Meme Kanserinde Alt Tiplere Göre Bölgesel Tekrarlama Durumunun Belirlenmesi
Meme kanseri, yıllık yaklaşık 2.3 milyon yeni hasta sayısı ile dünya genelinde en yaygın kanser haline geldi. Meme kanserinin farklı moleküler alt tipleri olması, tedavi ve izlem stratejilerinde farklılıklar yaratıyor. Güney Kore'deki bir çalışma, farklı alt tipler arasında lokal ve bölgesel nüks (tekrarlama) paternlerini belirlemeyi amaçladı. Bu, özellikle genç hastalarda, tedavi ve izlem stratejilerinin kişiselleştirilmesine yardımcı olabilir.
Lokal ve Bölgesel Tekrarlama Kavramları Nedir? Farkları Nelerdir?
-
Lokal (Local): Lokal terimi, belirli bir nokta veya çok sınırlı bir alanla ilgili durumları ifade eder; yani çok erken evre. Tıbbi bağlamda, lokal bir durum veya etki, vücudun belirli bir kısmını veya organını etkiler. Örneğin, lokal bir enfeksiyon sadece bir yara üzerinde etkilidir ve vücudun diğer bölgelerine yayılmaz. Lokal enjeksiyon da tek bir noktaya veya yakın birkaç noktaya yapılan enjeksiyondur. Lokal meme kanserinde, tümör meme dokusunda bulunur ve çevre dokulara veya lenf düğümlerine yayılmamıştır.
-
Bölgesel (Regional): Bölgesel terimi, lokal kavramından daha geniş bir alanı ifade eder. Tıbbi bir bağlamda, bölgesel bir etki veya durum, belirli bir organ veya vücut bölgesini değil, o bölgeye komşu olan veya ilişkili olan diğer bölgeleri de etkileyebilir. Örneğin, bölgesel bir enfeksiyon, bir organı etkileyebilir ve o organa yakın dokulara veya lenf düğümlerine de yayılabilir. Bölgesel olarak ilerlemiş meme kanseri, tümörün memeden çevre dokulara ve özellikle de koltuk altı lenf düğümlerine yayıldığı durumu ifade eder. Bu, kanserin daha ileri bir evrede olduğunu gösterir ve tedavi, cerrahi müdahale, radyasyon, kemoterapi, akıllı ilaçlar gibi daha kapsamlı yaklaşımları içerebilir.
Meme Kanseri Moleküler Alt Tipleri Arasında Lokal ve Bölgesel Nüks Paternleri
Çalışmanın Kapsamı
- Yer: Seoul National University Hospital, Güney Kore
- Dönem: Ocak 2000 - Aralık 2018
- Katılımcı özellikleri: Meme kanseri cerrahisi olmuş, yani erken evre meme kanserine sahip 16.462 kadın
Ana Bulgular
-
10 Yıllık Sağkalım Oranları:
- Aynı tarafta meme kanseri nüksü-olmayan hasta oranı: %95.9
- Bölgesel nüks-olmayan hasta oranı: %96.1
- Karşı tarafta meme kanseri gelişmeyen hasta oranı: %96.5
-
Hormon Reseptörü ve HER2 Durumuna Göre Farklılıklar:
- Hormon reseptörü negatif/HER2 pozitif alt tipi: Bu grup, aynı tarafta meme tümörü nüksü olmayan hasta oranı en düşük olan gruptu (HR = 2.95, %95 CI = 2.15–4.06). Yani bu alt tipi taşıyan hastaların kanserin aynı tarafta tekrarlaması riski daha yüksektir. HR (Hazard Ratio) değeri, riskin ne kadar yüksek olduğunu gösterir; bu durumda, risk yaklaşık 3 kat daha fazla.
- Üçlü negatif (Hormon Reseptörü Negatif/HER2 Negatif) Alt Tipi: Bu grup, en kötü bölgesel nükssüz sağkalımı gösterdi (HR = 2.95, %95 CI = 2.37–3.67). Bu, kanserin memenin çevresindeki bölgelere yayılma riskinin bu alt tip için daha yüksek olduğu anlamına gelir. Ayrıca, bu grup, karşı tarafta meme kanseri gelişme riski en yüksek olan gruptu (HR = 2.12, %95 CI = 1.64–2.75). Bu, kanserin karşı taraftaki memeye yayılma riskinin bu alt tip için daha yüksek olduğu anlamına gelir.
Konunun daha iyi anlaşılması için meme kanserinin moleküler alt tipleri aşağıda görülebilir:
-
Yıllık Nüks Paternleri:
- Hormon reseptörü negatif/HER2 pozitif ve hormon reseptörü negatif/HER2 negatif alt tiplerinde, aynı tarafta (yani kanserin ilk ortaya çıktığı memede) tümörün tekrarlama oranı, yaklaşık 2 yıl sonra bir zirve yapar. Daha sonra, tekrarlama oranı düşer, ancak yaklaşık 9 yıl sonra tekrar bir zirve yapar. Bu, "çift tepe" olarak adlandırılan bir patern oluşturur.
-
Yaşa Göre Farklılıklar:
- 40 yaşın altındaki kadınlar, meme kanseri alt tipleri arasında aynı tarafta meme tümörü nüksü, bölgesel nüks ve karşı tarafta meme kanseri paternlerinde daha büyük farklılıklar sergiledi.
Sonuç
Bu çalışma, meme kanseri alt tiplerine göre lokal ve bölgesel nüksün farklı paternlerle meydana geldiğini, genç hastaların alt tipler arasında daha büyük farklılıklar gösterdiğini ortaya koymaktadır. Bulgular, tümör alt tiplerine göre lokal ve bölgesel nüks paternlerindeki farklılıklara göre izlem stratejilerinin kişiselleştirilmesi gerektiğini, özellikle genç hastalar için önerilmektedir.
Cheun J, Kim H, Moon H, Han W, Lee H. Locoregional Recurrence Patterns in Patients With Different Molecular Subtypes of Breast Cancer. JAMA Surg. 21 June 2023