
Afyon kullanmanın kanser için bir risk faktörü olduğunu biliyor muydunuz?
Afyonun birkaç kanserle bağlantılı olabileceğine dair kanıtlar ortaya çıkıyor.
50.000'den fazla hastayı içeren gözlemsel bir kohort çalışmasında, düzenli afyon kullanımının, özellikle mesane (2.9 kat), gırtlak (2.5 kat) ve akciğer (2.2 kat) kanseri riskini artırdığı gösterildi. Bu ve diğer verilere dayanarak, Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı artık afyonun insanlar için karsinojen (kanser yapıcı) olduğunu düşünüyor.
Afyon nedir?
Afyon veya afyon sakızı, haşhaş bitkisi kapsüllerinin çizilmesiyle sızan, süte benzer özsuyunun toplanmasıyla elde edilen uyuşturucu maddedir.
Haşhaş kapsülleri uygun olgunlukta çizilir, çiziklerden sızan sıvı pıhtılaşır ve özel bıçaklarla alınır. Havanın etkisiyle sıvının rengi koyu kahverengi olur.
Bu maddeye afyon veya afyon sakızı adı verilir. Afyon, morfin ve kodein gibi narkotik ağrı kesici / uyuşturucu maddelerin yapımında kullanılır. Toksik özellikleri vardır, ayrıca bağımlılık yapma özelliği vardır.
Bu uyuşturucu, yutularak, çiğnenerek veya sigara ile içilerek kullanılır. Kısa süreli keyif verir. Ağrıları keser, günlük sıkıntıları zihinsel durgunluk verdiğinden dolayı unutturur. Ancak bu keyif evresinden bir süre sonra halsizlik, mide bulantısı ve baş ağrısı başlar. Fazla miktarda alınması sonucu kişiyi koma haline sokabileceği gibi ölümüne de neden olabilir.
Afyonun BM ve Türkiye Cumhuriyeti yasalarınca üretimi yasaktır. Ana ürün olan haşhaş üretimi ise devlet kontrolü altındadır.
Afyonun karsinojen olduğunu gösteren çalışma
Çeşitli kanserlerde opiatların rolüne dair kanıtlar ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, düzenli afyon kullanımı ile kanser sıklığı arasındaki ilişki araştırıldı.
Bu çalışma, İran'ın kuzeydoğusundaki 40-75 yaşları arasındaki 50.045 kişiden oluşan nüfus temelli bir kohortta yapıldı. Katılımcı demografisi, diyet, yaşam tarzı, afyon kullanımı ve farklı maruziyetler hakkındaki veriler, onaylanmış anketler kullanılarak kayıt sırasında toplandı. Afyon kullanımı ile farklı kanser türleri arasındaki ilişki için tehlike oranlarını hesaplandı.
Sonuçlar
- Ortalama 10 yıllık bir takip sırasında, 1833 katılımcıya kanser teşhisi kondu.
- Afyon kullanımı, tüm kanserlerin riskini 1.4 kar artırıyordu (HR 1.40, % 95 CI 1.24 - 1.58)
- Gastrointestinal kanserleri (1.3 kat) ve solunum yolları kanserleri (2.3 kat) riskinde artış saptandı.
- Bölgeye özgü kanserler için, afyon kullanımı
- özofageal (1.4 kat),
- mide (1.4 kat),
- akciğer (2.2 kat),
- mesane (2.9 kat),
- gırtlak (2.5 kat) ve
- pankreas (2.7 kat) kanseri.
- Afyon yutulması (ancak afyon sigarasının içilmemesi) doza bağlı bir şekilde beyin (2.2 kat) ve karaciğer (2.2 kat)kanserleriyle ilişkilendirilmiştir.
Sonuç olarak afyon kullanıcılarının, solunum, sindirim ve üriner sistemlerin farklı organlarında ve beyin kanserine yakalanma riski önemli ölçüde daha yüksektir. Bu analizin sonuçları, düzenli olarak afyon ve afyon benzeri narkotiklerin kullanımının bir dizi kanser türü riskini artırabileceğini göstermektedir.
Sheikh M, Shakeri R, Poustchi H et al. Opium use and subsequent incidence of cancer: results from the Golestan Cohort Study. Lancet Glob Health. 2020