Giyilebilir UV Sensörler ile Güneşten Korunmak
Güneşin zararlı ışınlarının potansiyel cilt zararlarının uzun zamandır farkındayız. Teknolojinin her geçen gün daha da gelişmesiyle sağlığımızı olumsuz etkileyebilecek hastalıklardan korunma, teşhis ve tedavi destekleyici yaklaşımlar ortaya çıkmakta. Örneğin günümüzün gelişen medikal teknolojisi, yeni güneş koruma ürünleri olarak UV bileklikleri, UV etiketleri ve UV görüntüleme monitörleri sunmakta.
Vücut üzerinde taşınabilir UV sensörleri; UV bilezikler ve UV monitörleri güneşin zararlı ışınlarına ne kadar maruz kaldığımızı ölçmek ve önlem almak için kullanabileceğimiz yeni yardımcı cihazalar olarak karşımıza çıkmakta.
Ultraviyole - UV - Nedir ve İnsan Cildine ne Yapar?
UV, ultraviyole anlamına gelir. Güneş ışığında bulunan UV erken yaşlanma ve cilt kanseri başta olmak üzere birçok cilt hastalığının ana nedenidir. Güneş koruması her cilt ve yaşta önemlidir.
Ultraviyole ışınların 2 formu, cilt zararlarının ana sorumlusudur: UVA ve UVB
- UVA, ışını cildin kalın tabakası olan alt deriye (dermise ve hipodermise) uzun dalgalar halinde ulaşarak nüfuz eder. UVA cildin erken yaşlanmasının, güneş lekelerinin ve cilt kanserlerinin nedenidir.
- UVB ışınları daha kısa dalgalar halindedir ve güneş yanıklarının ana nedenidir ve cilt kanserinin oluşumunda da önemli rol oynar.
Giyilebilir Elektronik UV Monitörler
Teknoloji oldukça hızlı yol aldı. Tırnağa takabilecek kadar küçük bir çipin mevcut UV ışınlarının bilgilerini cep telefonundan görebilmek muhteşem bir olay. Bu yeni elektronik UV sensörlerinin yaptığı şey tam olarak bu.
Bu cihazlar markaya bağlı çeşitlilikler göstermektedir. Bu kişisel UV monitörlerinin kullanımları; giysilere takılabilir, bantlar yapıştırılabilir veya etiket formları doğrudan cildinize yapışabilir. Telefon veya tablete bağlayarak ne kadar UV'ye maruz kalındığı hakkında önemli bilgiler sağlar. Bu ürünlerin bazıları ayrıca güneşten koruyucu ipuçları verir ve güneş kreminizi tekrar uygulamanızı veya güneş çıkmamanız gereken zamanlarda sizi uyarır.
Artıları:
Direk telefondan ne kadar UV dozuna maruz kalındığına dair bilgi alınabilir ve bunu azaltmak için neler yapabileceğini açık bir şekilde gösterir. Bazı sensörlerin aksine, bu monitörler tekrar tekrar kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
Eksileri:
Bazı monitörler oldukça pahalı olabilir, bazıları ise cazip değildir. Ürün doğruluğu konusunda bazı tartışmalar var. Kozmetik sektöründe faaliyet gösteren birçok marka, kendi UV sensörlerini geliştirmektedir, olasılıkla yakın zamanda bunları sıklıkla piyasada göreceğiz.
Renk Değiştirerek Uyarı Veren UV Sensörleri
UV’ye maruz kalındığını renk değiştiren UV göstergeleri ekonomik bir seçenektir. Bu göstergeler, takılabilir lastik bileklik, esnek etiketler şeklinde olabiliyor.
Bu cihazların kullanımı da onları anlamak da oldukça kolay. UV göstergeleri güneş ışığına hassas boyadan oluşmaktadır ve güçlü UV ışığına maruz kaldığında renk değiştirir. Örneğin, bilekliğiniz beyaz renk iken UV ışığı aldıktan sonra parlak bir mor renge dönüşebilir.
Artıları:
Bu ürünler çok ucuzdur ve ulaşılabilirdir. Ayrıca kullanımı oldukça kolaydır. Elektronik monitörlerin aksine, bu göstergelerin çoğu suya dayanıklıdır ve bu sayede yüzerken de kullanılabilir.
Eksileri:
Bu renk değiştiren göstergeler UV maruziyetinize karşı koruma sağlamaz. Yani güneş koruyucu, şapka ve gözlük kullanmak gibi önlemleri her türlü almak gerekir.
Güneş Koruyucu Kremler İçin "Tekrar Kullan" Etiketleri/Bileklikleri
Bu göstergeler UV monitörlerinin bir adım daha ilerisindedir. Güneş koruyucu kremin etkisini ve tekrarlanması gereken zamanı söyler. Görüntüleme etiketi doğrudan cilde veya bilekliğe yapıştırılır. Güneş koruyucu bu etiket veya bilekliğin üzerine uygulanır.
Çıkartmanın rengi değiştiğinde güneş koruyucunun etkisinin azaldığını ve yeniden uygulama zamanının geldiğini gösterir. Yeniden uyguladıktan sonra, gösterge tekrar orijinal rengine döner.
UV ışınları gözle görünmez olduğu için bu cihazlar hatırlatıcı olarak önemli bir yere sahip olabilir. Ama bunlara tamamen güvenmek doğru değildir. Güneşten korumaya dair bildiklerinizi uygulamaya devam edin. İdeal olarak 30 faktörlü güneş kremi kullanın, güneşte sık tekrarlayın ve en güçlü olduğu öğlen saatlerinde güneşten uzak durmaya çalışın. Gelecekte daha da yaygınlaşacak olan UV sensörleri, güneşte daha kontrollü kalmaya yardımcı bir araç olarak kullanabilir.
1. Shi Y, Manco M, Moyal D, et. al.
Soft, Stretchable, Epidermal Sensor with Integrated Electronics and Photochemistry for Measuring Personal UV Exposures.
PLoS One. Jan 2018.
2. Materials: Sensor Detects UV Exposure.
Nature. Nov 2016.