CDH1 Mutasyonu Taşıyıcılarında Yaşam Boyu Mide Kanseri Riski Nedir?
Kalıtsal CDH1 Gen Mutasyonunun Anlamı ve Önemi
CDH1, yani Cadherin 1 geni, hücrelerin birbirine bağlanmasını sağlayarak dokuların ve organların sağlıklı bir şekilde oluşumuna katkıda bulunur. Bu gen, 16. kromozom üzerinde yer almakta ve özellikle hücre yapışıklığında kritik bir role sahiptir. Ancak, bazı durumlarda bu genin yapısında meydana gelen mutasyonlar, kanser gelişimi riskini artırabilir. CDH1 mutasyonu, özellikle mide ve meme kanseri olmak üzere bazı kanser türleriyle güçlü bir ilişki gösterir.
Kalıtsal mutasyonlar, bireyin ebeveynlerinden aldığı ve genellikle doğumdan itibaren var olan genetik değişimlerdir. Diğer mutasyonlar ise, bireyin yaşamı boyunca çevresel faktörler veya diğer etkenler sonucu kazanılan ve genetik materyalde meydana gelen değişimlerdir ve bunlara somatik mutasyon denir.
Tüm mide kanserlerini %3 kadarının kalıtsal mutasyonlar sebebiyle oluştuğu hesaplanmakatdır.
Mide Kanseri ve CDH1: Yeni Çalışmaya Göre Risk Ne Kadar?
CDH1 genindeki patojenik (pathogenic) veya muhtemelen patojenik (likely pathogenic) değişimler, mide kanseri riskini artıran genetik değişikliklerdir.
"Patojenik" terimi, bir hastalığa neden olabilecek genetik değişimleri ifade ederken, "muhtemelen patojenik" terimi ise bu potansiyel taşıyan ancak daha fazla veriye ihtiyaç duyulan genetik varyantları tanımlar.
Önceki Tahminlerden Daha Düşük Risk
14 Temmuz 2024'te JAMA dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, CDH1 mutasyonları taşıyan bireylerde mide kanseri riskinin önceki tahminlerden daha düşük olabileceğini göstermiştir, ancak risk hâlâ genel topluma göre yüksektir.
Özellikle, ailesinde mide kanseri öyküsü olan bireylerde risk daha da artmaktadır.
Yeni araştırmada, CDH1 mutasyonu taşıyan erkeklerde ömür boyu mide kanseri riski %10, kadınlarda ise %7 olarak hesaplanmıştır.
Bu oranlar, üç birinci derece akrabada mide kanseri öyküsü olan kişilerde %38'e kadar çıkabilmektedir.
İlginç bir şekilde, tüm mide kanserlerinin %3'ü kalıtsal faktörlere bağlanabilir, bu da genetik testin ve aile öyküsünün kanser önleme stratejilerinde önemini vurgular.
Helikobakter Pylori ve Kalıtsal Faktörler: Mide Kanseri Riskini Artıran Bir Kombinasyon
Helikobakter pylori (H. pylori), mide kanseri ve mide ülserleri ile ilişkilendirilen bir bakteridir ve dünya nüfusunun yaklaşık yarısının bu bakteriyle enfekte olduğu tahmin edilmektedir. DNA onarımıyla ilgili genlerde meydana gelen belirli mutasyonlarla birleştiğinde, mide kanseri riskinin en yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Bu kombinasyon, kalıtsal risk faktörlerini taşıyan bireylerde kanser gelişimini daha da muhtemel kılar. Özellikle, Japonya kaynaklı bir çalışma, H. pylori enfeksiyonunun ve DNA onarım genlerindeki patojenik mutasyonların birleşiminin mide kanseri riskini önemli ölçüde artırdığını göstermiştir. Bu bulgular, kalıtsal mide kanseri riskine çevresel faktörlerin katkısının, daha önce düşünülenden daha önemli olduğuna işaret ediyor.
Bu nedenle, kalıtsal mide kanseri riski taşıyan bireylerde H. pylori enfeksiyonunun erken tespiti ve etkin tedavisi, mide kanseri riskini önemli ölçüde azaltabilir.
CDH1 Mutasyon Testi ve Önemi
Genetik test ile CDH1 mutasyonunun saptanması, bireyler ve aileleri için önemli klinik sonuçlar doğurabilir. Mutasyon taşıyıcıları için önerilen tarama ve önleme stratejileri, mide kanserini erken evrede teşhis etme şansını artırabilir.
Eğer bir kişi hem CDH1 mutasyonu taşıyıcısı ise hem de ailesinde birden fazla mide kanseri vakası bulunuyorsa, mide kanseri gelişim riskini azaltmak amacıyla profilaktik total gastrektomi (midenin tamamen alınması) ameliyatı önerilebilir. Ayrıca, düzenli endoskopi ve biyopsi yoluyla mide sağlığının sürekli olarak yakından izlenmesi gerekir.
Sonuç
CDH1 gen mutasyonu, taşıyıcılar için mide ve meme kanseri riskleri barındırmaktadır ve bu durum, erken tanı ve özelleştirilmiş tedavi planlarıyla yönetilebilir. Yapılan son çalışmalar, bu risklerin daha net bir şekilde anlaşılmasına olanak tanıyarak, bireylerin ve ailelerin daha bilinçli kararlar almasını sağlamaktadır. CDH1 mutasyonu taşıyan her birey, genetik danışmanlık ve düzenli tarama programları ile desteklenmelidir.
Ryan CE, Fasaye G, Gallanis AF, et al. Germline CDH1 Variants and Lifetime Cancer Risk. JAMA. Published online June 14, 2024. doi:10.1001/jama.2024.10852