Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) 22 Ekim 2019 tarihi itibariyle ilk kez risk azaltılmış bir tütün ürününün pazarlanmasına izin verdiğini duyurdu. Bu yetkiler, Swedish Match isimli üretici tarafından "General’" ismi ile satışı gerçekleştirilen tütün ürünleri için geçerli.
Bu tür dumansız tütün ürünleri İsveç Snus olarak bilinmektedir ve İsveç'te 200 yıllık bir geçmişe sahiptir. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 10'unun, snus dahil dumansız tütün kullandığı tahmin edilmektedir.
Swedish Match daha öncesinde, 2015 yılında, ürünlerinin piyasaya sürülmesi için FDA’e başvuru yapmıştı. FDA, sunulan bilimsel kanıtları inceleyerek bu ürünlerin satışına izin verdiğini açıkladı. Verilen izin kapsamında artık "General" marka ürünler sigaraya göre daha az zararlı sloganıyla pazarlanabilecek. Bu yetki sadece belirlenen ürünlere özgü olmakla birlikte 5 yıl süre ile geçerli olabilecek.
Ajans, ayrıca gençlerin erişiminin ve maruziyetinin önüne geçmek amacıyla yine reklamcılık, tanıtım ve pazarlama konularında çeşitli kısıtlamalar getirecek. Yine diğer tütün ürünlerinde olduğu gibi bu ürünlerin de ambalaj ve reklamlarında gerekli uyarı metinleri yer alacak.
"FDA onaylı" değil, satış izinli!
Yine FDA tarafından yapılan açıklamada, ürünlerin satışına izin verilmesi; bu ürünlerin güvenli olduğu ya da "FDA onaylı" olduğu anlamına gelmemekte. Sonuçta tüm tütün ürünleri potansiyel olarak zararlıdır ve bağımlılık yapıcı etkileri vardır. Halk sağlığına fayda sağlamayacağı düşünülmesi durumunda da bu ürünlerin izni iptal edilecektir.
Tüm tütün ürünleri sağlık açısından risk oluştursa da 2009 yılında uygulamaya konulan Aile Sigara Önleme ve Tütün Kontrol Yasası gereğince FDA, riski azaltılmış tütün ürünlerinin değerlendirilebileceğini duyurmuştu. Ajans bu kapsamda başvuru yapılan herhangi bir ürünün sağlık etkilerini inceliyor ve toplumda yeni bağımlılıklara yol açıp açmadığını tespit etmeye çalışıyor. Risk bakımından daha güvenli olsa da yeni kullanıcılara ulaşılması durumunda ise halk sağlığı açısından daha büyük bir tehdit olarak değerlendiriliyor. Şimdilik incelenen çalışmalar zemininde General marka ürünler, sağlık açısından diğer tütün ürünlerine kıyasla daha az zararlı olarak görülüyor.
Mevcut bilimsel kanıtlar, sigara içmeye göre, bu özel tütün ürünlerinin kullanımının, kalp hastalığı, akciğer kanseri, felç, amfizem ve kronik bronşit riskini azalttığını düşündürmektedir. Bununla birlikte snus tütün ürünlerinde ağız kanseri ve ağız hastalıkları riski belirgindir, ayrıca ağız florasını / yararlı bakteri dengesini de bozduğu bilinmektedir.
Sonuç olarak, tüm tütün ürünlerinin sağlığa zararlı olduğunu ve bağımlılık yapıcı etkisinin göz önünde bulundurulması gerektiğini vurgulamaktayız. FDA'nın bu iznine karşı, "Yeni bir tütün ürününe ne kadar ihtiyacımız var?!" diye eleştirmekten kendimizi alıkoyamıyoruz. Özellikle 25 yaş altındaki toplumun bu ürüne başlayarak yeni bağımlılıklara kapı aralamaması burada en önemli noktayı oluşturmaktadır. Sigara yerine kullanılması daha güvenli olarak tanıtılan bu ürünlerin sigara ile birlikte kullanılmaması da ayrıca önem teşkil etmektedir. Halk sağlığı açısından daha geniş bir bakış açısının gerektiğini bilmekte ve ilerleyen çalışmalar kapsamında ürünün genel güvenliğinin daha objektif değerlendirileceğini düşünmekteyiz.
