Hepimizin kafasını meşgul eden bir sorudur bu. Özellikle kanser tedavisi veya kanser dışı zor bir hastalığın tanı ve tedavisinde en iyi hekimi bulma çabamız çoğu zaman bizi yorar. Doğru doktoru seçmek için bir takım rehberler bulmaya çalışırız. Dostlarımızın referanslarını alır tanıdığımız doktorlardan görüş sorarız. Burada sizle paylaşmak istediğimiz yazımız tam da bu konu ile ilgili. Doğru hekim seçiminde kafamızda birden çok soru olsa da bu yazı, en azından hekimlerin yaşı ile ilgili sizlere bir bakış açısı oluşturacaktır.
Yaşça ileri doktorlarda yaşın getirmiş olduğu birçok deneyime sahip olsa da yaşlanma ile meydana gelen bazı olumsuzluklar da görülmektedir. Bu nedenle bazı insanlar, emekliliğini ertelemiş doktorların fiziksel ve zihinsel-mental açıdan yeterliliklerinden emin olmak için zorunlu testlere tabi tutulması gerektiği düşüncesindedirler.
Bu konu hakkında ABD’de yapılan bir çalışma son derece dikkat çekicidir. Çalışmada 2011-2014 yılları arasında yatan, 65 yaş üzeri 736000 hasta incelenmiştir. Bu hastaların gözetimi yaş ortalaması 41 olan 18854 doktor tarafından yapılmıştır. Doktorun yaşına göre ölüm oranı karşılaştırıldığında 40 yaş altı doktorların gözetimindeki ölüm oranı %10.8 iken, 60 yaş ve üzeri doktorlarda bu oran %12.1 olarak görülmektedir.
Çalışmayı yürüten Dr. Yusuke Tsugawa aradaki bu farkı anlamlı bulsa da sonucun tamamen yaşla ilgili olmadığı düşüncesindedir. Tsugawa’nın görüşüne göre: “Bulunan farkın doktorların yaşından ziyade genç doktorların aldığı eğitim farkından kaynaklandığını düşünüyorum. Genç doktorların değişen bilim ve teknolojiye daha hakim ve tedavileri uygulamada daha güncel yetiştiklerine inanıyorum.”
San Diego Doktor Değerlendirme ve Klinik Eğitim Programı (PACE) başkanı Dr. William Norcross, kendi programlarına güncel literatürden ve son gelişmelerden uzaklaşmış hekimlerin programa dahil olduğu fakat bu hekimlerin hepsinin ileri yaş hekimler olmadığını, genç hekimlerin de dahil olduğunu bunun ileri düzey bilgileri güncel tutmakta eksiklikle alakalı olduğunu belirtmektedir.
Yaşa Bağlı Hekimlerde Görülebilen Değişiklikler
Bazı araştırmalara göre de artan yaş ile birlikte hekimlerde bakım kalitesi azalmaktadır. Hekimlerin ortalama performansı ilerleyen yaşla azalma eğilimi gösterse de birçok ileri yaş doktorun genç doktorlarla aynı hatta daha iyi performans gösterdiğini de bilinmektedir. Ayrıca 60’lı yaşların sonunda olmasına rağmen genç arkadaşlarının etrafında koşuşturarak onlara ve hastalara yardımcı olmayı, deneyimlerini aktarmayı seven hekimler de bulunmaktadır.
Burada doktorlar arası gördüğümüz birçok çeşitlilik yaşla ilgili zorunlu emeklilik kararını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle doktorluk için net bir emeklilik yaşı belirlemek zordur, bu aşamada birçok faktörün olaya dahil olmaktadır.
Küçük çaplı görme bozuklukları, hafif hafıza sorunları, yaşa bağlı kemik ve eklem sorunları doktorun kariyeri için aşırı derecede sorun teşkil etmemektedir.
İleri Yaş Doktorlarda Özel Sağlık Taramaları
2015 Yılında yapılan çalışmaya göre Amerika’da hekimlerin %30.9’u 65 yaş üzeri aktif lisansa sahip hekimlerden oluşmaktadır. Görülen odur ki sağlık hizmetinin önemli bir kısmı ileri yaş hekimler tarafından verilmektedir. Hekimlerin tıp diplomasına sahip olabilmesi için eğitimleri boyunca bir takım klinik yetenek ve sezgilere sahip olması gerekmektedir.
Amerika’da son yıllarda ileri yaş doktorlar için bazı politikalar geliştirilmektedir. Bu politikalardan biri de PACE programıdır. Bu programın amacı fiziksel test, tarih, kognitif-bilişsel fonksiyon testi, görme ve işitme gibi taramalarla ileri yaşa bağlı değişiklikleri erken vakitte görüntülemek ve bunun sonucunda doktorları profesyonel hayatın dışına çıkarmanın aksine erken çözüm sağlayarak profesyonel hayatta tutmaya çalışmaktır. Çünkü bir hekim oldukça zor yetişmekte ve hem hasta hem sağlıklı bireylerin hayatlarına olumlu katkı sağlayacak beceriler ancak uzun yılları bulan deneyimler sonrası kazanılmaktadır.
Sonuçta, bilgelik, tecrübe ve merhamet gibi özellikler yaşla birlikte gelişmektedir. Biz bu nitelikleri profesyonel hayatta korumak isteriz. Tecrübeli hekimler, genç hekimlere yol göstericiliği açısından da oldukça önemlidir.
