Selenyum Takviyesi Almak Karaciğer Kanseri Riskini Azaltır Mı?
Selenyum, simgesi Se, atom sayısı 34 olan, kükürde benzeyen kimyasal bir elementtir. Vücutta eser miktarda bulunur ve bazı işlevleri açısından önemli bir elementtir. Kabuklu deniz ürünleri, balık, hindi, yumurta, mantar, fındık ve soğan da dahil farklı gıdalarda selenyum bulunmaktadır. Selenyum bakımından zengin gıdaları fazladan tüketmenin veya takviye almanın karaciğer kanseri riskini azalttığı iddia edilmiştir.
İki kapsamlı meta-analiz çalışmasına göre, selenyum bakımından zengin gıdaları yemek veya takviye almak karaciğer kanseri riskini azaltmamaktadır.
Selenyum takviyelerinin alımını reklam niteliğinde destekleyen bazı kaynaklar olabiliyor. Örneğin internette karşımıza çıkabiliyor. Selenyumun karaciğer kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabileceği fikrini destekleyen sadece bir araştırma bulunmaktadır. Karaciğer kanseri olan kişilerde daha düşük selenyum kan düzeyinin görülmesi, selenyum takviyesinin karaciğer kanseri riskini azaltacağı anlamına gelmez.
Selenyum ve kanser ile ilgili tüm çalışmalar değerlendirilmiş ve 2015 yılında ilk Cochrane derlemesi yayımlanmıştır. Cochrane, merkezi icra ekibi Londra'da bulunan, devletlerden bağımsız, tıbbi araştırmaları derleyen ve yorumlayan bir kuruluştur. Araştırmacılar derleme kapsamında 1.000.000’dan fazla insanı kapsayan 55 gözlemsel çalışmayı değerlendirdiler. Bu çalışmalarda selenyum kullananlarda genel olarak kanser riski daha düşük olduğu tespit edildi. Düşük kanser riski; mide, mesane ve prostat kanserleri için kaydedilmiş, fakat karaciğer kanseri için kaydedilmemiştir. Bu araştırmanın bir başka kolunda 4473 kişiyi kapsayan 8 randomize (rastgele) kontrollü çalışma değerlendirilmiştir. Randomize kontrollü çalışmaların, gözlemsel çalışmalara göre daha güvenilir olduğu kabul edilir. Bu rastgele kontrol çalışmalarının verilerinin meta-analizi, selenyum takviyesinin herhangi bir kanser riskini azaltmadığını göstermiştir.
Bu kapsamlı meta-analiz, selenyum dahil antioksidanların karaciğer kanseri riskini azalttığına dair ikna edici bulgulara sahip değildir. Yani; selenyum takviyesinin karaciğer kanser riskini azalttığını söylemek mümkün değildir.
1. Bjelakovic G, Gluud LL, Nikolova D ve ark.
Antioxidant supplements for liver diseases.
Cochrane Database Syst Rev. 2011 Mar 16
2. Hughes DJ, Duarte-Salles T, Hybsier S ve ark.
Prediagnostic selenium status and hepatobiliary cancer risk in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition cohort.
Am J Clin Nutr. 2016 Aug
3. Vinceti M, Dennert G, Crespi CM ve ark.
Selenium for preventing cancer.
Cochrane Database Syst Rev. 2014 Mar 30
4. Zhang Z, Bi M, Liu Q, Yang J ve ark.
Meta-analysis of the correlation between selenium and incidence of hepatocellular carcinoma.
Oncotarget. 2016 Nov 22
