Bu hafta Jama Onkoloji de yayımlanan Tayvan kökenli bir çalışmaya göre, parkinson hastalığı ile 16 farklı kanser türü arasında bir ilişki tespit edildi.
Parkinson hastalığı, özellikle motor hareketlerin bozulması (titreme, yavaşlık, yürümekte zorluk gibi) ile karakterize, merkezi sinir sisteminin (beyin ve omurilik) dejeneratif bir hastalığıdır. Motor hareketlerdeki bozulma, beyinde dopamin üreten hücrelerin ölümü sonucu gerçekleşir; fakat bu hücrelerdeki ölümü neyin tetiklediği henüz tam olarak aydınlatılmış değildir.
Tayvanlı bilim insanlarının gerçekleştirdiği bu çalışma, parkinson gibi merkezi sinir sistemi hastalıkları ile kanser ilişkisini inceleyen ilk çalışma olmamakla birlikte, bu konuda yapılmış en kapsamlı çalışmadır. Öyle ki çalışma kapsamında 62,023 parkinson hastasının ve 124,046 parkinson hastası olmayan kişinin sağlık kayıtları geçmişe dönük olarak analiz edilmiştir.
Çalışmada, parkinson hastalığına sahip olanların, bu hastalığa sahip olmayanlara göre, 16 farklı kanser türü için daha fazla risk taşıdıkları sonucuna varılmıştır. Bu kanserler beyin, akciğer, böbrek, prostat ve rahim ağzı kanseri, ayrıca lenfoma/lösemi gibi kan kanserleri ve malign melanomu da içeren cilt kanserleri olarak bulunmuştur. Parkinsonlu hastalarda en sık 50-59 yaş aralığında kanser görülmüştür. Bununla birlikte parkinson hastalığı ile meme, yumurtalık veya tiroid kanserleri arasında ilişki bulunmamıştır.
Önceki yıllarda batıda yapılan çalışmalarda, parkinson hastalığı ve kanser arasında belirgin bir ilişki saptanmamıştı.
Mevcut Çalışmadaki Bu Çarpıcı Sonuçlar, Hastalıkların Patogenezinde Irksal Özelliklerin ve Çevresel Maruziyetin Önemini Vurgulamaktadır.
Araştırma ekibi, Tayvanlı parkinson hastalarında neden bazı kanser türlerinin daha sık görüldüğünü açıklayamamakla birlikte, bunun bir sebebinin PARK2 gen mutasyonları olabileceğini ifade etmişlerdir. Öyle ki bu mutasyonlar hem kanserde hem de erken başlangıçlı parkinsonla ilişkili bulunmuştur.
Sonuç olarak, ırksal ve çevresel özellikler hastalıkların patogenezinde dikkate alınması gereken unsurlardır ve parkinson hastalarında artan kanser riskinin altında yatan gerçek sebeplerin bulunması için daha fazla araştırma ihtiyaç vardır.
Patogenez bir hastalığın kaynağı ve gelişmesi sırasında organizmada meydana gelen değişiklikler bütününe verilen addır. Hastalık anlamındaki pato ve gelişmek/oluşmak anlamına gelen genesis kelimelerinin birleşiminden oluşmaktadır.
