Kısa-Yoğun Fiziksel Aktivite: Egzersiz Yapmayanlar İçin Kanser Riskini Azaltmada Yeni Yol

Teknolojinin hızla ilerlemesi ve robotların birçok insan gücünün yerini alması, günümüzde birçok insanın oturarak iş yapmasına neden oluyor. Bilgisayarlar artık işlerin ayrılmaz bir parçası haline gelirken, insanlar evlerinde de ekranlarının başında çok zaman geçiriyor. Bu durum, gün içinde hareket etmeye veya spor yapmaya fırsat veya motivasyon bulamayan birçok kişi için endişe verici bir hal alıyor.

Ancak, kanserle riskini azaltmada ve hali hazırda kanser tanısı konmuş kişilerde tedavi sonuçlarını iyileştirmede en önemli faktörlerden biri olan fiziksel aktivite, her zaman düzenli egzersizlerle sınırlı olmak zorunda değildir. Günlük yaşantımızda yer alan kısa ve yoğun fiziksel aktiviteler de kanser riskini azaltabilir. Bu çalışma, düzenli egzersiz yapmayan yetişkinler arasında, günlük yaşantıda gerçekleşen yoğun aralıklı fiziksel aktivitelerin kanser sıklığı üzerindeki etkisini incelemektedir. Bu yazı, hareketsiz bir yaşam tarzına mahkum olanlar için önemli bir avuntu sunabilir.

Yoğun Aralıklı Yaşam Tarzı Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Yapmayan Yetişkinler Arasında Kanser Görülme Sıklığı

Araştırma Detayları: Birleşik Krallık Biobank Akselerometri Çalışması'ndan elde edilen verilerle yapılan ve 27 Temmuz 2023'te  JAMA Oncology dergisinde yayımlanan bir analizde, yoğun aralıklı fiziksel aktivitelerin (örneğin, çok hızlı yürüme veya merdiven çıkma gibi 1-2 dakikalık hareketler) egzersiz yapmayan yetişkinler arasında kanser riskini azalttığı bulundu.

22.398 kişilik bir örneklem üzerinde gerçekleştirilen bu çalışma, katılımcıların bileklerine takılan akselerometreler (aktivite sensörü) aracılığıyla günlük yoğun aralıklı fiziksel aktivitelerini ölçtü. Çalışma, düşük fiziksel aktivite seviyeleri ile bağlantılı olan 13 farklı kanser türünün toplam insidansını ve fiziksel aktivite ile doğrudan ilişkilendirilen kanser türlerini detaylı bir şekilde inceledi.

Ana Bulgular:

• Ortalama takip süresi 6.7 yıl, katılımcıların ortalama yaşı 62.0 yıldır.
• Yoğun aralıklı fiziksel aktivitenin %92.3'ü 1 dakikaya kadar olan sürelerde gerçekleşti.
• Nüfusun %6.2'sinin hiç yoğun aralıklı fiziksel aktivite yapmadığı görüldü.
• Toplamda 2.356 kanser vakası meydana geldi, bunların 1.084'ü fiziksel aktivite ile ilişkili kanserlerdir.
• Yoğun aralıklı fiziksel aktivite ile toplam kanser riskinde ve fiziksel aktivite ile ilişkili kanser riskinde anlamlı bir azalma gözlemlendi. Bu durum, tehlike oranı (Hazard Ratio - HR) olarak bilinen istatistiksel bir ölçü ile ifade edilir. Tehlike oranı, bir grup içinde belirli bir olayın (bu durumda kanser) meydana gelme hızının, başka bir gruba göre ne kadar farklı olduğunu gösterir. Örneğin, bu çalışmada bulunan toplam kanser riski için HR = 0.80 değeri, yoğun aralıklı fiziksel aktivite uygulayan grubun, uygulamayan gruba göre %20 daha düşük bir kanser riskine sahip olduğu anlamına gelir (%95 Güven Aralığı = 0.69–0.92).
• Benzer şekilde, fiziksel aktivite ile ilişkili kanser riski için HR = 0.69 değeri, bu tür aktivite uygulayan grubun, uygulamayan gruba göre %31 daha düşük bir risk taşıdığı anlamına gelir (%95 Güven Aralığı = 0.55–0.86).

Sonuç olarak bu çalışma, günlük yoğun aralıklı fiziksel aktivitenin, boş zamanlarında egzersiz yapmaya istekli veya yetenekli olmayan kişiler için kanser riskini azaltmada umut verici bir müdahale olabileceğini göstermektedir.

Bu çalışma, kanser söz konusu olduğunda sadece düzenli egzersizlerin değil, günlük yaşantımızın içine serpiştirilmiş kısa ve yoğun fiziksel aktivitelerin de önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Bu, kanser riskini azaltma yollarını daha erişilebilir ve uygulanabilir kılabilir, böylece daha geniş bir topluluğun sağlıklı bir yaşam tarzına ulaşmasına yardımcı olabilir.