B12 Vitamini Ne İşe Yarar, Nasıl Kullanılmalı, Yararları, Yan Etkileri?

B12 Vitamini Ne İşe Yarar, Nasıl Kullanılmalı, Yararları, Yan Etkileri?

B12 Vitamini Nedir?

B12 iğnesi ve B12 vitamini suda çözünen bir vitamin olup, vücutta DNA sentezi, enerji üretimi, sinir sitemi sağlığı, kırmızı kan hücresi yapımı ve beyin fonksiyonlarında görev almaktadır. Bu vitamin besinlerdeki proteine bağlı (özellikle hayvan kaynaklı proteinler) olarak birçok gıdada bulunmaktadır.

B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri ?

B12 Vitamini eksikliğinde aşağıdaki belirtiler gözlemlenmektedir.

  • Cilt Belirtileri
  • Hiperpigmentasyon (belli bölgelerde koyuluk)
  • Sarılık
  • Vitiligo
  • Gastrointestinal (sindirim sistemi) Belirtiler
  • Glossit (dilde acı, sızı, kızarıklık)
  • Hematolojik (Kan) Belirtiler
  • Anemi (makrositik, megaloblastik anemi: MCV yüksektir)
  • Lökopeni (beyaz kan hücresi düşüklüğü)
  • Pansitopeni (tüm kan hücrelerinde düşüklük)
  • Trombositopeni (pıhtılaşmadan sorumlu kan pulcuklarında azalma)
  • Tromositoz (kan pulcuklarında artma)
  • Nöropsikiyatrik Belirtiler
  • Arefleksi (refleks alınamaması)
  • Bilişsel zayıflama (bunama ve akut psikoz benzeri bulgular)
  • Huzursuzluk
  • Unutkanlık
  • Denge kaybı
  • Koku duyusunda azalma
  • Periferik nöropati (el-ayak sinir kılıflarında hasara bağlı belirtiler)

Besinlerle alınan B12 vitamini sindirim sırasında midede, mide asidinin etkisi ile proteinden ayrılır ve bağırsaktan kan dolaşımına geçer.

Gıdalarla alınan B12 vitamininin mide asidi ile proteinden ayrılması sonrası bağırsaklardan kan dolaşımına geçirmesi için intrinsik faktör denilen bir madde gereklidir. B12 vitamini emilimini intrinsik faktör eksikliğine bağlı gerçekleştiremeyen insanlarda pernisiyöz anemi görülmektedir.

Vücudumuz için tavsiye edilen günlük B12 vitamini tüketimi 14 yaş üstü erkek ve kadınlarda 2.4 mikrogram, gebelerde 2.6, emziren kadınlarda ise 2.8 mikrogramdan biraz fazlası gerekmektedir.

B12 Vitamininin Faydaları

B12 vitamini enjeksiyonunun en belirgin yararı, B12 eksikliğinin giderilmesi ve buna bağlı gelişen b12 vitamini eksikliği belirtileri ortadan kalkmasıdır:

  • Kalp hastalığı
  • Hafızada zayıflık
  • Denge bozukluğu ve düzensiz hareketler
  • Ayak ve ellerde his kaybı
  • Görme kaybı
  • Kısırlık
  • B12 eksikliği olan kadınların bebeklerinde görülen nöral tüp kusurları

B12 İğnesi Yan Etkiler

B12 vitamini alımında herhangi bir üst limit yoktur, çünkü toksisite veya aşırı doz riski son derece düşüktür. Fakat B12 enjeksiyonunun bazı yan etkileri olabilir.

Hafif yan etkiler ve potansiyel riskler, devam etmesi veya kötüleşmesi durumunda doktora bildirilmesi gerekmektedir.

  • Hafif yan etkiler: Ağrı, kızarıklık veya enjeksiyon bölgesinde kaşıntı, hafif ishal, vücutta şişme hissi.
  • Derhal tıbbi müdahale gerektiren ciddi yan etkiler: Kas krampları, düzensiz kalp atışı, olağandışı zayıflık veya yorgunluk, ayak bilekleri veya ayaklarda şişme.
  • Şiddetli reaksiyonlar çok nadir olup, acil müdahale gerektirir. Yüz, boğaz, dilde kaşınma veya şişme, nefes darlığı, şiddetli baş dönmesi, ani görüş değişikliği, konuşma bozukluğu.

B12 Vitamini Ve İlaç Etkileşimleri

B12 vitamini bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. İnsanlar daima, B12 enjeksiyonu almadan önce aldıkları reçeteli ve reçetesiz ilaçları doktorlarına bildirmelidirler.

Sentetik B12 vitamini ile tepkimeye girebilecek bazı ilaçlar: Aspirin, antibiyotikler, H2 reseptör antagonistleri ( hazımsızlık tedavisinde kullanılan ilaçlar ), metformin ( diyabet tedavisinde kullanılan ilaç ), doğum kontrol ilaçları, proton pompa inhibitörleri ( ülser, gastrit vb tedavisinde kullanılan asit salınımını önleyen ilaçlar ).

Alerjik Bünyeye Sahip Bireyler İçin Uyarılar

Siyanokobalamin veya kobalt alerjisi, hipokalemi ( düşük potasyum seviyeleri ), böbrek hastalığı, polisitemi vera ( kan hücrelerinin sayısının anormal artışı ), Leber hastalığı ( göz hastalığı ), diğer besin maddelerindeki eksiklikler, özellikle folik asit ve demir alerjisi olan bireyler B12 enjeksiyonunu almadan önce muhakkak doktorlarına danışmalıdırlar.

Sonuç olarak B12 vitamini eksikliği yorgunluktan tutun da kalıcı nörolojik değişikliklere kadar bir dizi problemlere sebep olmaktadır. Eksikliğinde ciddi sorunlara neden olabilmekle birlikte sentetik kullanımın güvenli olması ve belirtileri hızla ortadan kaldırması sonucu B12 vitamini eksikliği tedavisinde dışarıdan enjeksiyon halinde verilmesi kural haline gelmiştir.

B12 Vitamini İğnesi - Depo Enjeksiyon İle Uygulama

Besin kaynaklarından B12 vitamini elde etmenin yanı sıra, sentetik olarak ( siyanokobalamin formunda ) B12 vitamini iğnesi şeklinde de alınabilmektedir. Siyanokobalamin; sıvı, tablet veya kapsül şeklinde bulunur. Dışarıdan alınan vitamin tahıllar, süt ve yoğurt gibi gıdalarla takviye edilebilir. B12 vitamini eksikliği olan insanlarda enjeksiyonlar, B12 vitamini seviyesini hızlıca yükseltmektedir.

Kimlere B12 Vitamin Takviyesi Yapılmalıdır?

B12 vitamini karaciğerde depolandığından eksikliğini doğru beslenen yetişkinlerde görmenin zor olduğunu belirtmek gerekmektedir. Bunun yanında B12 eksikliği veya pernisiyöz anemi belirti ve şikayetlerini gösteren bireyler bir hekime başvurmalıdır.

B12 vitamin eksikliği belirtileri; hafıza veya anlama ile ilgili sorunlar gibi bilişsel işlevin azalması, yorgunluk, sürekli uyku durumu, kabızlık, baygınlık, depresyon veya sinirlilik, baş ağrısı, denge bozukluğu, soluk sarı veya aşırı kırmızı şişmiş dil, kalp çarpıntısı, ağız ülseri, uyuşma, karıncalanma, görme bozuklukları gibi belirtiler görülmektedir.

Kimler B12 Eksikliği Yaşamaya Daha Yatkındır?

B12 vitamini eksikliği oluşmasının bazı risk faktörleri vardır. Bunlar arasında alkol kullanmak, sigara içmek, bazı reçeteli ilaçları kullanmak ( mide koruyucular ve bazı tip 2 diyabet ilaçlar ), diyabet veya tiroid bozukluğu gibi endokrin ilişkili bir otoimmün bozukluğa sahip olan kişiler, vejetaryen bireyler veya vegan diyeti uygulayanlar, Crohn hastalığı gibi bazı sindirim sistemi bozuklukları, obezite ameliyatları ( gastrik bypass veya midenin kısımlarının çıkarılması ) ve yaşlanma bulunmaktadır.

Normal şekilde fonksiyon görmeyen sindirim sistemi B12 vitaminin emilimini engelleyebilir. Bu nedenle Çölyak hastalığı, Chron hastalığı bulunan kişilerde B12 vitamini eksikliği riski yüksektir.

Zayıflamak amacı da dahil olmak üzere mide ve bağırsak ameliyatı sonucu mide asidi ve intrinsik faktör salınımını yapan hücrelerde azalma olur. Bu yüzden bu kişilerde B12 vitamini emiliminde zorlanmaktadırlar. Sindirim sistemi hastalığı olan veya ameliyat olan ( örneğin mide veya pankreas kanseri sbebi ile ) bireyler için B12 vitamini iğnesinin kasa enjeksiyon şeklinde uygulanması ağızdan alınanlara göre daha faydalı olmaktadır.

Yaşlılar

Araştırmalar gösteriyor ki, B12 vitamini eksikliği 65 yaşın üzerinde daha çok görülmektedir.

Yetişkin bireylerde midede gastrit veya artan yaşla birlikte asit üretiminde düşüşe bağlı olarak B12 vitamin eksikliği görülebilir. Ayrıca, mide asidinin çok düşük seviyeleri bağırsaktaki B12’yi kullanan bazı bakterilerin artmasına neden olarak vücuda ulaşan vitamin miktarının azalmasına neden olmaktadır. Bu nedenle 50 yaş üzeri bireylerde kanda B12 vitamin düzeyleri ölçülmeli ve eksiklik durumunda takviye yapılmalı.

Vejetaryenler ve Veganlar

B12 vitamini ağırlıklı olarak balık, et, yumurta ve sütte bulunurken, bu gıdaları tüketmeyen insanlar B12 eksikliği riski altındadır ve düzenli B12 takviyesi gerekmektedir.

Avrupa Klinik Beslenme Dergisi’nde yayınlanan araştırmada, vejetaryenlerin düşük B12 vitamini seviyesine sahip oldukları bulunmuştur. Araştırılan 232 vejetaryenin yarısından fazlasında B12 vitamini eksikliği gözlenmiştir.

Vitamin B12 plasenta ve anne sütü yoluyla bebeğe geçmektedir. Hamile vejetaryen veya vegan olan bireyler B12 eksikliği konusunda özellikle dikkatli olmalıdır. Çünkü B12 vitamini eksikliği olan bebekler kalıcı ve ciddi nörolojik sorunlarla karşılaşabilmektedir.

İlgili konu: Vejetaryen ve veganlar için demir yönünden zengin besinler

İlginizi çekebilir: Diğer B vitaminleri hakkında kısa bilgi

1. Wong CW.

Vitamin B12 deficiency in the elderly: is it worth screening?

Hong Kong Med J. 2015 Apr.

2. Gilsing AM, Crowe FL, Lloyd-Wright Z ve ark.

Serum concentrations of vitamin B12 and folate in British male omnivores, vegetarians and vegans: results from a cross-sectional analysis of the EPIC-Oxford cohort study.

Eur J Clin Nutr. 2010 Sep.

Sağlık ve Mutlulukla Kalın...

Sayfada yer alan yazılar sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Kanser tanısına sahip bir hasta için online muayene randevusu hakkında bilgi almak için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz.


İlgili Haberleri


Yeni Wellness Trendi – İnfüzyon Terapileri Gerçek Sağlık mı, Yoksa Para Tuzağı mı?

Yeni Wellness Trendi – İnfüzyon Terapileri Gerçek Sağlık mı, Yoksa Para Tuzağı mı?

Wellness İnfüzyonlarının Perde Arkası 1.8 trilyon dolarlık bir değere sahip olan sağlık endüstrisi, meditasyon derslerinden vitamin takviyelerine,...

Dünyanın En Yaşlı İnsanlarından Sağlık Tavsiyeleri Almak Sakıncalı Olabilir mi?

Dünyanın En Yaşlı İnsanlarından Sağlık Tavsiyeleri Almak Sakıncalı Olabilir mi?

Bazı insanların 100 yaşını geçmesinin nedenlerini henüz tam olarak çözemesek de, asırlık bireylerin verdikleri tavsiyelere itibar...

Diyabet Riskini Azaltmak İçin En İyi Yemek Zamanı Nedir?

Diyabet Riskini Azaltmak İçin En İyi Yemek Zamanı Nedir?

Diyabet riskini azaltmada yemek zamanlamasının rolüne dair güncel bir araştırma, ilginç bulgular ortaya koyuyor. 23 Temmuz...

Neden Aşı? Çünkü Grip Enfeksiyonu, Kalp Krizi Riskini 6 Kat Artırıyor!

Neden Aşı? Çünkü Grip Enfeksiyonu, Kalp Krizi Riskini 6 Kat Artırıyor!

COVID-19 pandemisi sonrası dünya genelinde aşı karşıtlığı yükselişe geçti. Ancak, aşıların keşfi, yüz milyonlarca hayatı kurtararak...

Hakkımda

Özgeçmişim, kanser tanı ve tedavisine dair çalışmalarım ve ilgi alanlarım için tıklayın.

Prof. Dr. Mustafa Özdoğan Hakkında