Akdeniz Yaşam Tarzı – Yaşam Kaybı Riskini Azaltan Sadece Beslenme Şekli Değil!
Sadece Akdeniz diyetine uymanın değil, Akdeniz yaşam tarzına bağlı kalmanın tüm nedenlere ve kansere bağlı yaşam kaybı riskini azalttığı bulundu.
Akdeniz yaşam tarzı, tüm dünyada sağlıklı bir yaşamın anahtarlarından biri olarak kabul edilir. Ancak, şimdiye kadar bu yaşam tarzının kanser ve kardiyovasküler hastalıklar gibi ciddi hastalıklar üzerindeki etkisi yeterince araştırılmamıştır, daha çok Akdeniz diyetine odaklanılmıştır. Yeni bir çalışma, Akdeniz yaşam tarzına uyumun tüm nedenlere bağlı ve kanser kaynaklı yaşam kaybı riskini azaltabileceğini gösteriyor. Bu, hem sağlık profesyonelleri hem de genel toplum için önemli bir bulgudur.
Güncel çalışma, 16 Ağustos 2023'te Mayo Clinic Proceedings dergisinde Maroto-Rodriguez ve ekibi tarafından yayımlandı.
Çalışmanın Arka Planı
Akdeniz yaşam tarzı,
- meyve, sebze ve tam tahıllarla zengin bir diyeti;
- tuz ve şekeri az tüketmeyi;
- yeterli fiziksel aktiviteyi,
- dinlenmeyi ve
- sosyalleşmeyi içerir.
Önceki çalışmalar, Akdeniz diyeti ve yaşam tarzının sağlık yararlarını ortaya koymuştur, ancak bu diyetin kökeni olan bölge dışında çok az araştırma yapılmıştır.
Çalışmanın Yöntemi ve Bulgular
Araştırmacılar, Akdeniz Yaşam Tarzı (MEDLIFE) indeksini kullanarak, 40-75 yaş arası 110.799 kişinin alışkanlıklarını ve sağlık sonuçlarını analiz ettiler. Çalışma Birleşik Krallık'ta, UK Biobank verileri ile yapıldı.
MEDLIFE indeksi, kişilerin
- Akdeniz yiyecek tüketimi;
- Akdeniz diyet alışkanlıkları; ve
- fiziksel aktivite, dinlenme ve sosyal alışkanlıklar ve neşeli olma durumları (conviviality) hakkında bilgi verir.
Yüksek toplam puanlar, Akdeniz yaşam tarzına daha yüksek uyumu gösterir.
- 9 yıllık takip süresince, toplamda 4,247 hasta tüm nedenlerle, 2,401 hasta kanserden ve 731 hasta kardiyovasküler hastalıklardan yaşamını kaybetti.
- Daha yüksek MEDLIFE puanına sahip hastaların, daha düşük MEDLIFE puanına sahip olanlara göre %29 daha düşük tüm nedenlere bağlı yaşam kaybı riski ve %28 daha düşük kansere bağlı yaşam kaybı riski olduğu bulundu.
Sonuç
Bu çalışma, Akdeniz yaşam tarzının sadece Akdeniz bölgesine özgü olmadığını, farklı kültürel bağlamlarda da uygulanabileceğini göstermektedir. Yani, Akdeniz diyeti ve yaşam tarzı evrensel bir sağlık modeli olarak kabul edilebilir. Çalışma, yerel ürünler ve kaynaklar kullanarak Akdeniz diyetine ve yaşam tarzına uyum sağlamanın, tüm nedenlere bağlı ve kanser kaynaklı ölüm riskini azaltabileceğini ortaya koymaktadır.
Bu sonuç, Akdeniz yaşam tarzının sadece bir diyet olmadığını, aynı zamanda fiziksel aktivite, dinlenme ve sosyal etkileşim gibi yaşamın diğer yönlerini de kapsadığını vurgular. Dolayısıyla, bu yaşam tarzı evrensel bir sağlık rehberi olarak kabul edilebilir ve farklı kültürel bağlamlarda da uygulanabilir.
Maroto-Rodriguez J, Delgado-Velandia M, Ortolá R, Perez-Cornago A, Kales SN, Rodríguez-Artalejo F, Sotos-Prieto M. Association of a Mediterranean Lifestyle With All-Cause and Cause-Specific Mortality: A Prospective Study from the UK Biobank. Mayo Clin Proc. 2023 Aug.
