Cemiplimab (Libtayo), Yassı Hücreli Cilt Kanserinin Adjuvan Tedavisi için FDA Onayı Aldı
8 Ekim 2025’te FDA, cilt yassı hücreli karsinomu olan ve cerrahi ile radyoterapi sonrası nüks riski yüksek yetişkin hastalar için cemiplimab (Libtayo, Regeneron Pharmaceuticals Inc.) adlı immünoterapiye adjuvan tedavi onayi verdi. Bu yazımızda, bu onayın neden önemli olduğunu, hangi çalışmalara dayandığını ve cemiplimabın tarihçesini detaylı şekilde inceliyoruz.
Cilt Kanserinde Adjuvan Tedaviye Yeni Bir Seçenek
Cilt yassı hücreli karsinomu (Cutaneous Squamous Cell Carcinoma - CSCC), güneşe maruziyetle ilişkili olarak gelişen ve yaşlı bireylerde sık görülen bir cilt kanseri türüdür. Genellikle erken evrede yakalanıp tedavi edilebilse de, bazı hastalarda yüksek nüks riski taşır ve tedaviye rağmen hastalık geri dönebilir.
Bu bağlamda, cerrahi ve radyoterapi sonrasında hastalığın geri gelmesini önleyebilecek bir adjuvan (tamamlayıcı) tedaviye ihtiyaç duyulmaktadır. FDA’nın cemiplimaba verdiği bu yeni onay, işte bu kritik boşluğu doldurma potansiyeli taşıyor. Onay, sadece yassı hücreli cilt karsinomu hastaları için değil, aynı zamanda immünoterapinin adjuvan alanda kullanımının genişlemesi açısından da çığır açıcı nitelikte.
Cemiplimab Nedir? Nasıl Çalışır?
Cemiplimab-rwlc, ticari adıyla Libtayo, Regeneron Pharmaceuticals ve Sanofi tarafından geliştirilmiş bir PD-1 inhibitörüdür. Bağışıklık sistemimizin kanser hücrelerine karşı savaşmasını engelleyen PD-1 proteinini hedef alarak, T hücrelerinin tümöre karşı aktifleşmesini sağlar.
Aynı sınıftaki diğer ajanlar (örn. pembrolizumab, nivolumab) gibi cemiplimab da bağışıklık sisteminin frenini kaldırır, ancak özellikle cilt yassı hücreli karsinomda erken dönemden itibaren etkili sonuçlar göstermiştir. Bu nedenle FDA, ilacı 2018 yılında ileri evre yassı hücreli cilt karsinomu için hızlandırılmış olarak onaylamıştır. Şimdi ise adjuvan alanda da etkili olduğu kanıtlanmış durumda.
📊 C-POST Çalışması: Cemiplimab ile Nüks Riski 3 Kat Azaldı
Cemiplimabın adjuvan kullanım onayı, 415 hastanın katıldığı C-POST adlı randomize, çift kör, plasebo kontrollü klinik çalışmaya dayanmaktadır. Tüm hastalar cerrahi ve ardından adjuvan radyoterapi almış ve nüks riski yüksek olarak sınıflandırılmıştı. Çalışma, adjuvan radyoterapiden sonra 2 ila 10 hafta içinde randomize edilen hastaları kapsamaktadır.
🧾 Hangi Hastalar “Yüksek Nüks Riski” Grubuna Girer?
Cemiplimabın adjuvan onayı, C-POST çalışmasında tanımlanan “yüksek riskli” cilt yassı hücreli karsinom hastalarına dayanmaktadır. Bu gruba dahil olan hastalar aşağıdaki özelliklerden en az birini taşıyordu:
- Lenf nodu tutulumu: En az bir patolojik pozitif lenf nodu
- Ekstranodal yayılım (ENE): Lenf nodunun dışına taşan hastalık
- Tümör boyutu ≥ 4 cm
- Derin invazyon: Kas, kemik veya subkutan doku tutulumu
- Pozitif cerrahi sınır (R1): Yeniden eksize edilemeyen rezidü hastalık
- Perinöral invazyon (PNI): ≥0.1 mm çaplı sinir tutulumu
- Ağır immünsüpresyon: (Organ nakli hariç)
- İlk tanıda T3–T4 evre hastalık (AJCC 8)
Adjuvan cemiplimab, cerrahi + radyoterapi sonrası aşağıdaki profildeki hastalarda düşünülmelidir:
- Lenf nodu tutulumu olan
- PNI (+), ENE (+), R1 cerrahi sınır veya ≥4 cm tümörü olan
- Kas-kemik invazyonlu veya T3–T4 evre tümörü olan
Aşağıdaki gruplar C-POST çalışmasına alınmamıştır ve cemiplimab önerilmemelidir:
- Organ nakli alıcıları
- Otoimmün hastalığı nedeniyle son 5 yılda immünsüpresif tedavi almış bireyler
- Kontrolsüz HIV, aktif hepatit B/C enfeksiyonu olanlar
- RT almamış veya düşük riskli T1-T2 tümörler
Hastalar 1:1 oranında cemiplimab veya plasebo koluna atandı. Ana sonlanım noktası, hastalığın geri gelmesine veya herhangi bir nedenle yaşam kaybına kadar geçen süreyi tanımlayan hastalıksız sağkalım (DFS, disease free survival) idi.
- Cemiplimab kolunda: Ortanca DFS henüz ulaşılamadı (CI: hesaplanamaz)
- Plasebo kolunda: Ortanca DFS 49.4 ay (CI: 48.5 – NE)
- Risk azalması: %68 (HR: 0.32; CI: 0.20 – 0.51)
- İstatistiksel anlamlılık: p < 0.0001
Bu etkileyici sonuçlar, cemiplimabın nüks riskini dramatik ölçüde azalttığını ve potansiyel olarak uzun dönem sağkalımı artırabileceğini göstermektedir.
💉 Uygulama Şeması ve Güvenlik Uyarıları
Cemiplimabın adjuvan tedavide önerilen uygulama şeması aşağıdaki gibidir:
- İlk 12 hafta: Her 3 haftada bir 350 mg IV
- Devamında: Her 6 haftada bir 700 mg IV veya her 3 haftada bir 350 mg IV
- Toplam süre: Hastalık nüks edene, tolere edilemeyen yan etki gelişene veya en fazla 48 haftaya kadar
- Bağışıklık sistemi aracılı yan etkiler (ör. pnömonit, hepatit, kolit)
- İnfüzyonla ilişkili reaksiyonlar
- Allojenik kök hücre nakli sonrası komplikasyonlar
- Embriyo-fetal toksisite riski (gebelikte kullanılmamalı)
🕰 Cemiplimab’ın FDA ve EMA Onay Yolculuğu
- 8 Ekim 2025: Yüksek riskli yassı hücreli cilt karsinomu için adjuvan kullanım onayı (FDA)
- 22 Şubat 2021: PD-L1 ≥%50 küçük hücre dışı akciğer kanseri hastaları için birinci basamak onayı
- 9 Şubat 2021: İleri evre bazal hücreli karsinom için ilk immünoterapi onayı
- 28 Eylül 2018: İleri yassı hücreli cilt karsinomu için ilk FDA onayı
Cemiplimab, geliştirme sürecinden itibaren birçok kanser türünde potansiyel gösteren ve hızlı onay süreçlerinden geçen önemli bir immünoterapidir.
