Arı sütü nedir? Faydaları, yan etkileri ve kanserde denenmesi

Arı sütü nedir?

Arı sütü, kraliçe arı ve larvaları için işçi arıların ürettiği sür benzeri yapışkan bir maddedir. %60-70 su, %12-15 protein, %10-16 şeker, %3-6 yağ, ve %2-3 vitaminler, tuzlar ve aminoasitler içerir. İçeriği coğrafyaya ve iklime göre değişebilir. Polen ve arı zehrinden başka bir arı ürünü olduğunu vurgulamak gerekir.

Bal arılarından alınan arı sütü (Royal Jelly Honey), Amerika'da en çok kullanılan besin takviyelerinden biri haline gelmiş, ülkemizde ise merak edilip çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanıma yönelik ilgi artmıştır.

Arı sütü; proteinler, mineraller ve vitaminler gibi çeşitli besin maddeleri barındırır ve çeşitli hastalıkların tedavisinde yardımcı olur. Yüksek kolesterole faydalı geldiği söylenmektedir, ancak insanlar üzerinde buna dair bir çalışma henüz yapılmamıştır. Arı sütü üzerinde yapılan çalışmalar vardır, ancak daha fazla çalışma gerekmektedir; örneğin polen ve propolis hakkında daha fazla bilimsel çalışma yapılmıştır.

Arı sütünün tıbbi etkilerine dair çok az bilimsel bilgi mevcuttur. Hayvanlarda damar sertleşmesine ve tümörlere karşı bir miktar aktivite gösterilmiştir.

Arı sürü hangi rahatsızlıkların tedavisinde denenmektedir?

Menopoza bağlı şikayetler

Yapılan küçük çaplı bir çalışmada, arı sütü menopoz sürecine bağlı şikayetleri hafifletmiştir.

Osteoporoz

Laboratuvar ve hayvan çalışmalarında arı sütü kemik erimesinde bazı faydalar göstermiştir.

Kan yağlarının (kolesterol) yüksekliği

Bazı araştırmalar arı sütünün yüksek kolesterol düzeyi için kullanımını destekliyor.

Erkek infertilitesi (kısırlık)

Bir çalışma erkeklerdeki kısırlık sorunu için kullanımını önermektedir, ancak bu etkiyi desteklemesi için daha geniş çaplı klinik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Diyabet

Birkaç çalışma hem erkeklerde hem de kadınlarda bazı tip 2 diyabet şikayetlerini iyileştirebileceğini öne sürmektedir. Destekleyici çalışmalara ihtiyaç vardır.

Mukozit (ağız yaraları)

Radyoterapi ve kemoterapi alan hastalarda arı sütü, ağızda yaranın (oral mukozit) verdiği rahatsızlığı ve iyileşme süresini olumlu anlamda geliştirmiştir. Destekleyici çalışmalara ihtiyaç vardır.

Kanser tedavisi

Şimdiye kadar herhangi bir klinik çalışmada arı sütünün kanser tedavisinde etkili olduğu gösterilmemiştir.

Yüksek tansiyon

Hipertansiyonunuz varsa, kalp-damar hastalığı, inme (felç) ve diyabetik böbrek hastalığı gibi durumlar için daha fazla risk altında olabilirsiniz. Yapılan bir çalışmaya göre arı sütü proteini, yüksek tansiyon (hipertansiyon) tedavisinde faydalı olabilir.

Arı sütünün olası yan etkileri – önemli uyarılar

• Arı sütü; kilo alımı, mide rahatsızlığı veya yüzde kızarıklık/döküntü gibi yan etkilere neden olabilir.
• Arı sütünün içindeki bazı maddeler hormon benzeri etkiye sahiptir ve kanser hücrelerinin büyümesini uyarabilir. Bu nedenle meme ve prostat kanserli hastalar takviye olarak arı sütü kullanmaktan kaçınmalıdır. 
• Arı sütü kan inceltici (sulandırıcı) ilaçların etkilerini artırabilir, kanama riski artar. 
• Kolesterol düşürücü ilaçlar kullanıyorsanız, arı sütü bu ilaçların etkilerini artırabilir.
• Arı sütünü tıbbi amaçla kullanmadan önce doktorunuza danışın.