Kanser Hastaları Ameliyat Kararı Alırken İkinci Görüş Arayışına Giriyor: Motivasyon, İhtiyaçlar ve Beklentiler Üzerine Yapılan Araştırma Sonuçları
Yapılan araştırmada ikinci görüş arayan kanser hastalarının sosyo-demografik (yaş, cinsiyet, etnik grup, din, meslek, medeni hal, eğitim gibi özellikleri) ve tıbbi özellikleri araştırılmış ve hastalarda motivasyon, ihtiyaçlar ve beklentilerle ilgili ikinci görüş arayışları arasındaki ilişki incelenmiştir.
Çalışmada, cerrahi tedavi görecek olan ve ikinci görüş arayışındaki 212 kanser hastasına anket yapılarak ilk uzmandan memnuniyeti, ikinci görüş alma isteği, bilgi edinme ihtiyacı, karar tercihi ve farklı ikinci görüş beklentisi ve umudu sorgulanmış ve elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.
Çalışma kapsamında, ortalama yaşı 53 ve çoğu bayan (%82) olan kanser hastaları değerlendirilmiştir. Bu hastaların %76’sı meme kanseri tanısına sahiptir. Hastaların çoğunluğu (%62) endişelerini giderme ve daha net karar alma ihtiyacına yönelik ikinci görüş arayışına gittikleri saptanmıştır ki bu durum çalışmada, “iç motivasyonla ikinci görüş arayışı” olarak tanımlanmıştır (internal motives for second-opinion). Bir kısmı da (38%) olumsuz deneyimler ve karşılanmamış ihtiyaçlar sonrası dış motivasyonla ikinci görüş arayışına gitmişlerdir (external motives). Dış motivasyonla ikinci görüş arayışında olan hastalarda kaygı eğilimi daha fazla görülürken, bu hastaların ilk gittikleri hekimden daha az memnuniyet duydukları ve tıbbi konularda karar alınırken daha aktif rol oynamayı tercih ettikleri ve farklı ikinci görüş beklentisi ve umudunun daha fazla olduğu görülmüştür.
Hastalarda ikinci görüş almak için var olan motivasyon nedenleri farklılıklar göstermektedir. Hasta ve ailelerini ikinci görüş almaya yönelten sebepleri anlamak bu hizmetin başarısı ve hedefine ulaşması açısından önemlidir. Bu konuda daha fazla araştırma yapılarak ikinci görüş alma konusunda objektif ve subjektif sonuçların değerlendirilmesi fayda sağlayacaktır.
Sonuç olarak, kanser tedavisinde ikinci uzman görüş gereksinimi göz ardı edilemez düzeydedir. Tüm dünyada da ikinci görüş alma eğilimi gün geçtikçe artmaktadır. İkinci görüş ihtiyacının artmasının altında yatan en önemli nedenler, kanser hastalığının ismindeki kötü algı, ileri evrelerde sonuçların olumsuz olması ve sanal teknolojilerin bilgiyi çok daha ulaşılabilir kılması olarak özetlenebilir. Ayrıca son yıllarda hekimler yasal prosedürler nedeni ile, tanı ve olası hastalık gidişatını tüm gerçekliği ile haber verme eğilimindedir. Bu da hasta ve yakınlarının memnuniyetsizliğine ve arayış içine girmelerine neden olmaktadır.
Biz de dünyada ikinci görüş hakkında yapılan bilimsel çalışmaları derleyip sizlerle paylaşıyoruz. Bu vesile ile ikinci görüş ihtiyacı ne boyuttadır, bu isteğin nedenleri nelerdir, bizler ülkemizde neler yapmalıyız, böylesine gerçekçi bir ihtiyacı nasıl karşılamalıyız konularında bir beyin fırtınası içindeyiz. Sonuç şu ki, kanser tedavisi alacak ve yeterince tatmin olmamış her bir bireyin doğru ve güvenilir ikinci uzman görüşüne ulaşması sağlanmalıdır.
Mellink WA, Dulmen AM, Wiggers T.
Cancer patients seeking a second surgical opinion: results of a study on motives, needs, and expectations.
J Clin Oncol. 2003 Apr 15;21(8):1492-7.