
Aranızda Doktor Olan Var Mı? Tatilde Uçak Kazası
Her yerde ve her zaman acil bir durum olabilir. Böyle bir durumda doktorlar da kendilerini bazen yardım edebilecek tek kişi olarak bulabilirler. Dr. Todd Dorfman da böyle acil bir durumda yardım edecek tek kişiydi. Dr. Dorfman yaşadıklarını şöyle anlatıyor:
Eşimin kardeşleri ve ailesi ile bir hafta geçirmek için Kezar Gölü kıyısında bir eve bir gece önce gelmiştik. O gece üst kattaki yatak odasında uyuyordum. Birden ismimin bağırılması ile uyandım. Hemen yataktan fırladım ve koşarak aşağı indim. Çocuklarım göle düşen bir uçağı seyrediyorlardı. Uçak suya çarpmış ve ters dönmüştü. Eşimin kardeşi ile hemen oradaki küçük bir tekneye atladık ve hızla olay yerine gittik.
Uçağın su üzerinde yüzen kalıntıları dışında her şey suya gömülmüştü. Bir kadın yüzeye çıkmış çığlıklar atıyor ve tekrar suya dalıyordu. Hemen suya daldım. Kadın kocasını ve üç yaşındaki oğlunu uçağın ezilen ön tarafından kurtarmaya çalışıyordu. Nihayet kocası ve oğlu da kurtuldu ve yüzeye çıktılar.
Pilot yaşamını yitirmişti, sol kanat parçası göğsüne saplanmıştı.
Adını sonradan öğrendiğim 5-6 yaşlarındaki Lauren bir yerde baş aşağı bağlı ve bilincini kaybetmiş halde sıkışıp kalmıştı. Su bulanıktı ancak onu yine de görebiliyordum. Anne ile tekrar tekrar dalıp kapıyı çekiştirip açmaya çalışıyoruz ancak maalesef kapıyı sadece biraz bükebildik. İçeri uzana biliyordum ancak emniyet kemerini açamıyordum. Acaba ön camdan mı girsem diye düşündüm ama suyun içinde yakıt olduğunu hissedebiliyordum. Uçağın içinde boğulmak istemiyordum. Bu yüzden yüzeye çıktım ve “Bıçağı olan var mı?” diye seslendim. Eşimin kardeşi kıyıya gidiyordu, “Gelirken bıçak getir!” diye bağırıyordum.
Bir uçak parçasının üzerindeydim. Yeğenim “Todd Amca! Todd Amca! Bıçak!” diye sesleniyordu. Bıçağı bana doğru fırlatmıştı ancak çok yukardan geçti ve suya düştü. Suya daldım ancak siyah bıçağı suyun içinde bulmak çok zordu. Tamamen şansa bağlı bıçak, uçağın beyaz bir parçasının üzerine düşmüş. Çok daha derine de düşebilirdi.
Neyse ki bıçağı aldım ve anneye uzattım. Kadın emniyet kemerini kesmeyi başardı ve Lauren’ı yüzeye çektik. Onu uçağın yüzeyde yüzen bir parçasının üzerine bıraktım. Nabzı yoktu ve göz bebekleri geniş ve sabitti. Annesi “Öldü mü?” diye bağırıyordu. KPR yapmaya başladım. Cildim ve gözlerim, sudaki yakıttan dolayı yanıyor, sızlıyordu. Lauren, nefes almayı başardı, kalbi geri döndü. Kusmaya başladı. Hava yolunu açık tutmaya çalıştım. Nabzı geri gelen Lauren’ı kıyaya taşıdık. Artık beynin oksijensiz kalmasına bağlı anoksik nöbetler geçiriyordu. Beyni oksijensizlikten sonra tekrar oksijenleniyordu, bu da epilepsi nöbetlerine sebep oluyordu. Hala suni teneffüs yapıyordum ama şiddetli nöbetler geçiriyordu ve onu kontrol edemiyordum. Annesi Beth ağlıyordu. Ben müdahale ederken o da kızını tutmak istiyordu.
Sonunda ambulans gelmişti. Sanki II. Dünya Savaşı’ndan bir sahne. Tek bir oksijen maskesi eski, çatlamış ve Lauren için çok büyük ama bana bir şekilde uydu. Bu yüzden oksijeni çekiyor ve Lauren’e veriyordum. Elimden geleni yapıyordum ancak hiçbir malzemem yoktu. Damar yolu açacak malzemem yok, serumum yok, hiçbir şeyim yoktu. Birine, acil tıp eğitimimi aldığım Maine Tıp Merkezi’ni arayıp bir Life Flight Helikopteri çağırmalarını söyledim.
Helikopterin inebileceği bir yere gitmemiz gerekiyor. Bu yüzden ambulansı, en yakındaki bir mağazanın otoparkına çektik. Helikopter geldi, kapı açılır açılmaz içeriden bir kadın seslendi: “Todd!” Bu, yıllar önce eğitim aldığım acil uçuş hemşiresi Heather’dı.
Tüm uygun ekipmanlar vardı. Hemen Lauren’e oksijen maskesi takıldı, damar yolu açıldı ve nöbet geçirmesi durduruldu. Kısa bir süre sonra Lauren’ın durumu stabil hale geldi. Helikopterdeki ekstra bir koltuk vardı, bu yüzden anne Beth’in gitmesini söyledim. Havalandılar.
Birden kararımı sorgulamaya başladım. Lauren’in en az 15 dakika su altında kaldığını biliyorum ama tam olarak ne kadar bir süre olduğunu bilmiyorum. Doğru olanı mı yapmıştım? Acaba beyin ölümü gerçekleşen bir çocuğu tekrar hayata mı döndürmüştüm? O an bunu düşünememiştim. Ancak dürüst olmak gerekirse, eğer bu hasta acil servise getirilmiş olsaydı ne yapacağımdan pek emin değilim.
O gecenin devamında küçük kızdan haber alamadım. Ertesi gün sorup soruşturdum ancak bir bilgiye ulaşamadım. Nihayet eğitim aldığım pediatrik yoğun bakım biriminden bir doktora ulaştım. Sonunda Lauren hakkında bilgi alabildim. Tamamen uyanmış ve “Tuvalete gitmem gerek” demiş. İşte bu kadar, %100 normaldi. İnanamadım.
Çocuklarda glottik refleks adı verilen bir şey var. Sanırım suya düştüğü anda glottik refleksi çalıştı ve hava yolunu kapattı. Yani bayıldığında, akciğerleri çok fazla su almadı. Akciğerlerin içinde onu hayatta tutmak için yeterince hava vardı. Daha sonra, Lauren'ın amcasından bir telefon aldım. Gözyaşları içinde olduğu için söylediklerini çok anlayamasam da çıkardığım kadarı ile Lauren'ın harika olduğunu söylemişti.
Üç gün sonra, eşim ve çocuklarımla birlikte Lauren'ın evine gittik. Bana bir şeyler okumasını istedim. Motor becerisi için oyun oynarken onu izledim. Her şeye dikkat ettim, o tamamen normaldi.
Lauren’ın annesi Beth, kazadan önce annesinin ona ailede “mucize bilekliği” olarak adlandırılan bir bileklik verdiğini söyledi. Bu hayatta bir kez mucizemizin gerçekleşmesini sağlayan bir bileklikti. O gece bileklik bileğindeymiş ancak şu anda kayıp olduğunu söyledi. “Lauren’ın hayatının kurtulması benim mucizemdi” dedi.
İlginç olan şu ki 20 yıl boyunca yaşadığım Boulder, Colorado'da tüm acil durum servisi, polis, itfaiye, ambulans işlerini yönettim. Tüm protokolleri yazdım. Hiçbir paramedik personeline, birini kurtarmak için uçak yakıtına dalmasını önermezdim. Tehlikeliydi ama o an tamamen refleksti.
Bu olayın bana bazı durumlarda pes etmemeyi öğrettiğini düşünüyorum, çünkü gerçekten ne olacağını bilmiyoruz.
*
Yukarıdaki yazı, Medscape editörü yazar Sarah Tucker tarafından yazılan Dr. Todd Dorfman'ın hikayesinin çevirisidir.
A Plane Crash Interrupts A Doctor's Vacation - Medscape - Nov 16, 2022.