Meme Kanserinde Tanı Sonrası Fakat Tedavi Öncesi Egzersizin Faydaları
Son yıllarda yapılan araştırmalar, egzersizin kanser tedavisi süresince ve sonrasında hastalar üzerindeki olumlu etkilerini ortaya koymuştur. Bununla birlikte, meme kanseri tanısı konulduktan sonra ancak tedaviye başlamadan önce yapılan egzersizin uzun vadeli sonuçları üzerindeki etkisini inceleyen çalışmalar sınırlıdır. CANTO çalışması, bu boşluğu doldurmak amacıyla yürütülen geniş çaplı ve çok merkezli bir çalışmadır. Bu çalışmanın bulguları, tedavi öncesi dönemde artırılan egzersiz seviyesinin, birincil meme kanseri olan hastalarda uzak nüks riskini azaltabileceğini göstermektedir. Bu makalede, CANTO çalışmasının sonuçları ve egzersizin meme kanseri hastalarının sağkalımına nasıl katkıda bulunabileceği tartışılacaktır.
CANTO Çalışması
5 Haziran 2024'te Journal of Clinical Oncology dergisinde yayımlanan Fransız CANTO çalışmasına göre, Soldato ve ekibi, meme kanseri olan hastalarda tedavi öncesi egzersiz seviyesinin artırılmasının, uzak nükssüz geçen sürenin uzamasına katkı sağladığını bulmuşlardır. "Uzak nükssüz geçen süre" terimi, kanserin başlangıçtaki tedavi bölgesinden uzak bir yere tekrar yayılmadığı (nüks etmediği) süreyi ifade eder. Bu çalışma, özellikle bazı hasta gruplarında egzersizin belirgin faydalarını göstermektedir.
Çalışma Detayları
Bu çok merkezli prospektif kohort (geleceğe dönük, grup çalışması) analizine, 2012 ve 2018 yılları arasında CANTO çalışmasına katılan 10.359 hasta dahil edilmiştir. Bu hastaların tanı konulduktan sonra ancak tedaviye başlamadan önceki egzersiz seviyeleri, Global Fiziksel Aktivite Anketi-16 (GPAQ-16) kullanılarak değerlendirilmiştir. Egzersiz seviyeleri, haftalık olarak harcanan metabolik eşdeğer görev saatleri (MET-h/hafta) cinsinden standartlaştırılarak ifade edilmiştir. Bu, hastaların fiziksel aktivitelerini daha objektif ve karşılaştırılabilir hale getirmek için kullanılan bir ölçü birimidir.
Ana Bulgular
Ortanca 5.4 yıllık takip süresi boyunca, 10 bin hastanın 502'sinde hastada kanserin başlangıçtaki tedavi bölgesinden uzak bir yere yayılması, yani uzak nüks, gözlendi.
Toplam hasta grubunda, egzersiz seviyesi ile uzak nükssüz geçen süre arasındaki ilişki doğrusal değildi. Haftada 5 MET-h'nin üzerine çıkan egzersiz seviyeleri, uzak nükssüz geçen süre olaylarında yaklaşık 25 MET-h/hafta'ya kadar tersine doğrusal bir azalma ile ilişkilendirildi. Ancak bu eşiğin ötesinde, daha fazla egzersizin ek bir fayda sağlamadığı görüldü. Bu bulguya dayanarak, hastalar < 5 MET-h/hafta (4.205 kişi, %40.6) ve ≥ 5 MET-h/hafta (6.154 kişi, %59.4) egzersiz seviyelerine göre analiz edildi. Haftada 5 MET-h veya daha fazla egzersiz yapanların, daha az egzersiz yapanlara kıyasla uzak nükssüz geçen süre tehlike oranı 0.82 (95% güven aralığı [CI] = 0.61–1.00) olarak bulundu.
Bu, haftada 5 MET-h veya daha fazla egzersiz yapanların, daha az egzersiz yapanlara kıyasla uzak nüks riskinde %18 oranında bir azalma olduğunu göstermektedir.
Egzersizin faydası bazı hasta alt gruplarında belirgindi. Aşağıda, ≥ 5 MET-h/hafta egzersiz ile < 5 MET-h/hafta egzersiz arasındaki uzak nükssüz geçen süre tehlike oranları verilmiştir:
- Hormon reseptörü (HR) negatif / HER2 negatif hastalığı olan 984 hasta arasında 0.59 (95% CI = 0.38–0.92)
- HR negatif / HER2 pozitif hastalığı olan 392 hasta arasında 0.37 (95% CI = 0.14–0.96)
- Premenopozal 3.602 hasta arasında 0.64 (95% CI = 0.48–0.86)
Sonuç: Egzersiz, Bir Kanser İlacıdır!
Sonuç olarak, meme kanseri tanısı konulduktan sonra ancak tedavi öncesi dönemde yapılan egzersiz, meme kanserinde uzak nüks riskini azaltıyor gözüküyor. Bu çalışmada, belirli bir egzersiz seviyesine kadar egzersizin faydalı olduğu, ancak bu seviyeyi aştıktan sonra ek bir fayda sağlamadığı da görüldü. Ayrıca, egzersizin uzak nükssüz geçen süre üzerindeki etkisi, kanserin alt tipine ve hastanın menopoz durumuna göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, hormon reseptörü negatif veya HER2 pozitif hastalarda ve premenopozal kadınlarda egzersizin faydası daha belirgindir.
Egzersiz, kanserden korunma ve tanı sonrası hastalık sonuçlarını olumlu yönde etkileme açısından güçlü kanıtlara sahip çok önemli bir kanser ilacı olarak kabul edilmektedir. Araştırmalar, düzenli fiziksel aktivitenin kanser riskini azaltmanın yanı sıra, tanı sonrası sağkalımı artırdığını ve kanserin tekrar etme riskini düşürdüğünü göstermektedir. Bu nedenle, egzersiz, meme kanseri hastaları için sadece fiziksel sağlıklarını iyileştirmekle kalmayıp, aynı zamanda hastalık sürecini olumlu yönde etkileyen önemli bir tedavi aracı olarak değerlendirilmektedir.
Davide Soldato et al., Dose/Exposure Relationship of Exercise and Distant Recurrence in Primary Breast Cancer. JCO 0, JCO.23.01959
DOI:10.1200/JCO.23.01959