Mide biyopsisi nedir, nasıl yapılır ve sonucu nasıl yorumlanır?
Mide dokusundan alınan ve mide biyopsisi olarak adlandırılan tıbbi işlem, gastrit, ülser veya mide kanseri gibi rahatsızlıklara tanı koymak için gereklidir. Mide biyopsisi, mideden doku alınarak incelenmesidir. Biyopsi ile mide dokusundan alınan örnek patoloji laboratuvarına gönderilir ve böylece mide hücrelerinde değişiklikler veya Helikobakter pilori gibi zararlı bakterilerin varlığı saptanabilir.
Bu tahliller ile belirli bakterilerin mide dokusu üzerinde büyüyüp büyümediğini belirlenebilir. Normal olmayan bir sonuç; kişinin bakteriyel enfeksiyon, inflamasyon veya mide kanseri olduğunu gösterebilir. Normal sonuçlar ise acil bir sorun olmadığı anlamına gelir.
- İlgili konu: Mide kanseri belirtileri nelerdir? Mide kanseri tanı ve tedavisi için ne sormalıyım? Ne bilmeliyim?
Bu yazımızda mide biyopsinin nasıl uygulandığını ve sonuçlarını inceleyip, mide biyopsisi ve kültüründen ne beklemeli, bunu tartışacağız.
Mide biyopsisi ve kültürü niye yapılır?
Doktor, mide biyopsisi ve kültürünü kişi karın ağrısı, kilo kaybı veya dışkıda değişiklikler yaşadığında nedenlerini belirlemeye yardım etmek için isteyebilir.
Biyopsi sırasında, doktor mideden doku örneğini alır ve enfeksiyon olup olmadığını test eder. Genellikle mide ülserleri ve sindirim problemlerinin ortak bir nedeni olan Helikobakter pylori (H. pilori) bakterisine bakılır. Aynı zamanda kanser için de dokular test edilebilir.
Bir doktor, fiziksel muayene, nefes veya kan testlerinden sonra mide probleminin nedeni tespit edilemezse, mide biyopsisi ve kültürü isteyebilir.
Bir kişide aşağıdaki şikayetlerden en az biri görülüyorsa biyopsi ve kültür istenir:
- siyah dışkı
- iştahsızlık
- midede ağrı veya rahatsızlık
- mide bulantısı
- kusma
- beklenmeyen kilo kaybı
Mide biyopsisi nasıl yapılır?
Mide doku biyopsisi, endoskopi yardımı ile yapılır. Ucunda ışık ve kamera bulunan, ince esnek bir tüpün mideye ve bazen de onikiparmak bağırsağı (duodenum) içine yerleştirilmesini içeren, uzman doktorlar tarafından uygulanan bir tıbbi işlemdir. Endoskoba bağlı aparatlar, mide veya üst ince bağırsaktan bir doku örneği almak kullanılır.
Mide biyopsisi sırasında yemek borusu, mide ve ince bağırsağın başlangıç kısmı olan onikiparmak bağırsağı görüntülendiği için bu işleme, özofagogastroduodenoskopi veya üst endoskopi denilir. Kolonoskopi ise alt endoskopi olarak adlandırılır.
Mide biyopsisi öncesi yapılması gerekenler nelerdir?
Biyopsi öncesi doktorunuzun talimatlarına mutlaka uyun. Genelde tahlilden 12 saat önce yemek yemekten ve içmekten kaçınmasını gerekir. İşlemden önce bir kişinin kan sulandırıcı gibi bazı ilaçların alımı durdurulabilir. Ancak, doktorla konuşmadan önce reçeteli ilacınızı almayı asla bırakmayın.
Mide biyopsisinden ne beklemek gerekir?
Biyopsiden hemen önce kişide varsa diş protezi çıkartılmalı ve bir diş işlemi yapılmamalıdır. Genellikle bir hemşire, hastanın dişlerini ve endoskopu korumak amacıyla gerekli önlemleri alır. Ayrıca öksürme ya da kusma refleksi hareketini önlemek için ağıza lokal anestezi uygulanabilir. Doktor endoskopu hastanın ağzına, yiyecek borusuna ve midesine kadar sokacaktır. Doktor bölgeyi genişletmek için endoskopun yanında daha iyi görüntü elde etmek için az miktarlarda hava pompalar.
Mide biyopsilerinin tamamı artık, hasta özellikle uyanık olmayı istemedikçe, sedasyon (bir çeşit anestezi) ile yapılmaktadır.
Doktor anormal görünen doku örneği olan alan arar. Endoskopi 5 ile 20 dakika arasında sürer. Numuneler patoloji laboratuvarında incelenir.
Mide biyopsisi sonrası bir iyileşme sürecine ihtiyaç var mı?
İyileşme süresi hızlıdır. Kişi genelde aynı gün evine döner. İşlemden hemen sonra, endoskopi yapılan kişinin mide ve yemek borusuna pompalanan hava nedeniyle şişkinlik ve gaz şikayeti olabilir. Bu şikayetler genelde hızlı geçer. Boğazda hafif bir ağrı hissedebilir ve kusma refleksi kısa bir süre devam edebilir.
Mide biyopsi sonuçları ne kadar sürede çıkar?
Mide biyopsi sonucu laboratuvarların çalışma hızına ve testin içeriğine bağlı olarak değişebilir. Tipik bir mide biyopsi sonucu genellikle 2-4 gün içinde çıkar. Ancak daha detaylı testlere ihtiyacı varsa, sonuçların çıkması 7–10 gün sürebilir. Sonuçların ne kadar sürede çıkacağını doktora sorabilirsiniz.
Mide biyopsi sonucunda şu ifadeler yoksa normaldir:
- Enfeksiyon belirtileri
- Hücrelerde hasar
- H. pylori bakterisi
- Gastrit ya da ülser gibi anormallikler
- Mide kanseri (midede şu hücre tipinde kanserler gözükür: adenokanser, taşlı yüzük hücreli kanser, yassı hücreli kanser, adenoakantom, karsinoid tümör, GIST veya lenfoma)
Doktor sonuçlara dair açıklamaları sonraki görüşmede yapar. Eğer sonuçlar normal ise şikayetlerin nedenini anlamak için daha ileri tahlillere ihtiyaç duyulabilir. Eğer sonuçlar anormal ise doktor bir tedavi planı yapar.
Mide biyopsisinin herhangi bir riski var mıdır?
Çoğu kişi ya hiç yan etki yaşamaz ya da çok az yaşar. Eğer kişi prosedür sonrası beklenmeyen yan etkilerden şikayetçi olursa hemen doktorlarına söylemeliler. Parça alındığından dolayı çok az bir kanama normaldir. Ayrıca endoskopi nadir de olsa bağırsak, mide ya da yemek borusunda hafif tahriş oluşabilir.
Sonuç
Mide doku biyopsisi günümüzde en sık uygulanan tıbbi işlemlerden biridir. Uzun sürmez ve kalıcı yan etki bırakmaz. Sonuçlar normal olduğunda, doktor mide şikayetlerinin nedenini bulmak için daha fazla test önerebilir. Sonuçlar anormal ise, doktor tedavi seçeneklerini konuşarak sonraki adımları belirlemeye yardımcı olur.
*
- İlginizi çekebilir: 4. evre mide ve yemek borusu (özofagus) kanserinde immünoterapi etkili midir?
