
Hormon Pozitif Meme Kanserinde Capivasertib Tedavisi – Kimlere ve Ne Zaman?
Hormon reseptörü (HR) pozitif, HER2-negatif metastatik meme kanseri, tüm meme kanserlerinin %65-70’ini oluşturan en yaygın alt tiptir. Bu makale, capivasertibin etkinliğini, yan etkilerini ve tedavi sıralamasındaki yerini, FDA onayının ardından güncel klinik veriler ışığında ele almaktadır.
Tedavi seçiminde moleküler testlerin önemi, capivasertibin PI3K/AKT/PTEN yolak değişikliklerine sahip hastalardaki yeri ve bu tedavinin sağkalım ile yaşam kalitesine etkileri tartışılmıştır.
HR Pozitif, HER2 Negatif Metastatik Meme Kanserinde Mevcut Tedavi Yaklaşımları
Birinci basamak tedavi genellikle CDK4/6 inhibitörleri ile kombine edilen endokrin tedaviyi içerir. Ancak, hastalığın ilerlemesi sonrasında uygulanacak ikinci basamak tedaviler halen tartışma konusudur.
Yakın zamanda geliştirilen ve 16 Kasım 2023'te FDA onayı alan hedefe yönelik tedavilerden biri olan capivasertib (Truqap), PI3K/AKT/PTEN yolaklarındaki değişikliklere sahip hastalarda umut vadeden bir seçenektir.
Capivasertib Etki Mekanizması ve PI3K/AKT/PTEN Yolakları
PI3K/AKT/PTEN sinyal yolaklarındaki değişiklikler, HR pozitif meme kanserlerinin %50’sinde görülmektedir ve tümör progresyonunda kritik bir rol oynamaktadır. 2023 yılında yayımlanan CAPItello-291 çalışmasında, fulvestrant ile kombine edilen capivasertibin progresyonsuz sağkalımı (PFS) biyomarker pozitif hastalarda 4,2 ay artırdığı gösterilmiştir. Ancak biyomarker negatif hastalarda PFS'deki iyileşmenin istatistiksel anlamlılığa ulaşmadığı belirtilmiştir.
Tedavi Dozu ve Klinik Kullanım
Capivasertib, fulvestrant ile birlikte haftanın 4 günü, günlük 400 mg dozunda oral yolla uygulanmaktadır. Klinik çalışmalarda etkinlik gösterdiği hasta grupları şunlardır:
-
PI3K/AKT/PTEN Değişiklikleri Olan Hastalar: Biyomarker pozitif hastalarda capivasertib ile kombinasyon tedavisi, anlamlı progresyonsuz sağkalım uzaması sağlamıştır.
-
Aromataz İnhibitörleri ve CDK4/6 İnhibitörleri Sonrası Progresyon Gösteren Hastalar: Capivasertib, birinci basamak tedavi sonrası ikinci basamak seçenek olarak düşünülebilir.
Yaşam Kalitesi ve Yan Etkiler
CAPItello-291 çalışmasında, capivasertib tedavisi ile yaşam kalitesinin daha uzun süre korunabildiği görülmüştür. Ancak, aşağıdaki yaygın yan etkiler, tedaviye uyumu olumsuz etkileyebilir:
-
İshal (%77): Loperamid gibi anti-diyare ilaçların erken kullanımı ile bu belirti kontrol altına alınabilir.
-
Hiperglisemi (%19): Diyabet hastalarında kan şekeri dikkatle izlenmelidir.
-
Deri Döküentüleri (%56): Ciddi deri reaksiyonları durumunda doz ayarlaması gerekebilir.
Yan etkilerın yönetimi konusunda multidisipliner ekiplerin iş birliği yapması, tedavi etkinliğini artırabilir.
Tedavi Sıralaması ve Alternatifler
CDK4/6 inhibitörü sonrası progresyon gösteren hormon reseptörü (HR) pozitif, HER2 negatif metastatik meme kanseri hastaları için çeşitli tedavi seçenekleri bulunmaktadır. Bu seçenekler, hastanın genel sağlık durumu, önceki tedavilere yanıtı ve tümörün moleküler özellikleri gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. İşte olası tedavi senaryoları:
-
Endokrin Tedavi ile Hedefe Yönelik Ajanların Kombinasyonu:
- PI3K İnhibitörleri: PIK3CA mutasyonu taşıyan hastalarda, alpelisib gibi PI3K inhibitörleri fulvestrant ile kombine edilerek kullanılabilir. Bu kombinasyon, progresyonsuz sağkalımı uzatmada etkilidir.
- AKT İnhibitörleri: PI3K/AKT/PTEN yolak değişiklikleri olan hastalarda, capivasertib gibi AKT inhibitörleri fulvestrant ile birlikte kullanılabilir. Bu kombinasyon, progresyonsuz sağkalımı artırmada umut vadetmektedir.
-
Seçici Östrojen Reseptör Yıkıcıları (SERD'ler):
- Elacestrant: ESR1 mutasyonu olan hastalarda, oral SERD olan elacestrant monoterapi olarak kullanılabilir. EMERALD çalışması, elacestrant'ın progresyonsuz sağkalımı uzattığını göstermiştir.
-
mTOR İnhibitörleri:
- Everolimus: Mutasyon taşımayan veya diğer hedefe yönelik tedavilere uygun olmayan hastalarda, everolimus ve eksemestan kombinasyonu kullanılabilir. BOLERO-2 çalışması, bu kombinasyonun etkinliğini göstermiştir.
-
PARP İnhibitörleri:
- Olaparib veya Talazoparib: BRCA1/2 mutasyonu taşıyan hastalarda, PARP inhibitörleri monoterapi olarak kullanılabilir. Bu ajanlar, DNA onarım mekanizmalarını hedef alarak tümör hücrelerinin ölümüne neden olur.
-
Kemoterapi:
- Hedefe yönelik tedavilere yanıt alınamayan veya uygun olmayan hastalarda, tek ajanlı veya kombinasyon kemoterapi rejimleri düşünülebilir. Seçenekler arasında kapesitabin, eribulin, vinorelbin veya taksanlar yer alır.
-
İmmünoterapi:
- Mikrosatellit instabilitesi yüksek (MSI-H) veya yüksek tümör mutasyon yükü (TMB-H) olan hastalarda, pembrolizumab gibi immünoterapiler değerlendirilebilir. Ancak, HR pozitif, HER2 negatif meme kanserinde immünoterapinin etkinliği sınırlıdır.
-
Klinik Araştırmalar:
- Yeni ajanlar ve kombinasyonların değerlendirildiği klinik araştırmalara katılım, uygun hastalar için bir seçenek olabilir. Bu, hastaların yenilikçi tedavilere erişimini sağlar.
Tedavi seçiminde, hastanın genel durumu, önceki tedavilere yanıtı, tümörün moleküler profili ve yan etki profilleri dikkate alınmalıdır. Multidisipliner bir yaklaşım ve hasta ile detaylı bir görüşme, en uygun tedavi stratejisinin belirlenmesinde kritik öneme sahiptir.
Sonuç
Capivasertib, PI3K/AKT/PTEN yolak değişikliklerine sahip HR pozitif, HER2 negatif metastatik meme kanseri hastalarında progresyonsuz sağkalımı anlamlı şekilde artıran etkili bir tedavi seçeneğidir. Ancak, tedavi seçiminde biyomarker testlerinin uygulanması kritik öneme sahiptir.
1. Bhardwaj, et al. “Navigating Treatment Pathways in Metastatic Hormone Receptor–Positive, HER2-Negative Breast Cancer: Optimizing Second-Line Endocrine and Targeted Therapies.” Journal of Clinical Oncology, 2025.
2. Dilawari, et al. “US Food and Drug Administration Approval Summary: Capivasertib With Fulvestrant for Hormone Receptor–Positive, Human Epidermal Growth Factor Receptor 2–Negative Breast Cancer With PIK3CA/AKT1/PTEN Alterations.” Journal of Clinical Oncology, 2025.
3. Oliveira et al. “Quality of Life Data From CAPItello-291 Trial.” Journal of Clinical Oncology, 2024.