nin etkisi yüksek olabilir.

• Prosedürel branşlar: Cerrahi, anesteziyoloji gibi uygulama yoğun branşlar kısa vadede daha "güvenli liman" olarak görülüyor.

• Mezunlar bilinçli mi?: Bazı öğrenciler YZ’nin etkilerini hesaba katıyor; ancak çoğunluk henüz bu etkiyi “uzak” görüyor.

Senin de belirttiğin gibi, “karar verme ağırlıklı” branşlara ilgi azalma eğiliminde olabilirken, prosedür ağırlıklı, insan teması yüksek alanlara yönelim artıyor.

---

Yerleşemeyenler İçin Alternatif Süreç Devam Ediyor

Match dışında kalan adaylar için Supplemental Offer and Acceptance Program (SOAP) kapsamında 2521 boş pozisyon yeniden başvuruya açıldı.

---

Sonuç: Genç Hekimlerin Tercihleri, Sadece İlgiye Değil, Sisteme de Ayna Tutuyor

2025 Match sonuçları, sadece bireysel kariyer yollarını değil, aynı zamanda sağlık sisteminin güçlü ve zayıf yanlarını da gözler önüne seriyor.

• Yüksek maaşlı ve daha öngörülebilir yaşam sunan branşlar popülerleşiyor.

• Birincil bakım alanlarında alarm zilleri çalıyor.

• Yapay zekâ ve dijital dönüşüm, karar mekanizmalarını etkilese de, henüz tercihleri belirleyecek kadar güçlü değil.

Bu tablo, önümüzdeki yıllarda sağlık politikalarının nasıl şekillenmesi gerektiğine dair önemli bir rehber niteliğinde.

---

Türk Tıp Öğrencileri İçin ABD'de Uzmanlık Rehberi (Residency Training Guide)

Genel Bakış: ABD’de Uzmanlık Yapmak Mümkün mü?

Evet, Türkiye’deki tıp fakültelerinden mezun olan öğrenciler, gerekli şartları sağladıkları sürece ABD’de uzmanlık eğitimi (residency) alabilirler.

Bu süreç genellikle USMLE sınavlarına girilmesi, başvuru sistemine kayıt olunması ve mülakatlar sonrası Match Day ile yerleştirme şeklinde işler.

---

1. USMLE Sınavları: ABD’de Uzmanlığın Anahtarı

ABD’de uzmanlık yapabilmek için öncelikle şu iki sınavı geçmek gerekiyor:

SINAV	AÇIKLAMA
USMLE Step 1	Temel tıp bilimlerini ölçer (anatomi, biyokimya, fizyoloji vs.). Artık sadece "Pass/Fail" olarak değerlendirilir.
USMLE Step 2 CK	Klinik bilgi sınavıdır ve puanlıdır. Yerleştirmede en kritik belirleyicilerden biridir.
(Opsiyonel: Step 3)	Asistanlık başladıktan sonra veya bazı vize türlerinde öncesinde istenebilir.

Tavsiye: Mezun olmadan önce Step 1 ve Step 2 CK’i tamamlamak, süreci hızlandırır.

2. ECFMG Sertifikası: Tanınırlığın Belgesi

ABD’de mezun olmayan tüm hekimlerin ECFMG (Educational Commission for Foreign Medical Graduates) sertifikası alması gerekir.

Bu sertifika, mezun olduğunuz tıp fakültesinin ABD tarafından tanındığını gösterir.

• Türkiye’deki çoğu tıp fakültesi bu listeye dahildir.

---

3. ERAS ile Başvuru: Uzmanlık Programlarına Giriş Kapısı

Başvurular, ERAS (Electronic Residency Application Service) üzerinden yapılır.

Gerekli Belgeler:

• USMLE puanları

• Özgeçmiş (CV)

• Referans mektupları (LOR – genellikle 3 tane)

• Motivasyon mektubu (Personal Statement)

• Transcript (not dökümü)

• Dean’s Letter (MSPE)

---

4. Mülakat Süreci: Kişisel Uyumun Değerlendirilmesi

ERAS başvurusu sonrası bazı programlar sizi online ya da yüz yüze mülakata çağırır.

Bu aşama, kişisel iletişim becerilerinizin ve programa uygunluğunuzun değerlendirilmesidir.

---

5. NRMP ve The Match: Eşleştirme Sistemi

• NRMP (National Resident Matching Program) üzerinden tercih sıralaması yapılır.

• Programlar ve adaylar karşılıklı olarak tercihlerini girer.

• Mart ayında “Match Day”de sonuçlar açıklanır.

• Eğer yerleşemezseniz SOAP (ek yerleştirme) sistemine başvurabilirsiniz.

---

6. Vize ve Göçmenlik Süreci

• En yaygın vize türü: J-1 (Exchange Visitor Visa)

• Alternatif: H-1B (daha zor ama daha kalıcı seçenek)

J-1 vizesi için ECFMG sponsorluğu gerekir.

H-1B için Step 3 sınavını önceden geçmiş olmanız şarttır.

---

7. Türk Öğrenciler İçin Önerilen Yol Haritası

EĞİTİM YILI	HEDEF
3. Sınıf	USMLE Step 1 hazırlığına başla
4. Sınıf	Step 1 sınavına gir, araştırma/staj imkanları bul
5. Sınıf	Step 2 CK çalış, ABD’de observership düşün
6. Sınıf	Step 2 CK’i tamamla, ECFMG sertifikası için başvur
Mezuniyet sonrası	ERAS başvurusu ve Match süreci

Sık Sorulan Sorular

1. İngilizcem yeterli mi?

USMLE, ERAS ve mülakat süreci için ileri düzey İngilizce gerekiyor. Özellikle klinik iletişim becerileri çok önemli.

2. Staj yapmadan Match kazanabilir miyim?

Teorik olarak evet ama ABD'de observership veya research experience Match şansınızı ciddi şekilde artırır.

3. Hangi branşlarda şansım daha yüksek?

ABD’li mezunların çok tercih etmediği iç hastalıkları, aile hekimliği, pediatri, psikiyatri gibi alanlarda şans daha yüksektir.

Anesteziyoloji, dermatoloji, radyoloji gibi popüler branşlarda ise rekabet daha serttir.

---

Sonuç: Zor Ama Kesinlikle Yapılabilir

ABD’de uzmanlık yapmak uzun, zorlu ama son derece profesyonel ve tatmin edici bir süreçtir.

Türkiye’den birçok hekim bu süreci başarıyla tamamlayarak ABD’de asistanlık ve uzmanlık yapmaktadır.