Baş ve boyun kanserleri; dudaklar, yanakların iç kısmı, diş eti, damak, dil, ağız tabanı, yutak (farinks), burun delikleri derisi ve burun döşemesi kanserlerini, gırtlak (larinks) kanserini, tükürük bezleri kanserlerini kapsar. Baş ve boyun kanserlerinin gelişimi büyük oranda alkol ve sigara gibi kimyasal karsinojenler ve HPV adlı enfeksiyon ile ilişkilidir. Cancer Prevention Research (Kanser Korunma Araştırma) adlı dergide yayımlanan bir çalışmaya göre brokoli, lahana vb sebzelerde bulunan sülforan adlı madde baş-boyun kanserlerinden korunmada yardımcı olabilir.
Son yıllarda yapılan araştırmalarda brokoli lahana ve benzeri sebzelerin kronik iltihaplanmayı önlediği, hücreyi zararlı kimyasallardan, oksidatif stresten ve kansere karşı koruduğu gözlenmiştir. Bu iki bilginin senteziyle ortaya konan Cancer Prevention Research’da yayımlanan çalışmada brokoli, lahana gibi sebzelerin (turpgiller) kanser üzerine potansiyel koruyucu etkisi gösterilmiştir.
Çalışmada brokoli, lahana vb sebzelerin bu koruyucu etkileri sebzelerin içinde bulunan glukorafaninin parçalanma ürünü olan sülforafan aracılığıyla yaptığı keşfedilmiştir. Sülforafan bu etkisini hücrede NRF2 isimli proteinin üretimini arttırarak ve STAT3 proteininin üretimini baskılayarak göstermektedir. NRF2 isimli protein hücrede oksidatif stresi, DNA tamirini desteklemekte ve kanserden ve kardiovasküler hastalıklardan korumaktadır. STAT3 proteini de hücre büyüme gelişme ve bölünmesini desteklemekte, bu proteinin üretiminin engellemesi de kanser hücrelerinin büyüyüp, bölünmesini yavaşlatmaktadır.
Çalışmada aynı zamanda; gönüllü sağlıklı kişilerde ve baş-boyun kanserli hastalarda farklı dozlarda sülforafan ile yapılan çalışmalarda düşük dozda sülforafanin hücreyi çevresel karsinojenlerden ve oksidatif stresten koruduğu; yüksek dozda sülforafanin ise baş-boyun kanserli hücrelerin ölümünü tetiklediği ayrıca farelerde dil tümörünü küçülttüğü gözlenmiştir.
Sonuç olarak çalışma sülforafanin içeren brokoli, lahana vb. sebzelerin kanserden koruduğunu ayrıca çevresel karsinojen ve sigara kaynaklı baş boyun kanser riski taşıyan hastalarda koruyucu olduğunu göstermektedir. Brokoli, lahana ve benzeri sebzeler; zengin besin değerleri (A,B,C,E vitaminleri, kalsiyum, potasyum, fosfor vb mineraller), cildi koruması, iltihap önleyici etkisi, vücudumuzdaki metabolizasyonu, ulaşılabilirlik ve maliyet açısından değerlendirildiğinde kanserden korunma adına oldukça tercih edilebilir seçenektir.
