Basit bir kan testi ile meme kanserinde erken tanı

3 Kasım 2019'da Birleşik Krallık Ulusal Kanser Araştırma Enstitüsü (NCRI) Konferansı'nda sunulan dikkat çekici bir çalışmaya göre; bir kan testi, erken evre meme kanserini teşhis etmede etkili bir şekilde kullanılabilir.

Araştırma fikrinin temeli, tümör ile ilişkili antijenlerin (tumor-associated antigens, TAAs) bağışıklık hücreleri tarafından fark edilmesi ile o antijenleri özel olarak hedefleyen oto-antikorların üretilmesine dayanmaktadır.

Antijen, hücrelerin yüzeyinde bulunan, hücreye özgü ve o hücrenin bağışıklık sistemi tarafından tanınmasını sağlayan özel yapılardır. Antikor, bağışıklık sisteminin B lenfosit hücreleri tarafından üretilen ve antjenleri bağlayan moleküllerdir. Antikorlar, günümüzde laboratuvar ortamında da üretilmektedir ve birçok yeni nesil ilaç antikor yapısındadır.

Araştırmanın erken bulgularına göre; yapılacak bir kan testi ile kanda tespit edilecek bu antikorların, hastalığın klinik bulgularının ortaya çıkmasından yaklaşık 5 yıl öncesinden tespit edilebileceği "ileri sürülmektedir". Ancak bu kan testinin tam olarak uygulanabilirliği için henüz çok erken olduğu ve üzerinde daha fazla geliştirmeler yapılması gerektiği araştırmacılar tarafından söylenmektedir. Yapılacak geliştirmeler ile basit bir kan testi sayesinde meme kanserinin erken teşhisinin mümkün olabileceği söylenmektedir.

Bu çalışma, 90 meme kanserli kadından ve 90 sağlıklı kadından kan örnekleri alınarak yapılmıştır. Protein mikroarray tekniği kullanılarak bu kan örnekleri, tümör ile ilişkili antijen açısından oto-antikorlar için test edilmiştir.

Yapılan test sonucunda 9 TAA bulunduran panelin daha güvenilir sonuçlar verdiği fark edilmiştir. 9 TAA barındıran panel, hasta kadınların örneklerinin %37’sini hasta olarak; sağlıklı kadınların örneklerinin %79’unu sağlıklı olarak bulmuştur. Bu sonuçlara bakılarak bu kan testinin mamografi gibi yüksek güvenilirlikli teşhis yöntemlerinin yerini alması için üzerine çok çalışılması gerektiği söylenmektedir.

Araştırmacılar böyle bir kan testinin geliştirilmesinin yaygın olarak kullanılan tekniklere kıyasla daha düşük maliyetli olacağını söylemektedirler. Meme kanserini tespit amacıyla yapılan bu kan testi yöntemi, pankreas, kolorektal (kalın bağırsak) ve karaciğer kanserlerinin erken tanısına yönelik de geliştirilmeye çalışılmaktadır.