Beyin Metastazında İmmünoterapi Kombinasyonunun Etkili Olması Dikkat Çekti

Birçok kanser ileri evrelerinde beyin metastazı yapar. Metastaz, kanser hücrelerinin köken aldığı organ dışına çıkarak diğer dokulara yayılmasına denir ve bu durumda kanser 4. evre olarak adlandırılır. Metastaz söz konusu olduğunda da beyin metastazı konusu, hem doktorların hem de hasta ve yakınlarının yoğun ilgisini çekmektedir. Beyne en çok metastaz yapan kanserler ise akciğer, meme, kolon kanseri, malign melanom (cilt kanseri) ve lenfomadır. Bir kanser beyne metastaz yaptığında beyin kanseri değil, beyne metastaz yapmış kanser olarak adlandırılır; örneğin beyin metastazı yapmış akciğer kanseri gibi...

Onkolojini alanında yapılan araştırmaların büyük kısmı ya metastazları önlemeye ya da tedavi etmeye yöneliktir. Fakat beyin metastazının tedavisi diğer metastazlardan daha zordur, bunun ana sebebi kan-beyin bariyerinin, ilaçların beyne geçişini azaltıyor olmasıdır. Kan-beyin bariyeri, sinir sistemine ait glial hücreler tarafından oluşturulur ve glikoz (şeker), kafein gibi bazı maddelerin geçişine izin verirken, bazı ilaçlar gibi daha büyük moleküllerin geçişine izin vermez.

Beyin metastazlarının tedavisinin zor olduğunun bilinmesi sebebi ile, kanser tedavisinde yeni ilaçlarının denendiği klinik araştırmalara beyin metastazı olan hastalar erken dönemde dahil edilmez. Genelde ilaç onay aldıktan sonra, beyin metastazı olan hasta grubunda denenir ve yeni bir ilacın beyin metastazında etkili olması, oldukça dikkat çekici bir durumdur.

23 Ağustos 2018 tarihinde NEJM adlı bilim dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, beyin metastazı yapmış cilt kanseri malign melanomlu hastalarda, ikili immünoterapi kombiyasyonu nivolumab (Opdivo) ve ipilimumab (Yervoy), beyin metastazlarını tedavi etmede, beyin dışı metastazlar kadar etkili bulundu.

Çalışmanın Detayları

Beyin metastazları, 4. evre melanomlu hastalarda yaşam kayıplarının önde gelen nedenlerindendir. Metastatik melanom tedavisinde ipilimumab ile kombine edilen nivolumab ile ilgili önceki klinik araştırmalara, beyin metastazı olan hastalar dahil edilmemiştir. Bu çalışmada, daha önce beyin metastazına yönelik tedavi almamış melanomlu hastalarda, nivolumab artı ipilimumabın etkinliğini ve güvenilirliğini değerlendirildi.

Bu açık etiketli çok merkezli, CheckMate 204 adlı faz 2 klinik araştırmaya, çapı 0.5 ila 3 cm arası en az bir ölçülebilir beyin metastazı olan, radyoterapi almamış ve nörolojik semptomları (beyinle ilgili şikayeti) olmayan 94 hasta alındı.

Hastalara nivolumab (kilogram başına 1 mg) artı ipilimumab (kilogram başına 3 mg), her 3 haftada bir, 4 doz uygulandı. Daha sonra nivolumab (kilogram başına 3 mg), her 2 haftada bir progresyon (hastalıkta ilerleme) veya kabul edilemez yan etkiler ortaya çıkana kadar devam edildi.

Çalışmada ölçülmek istenen birincil sonlanım noktası, en az 6 ay boyunca stabil hastalığı olan hastaların yüzdesi, tam yanıt veya kısmi yanıt olarak tanımlanan intrakraniyal (beyin-içi) klinik yarar oranı olarak belirlendi.

Çalışmanın Sonuçları

• Medyan (ortanca) 14 ay takip edilen 94 hastanın, intrakraniyal klinik yarar oranı % 57 idi.
• Bu kombinasyon immünoterapi tedavisine tam yanıt oranı % 26, kısmi yanıt oranı % 30, en az 6 ay stabil hastalık oranı % 2 idi.
• Ekstrakraniyal (beyin dışı) klinik yarar oranı % 56 idi.
• Tedaviye bağlı grad 3 veya 4 (ciddi) yan etki hastaların % 7'sinde bildirildi (bu yan etkilerin % 55'si beyin ve sinir sistemi ilişkli idi). Bir hasta immün ilişkili miyokardit (kalp kası iltihabı) sebebi ile yaşamını kaybetti. Bu ikili immünoterapi uygulamasının yan etki/güvenlik profili, beyin metastazı olmayan melanomlu hastalarda bildirilene benzerdi.

Sonuç olarak bu çalışmada, ipilimumab ile kombine nivolumab immünoterapi tedavisinin, beyin metastazı olan melanomlu hastalarda, beyin dışı metastazlara denk bir şekilde klinik olarak anlamlı etkinliğe sahip olduğu bulundu.