Erkek tipi kellik ve prostat kanseri ilişkisi

Çoğu erkek yaşları ilerledikçe dökülen saçlarından rahatsız olurlar. Erkeklerin %20’si 20’li yaşlarında kellikle yüzleşmek durumunda kalır ve ilerleyen yaşlar için bu oran artar. Erkekler bu durumdan hoşlansa da hoşlanmasa da daha önemli olan; araştırmalara göre bu durumun prostat kanseriyle bir bağlantısı olabilir.

Prostat kanseri, erkeklerde en sık görülen 2. kanser türüdür ve kansere bağlı yaşam kayıplarında 5. sıradadır. Gelişmiş ülkelerde ortalama yaşam süreleri daha yüksek olduğu için daha sık görülmekle beraber, 84 ülkede en çok görülen kanser türü olarak bilinir.

Araştırmalara göre erkeklerde görülen kellik paterni prostat kanseri için güçlü bir risk faktörü olabilir.

Kanada Üroloji Derneği Dergisi’nde yayınlanan çalışmada prostat biyopsisine sahip fakat daha önce prostat kanseri tanısı almamış 394 hasta kayıt edilmiştir. Araştırmacılar aynı zamanda erkeklerin saç dökülmelerini; ön tarafta, orta kısımda, hafif veya şiddetli saç dökülmesi olarak gruplandırarak not etmiştir.

Erkeklerde kellik ile prostat kanseri arasındaki bağlantı

Erkeklerde saç dökülmesinin en yaygın türleri; androjenik alopesi ya da erkek tipi denen kelliktir. 50 yaşın üzerindeki erkeklerin yarısından fazlası bu tiplerden birinden mutlaka etkilenir.

Erkeklerde bu kelliğin nedeni çoğunlukla ya genetik ya da erkek cinsiyet hormonları olan androjenlerdir. En güçlü androjen; testosterondur. Erkeklerin sesini kalınlaştıran, kas kütlesini artıran ve kemiklerini güçlendiren bu hormon; dihidrotestosteron (DHT) denen başka bir tip androjene de dönüşebilir. Erkeklerde kellik ve prostat kanseri iki farklı durum olsalar da iyi huylu prostat büyümesine (benign prostatic hyperplasia- BPH) katkıda bulunarak prostat hücresi büyümesini uyarır. Yani; prostat kanserinin hormona bağlı bir hastalık olması ve erkeklerde görülen kelliğin çoğu androjen hormonlarına bağlı androjenik alopesinin neden olması; androjenlerin her iki durumun gelişiminde de rol oynadığını gösteriyor.

Çalışmanın sonuçları

Çalışmaya 394 erkek katıldı; 194'ü (% 49,2) prostat kanseri idi ve 110'u (% 27,9) prostat biyopsisinde Gleason skoru 7 ve üzeriydi gelen kişilerdi (daha agresif biyolojiye sahip). Verilerin sonuçlarına göre erkek tipi kellik derecesi ne kadar yüksek olursa, prostat kanseri gelişme riski o kadar yüksekti.

Ayrıca yüksek dereceli (agresif) prostat kanserinin daha şiddetli bir kellik tipi ile ilişkili olduğu bulundu. Prostat kanseri ve erkek tipi kelliklerinin ikisi için de önerilen nedenlerden bazıları androjenler, insülin-benzeri büyüme faktörü 1 (insulin-like growth factor IGF-1) ve mikro RNA'lardır.

Daha büyük çaplı başka bir çalışmanın sonuçlarına göre;

2016 yılında American Journal of Epidemiology’de yayımlanan bir başka çalışmada; 4316 erkekten 107’sinin yaşam kaybının sebebi prostat kanseri idi ve bu kişilerde görülen belirli bir tip saç dökülmesinin ile prostat kanseri riski ile ilişkisi bulundu.

Araştırmacılar, erkeklerde baş bölgesinin ön taraflarında yoğun ve orta derecede saç dökülmesine sahip erkeklerin agresif prostat kanseri riskinin %40 daha fazla olduğunu açıkladılar.

Bilim insanları bu çalışma ile ilgili testosteron gibi androjenlerin erkeklerde hem kellik hem de prostat kanseri riskini artırdığını düşünüyorlar. Erkeklerdeki kelliğin olduğu bölge ve yoğunluğunun prostat kanserinin gelişimini etkilediği ortaya çıktı.

Sonuç olarak, erkeklerde görülen saç dökülmelerinin tek başına prostat kanseri risk faktörü olduğunu kesin söylemek için henüz erkendir. Kelliğin prostat kanserinde tek başına güçlü ve bağımsız bir risk faktörü olduğunu söyleyebilmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Risk taşıyan erkekler ne sıklıkla prostat kanseri taraması yapılması gerektiğiyle ilgili doktorlarıyla iletişim halinde olmalılar.