Kardiyopulmoner Resüsitasyon 1956 – Hayata Döndürmek İçin Acil Müdahale
Kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR), genellikle kalp krizi geçiren ve/veya az ya da hiç nefes almayan bir kişinin hayatını sürdürmek için kullanılan acil bir tekniktir. Bu teknik, genellikle ek tıbbi yardım olay yerine gelene kadar kullanılır.
CPR, kan dolaşımını teşvik etmek için göğüs kompresyonlarını (göğse tekrar tekrar bastırmak), ağızdan ağıza (AA) solunumunu veya cihaz kullanarak havayı akciğerlere basmayı içerebilir. CPR ayrıca normal kalp atışını teşvik etmek için elektrik şokları kullanımını da içerebilmektedir.
1956'da Avusturyalı Doktor Peter Safar, çok ilginç bir deneye imza atmış. Dr. Safar, deneklerinin hayatta kalması için;
- Ağızdan ağıza solunumunun yeterli oksijen sağlayıp sağlamadığını belirlemek için solunum kaslarını felç ettiği (kürar adlı bir zehir kullanarak) 31 gönüllüyle insan deneylerine başladı.
- Akciğerleri soluklanan hava ile şişirirken birkaç saat boyunca kan oksijen ve karbondioksit seviyelerini izledi ve ağızdan ağıza solunumunun uygulanabilir olduğunu (yeterli oksijene sahip olduğunu göstererek) kanıtladı.
James Elam gibi doktorların araştırmalarıyla birlikte Safar, Norveçli bir bez bebek üreticisini CPR eğitimi için bir manken üretmeye ikna etti. Resusci Anne isimli manken üretildi. 1957 tarihli ABC of Resuscitation adlı kitabında Safar, bir kurtarıcının bir kurbanın solunum yolunu kontrol ettiği, solunumu kolaylaştırdığı ve göğüs kompresyonu yaptığı birleşik bir yaklaşım önerdi. Kitap, dünya çapında CPR eğitimi için bir temel niteliğindedir.
1950'lerin tıbbi araştırma ortamı, bugünkünden oldukça farklıydı. O dönemde, tıbbi deneyler için etik onay süreçleri ve katılımcıların onayı (informed consent) bugünkü gibi kesin ve düzenli bir biçimde tanımlanmamıştı. Safar'ın çalışmaları, o dönemin etik standartlarına uygun olarak yürütülmüş olabilir, ancak bu standartlar bugünkü kadar katı değildi. Safar'ın çalışmaları, acil tıbbi müdahale alanında devrim yaratmıştır. Geliştirdiği teknikler, sayısız hayatın kurtarılmasına katkı sağlamış ve modern ilk yardım ve acil tıp eğitimlerinin temelini oluşturmuştur.
İncil’de peygamber Elyesa'nın ağzını bir çocuğun üzerine koyup onu hayata döndürdüğü (2. Kral 4:34) belirtilir. 1767'de Hollanda’da, kurtarıcıların boğulan kişileri ısıtmalarını, AA ventilasyonu sağlamalarını ve "yanan tütünün dumanını rektuma üflemelerini" öneren yönergeler yayınlandı.
Yazı Görselinin Açıklaması: 1996 yılında yayınlanan ve CPR'nin nefes alma kısmını uygularken kullanılacak bir mankeni anlatan bir illüstrasyon. Cihazda yükselip alçalan, şişirilebilir, simüle edilmiş bir insan göğsü bulunuyor.
Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: James Otis Elam (1918–1995), Peter Safar (1924–2003)
- Önceki konu: Kemik İliği – Kök Hücre Nakli 1956
- Sonraki konu: Parkinson Hastalığı için Levodopa 1957 – Mucizevi Tedavi
Cardiopulmonary Resuscitation 1956. Page 434. The Medical Book: From Witch Doctors to Robot Surgeons, 250 Milestones in the History of Medicine. 2012.