Essiac Çayı ve Kanser
Essiac bitkisi, 2000’lerin başında kanseri tedavi ettiği veya kanserden koruduğu iddiası ile yoğun bir şekilde gündemde idi. Özellikle çay veya takviye olarak tüketilmesi önerilmekteydi. Son zamanlarda yeniden adını duymaya başladığımız bu bitkinin gerçekten hastalıklarda - özellikle kanser tedavisinde - yeri olup olmadığına gelin beraber bakalım.
1920'lerde Kanadalı bir hemşire Rene Caisse tarafından Essiac adı verilen bitkisel bir karışım olarak geliştirilmiş ve alternatif bir kanser tedavisi olarak sunulmuştur. Günümüzde Essiac çayı, vitaltea, flor-essence isimleri ile piyasadadır.
Bu karışım 4 farklı bitki içerir: burdock root (dulavratotu kökü), sheep sorrel (koyun kuzukulağı), slippery elm (kaygan karaağaç) ve rhubarb (ravent).
Laboratuvar çalışmaları Essiac'ın antioksidan ve sitotoksik (hücre öldürücü) özelliklere sahip olduğunu göstermiştir. Fakat farklı kanser hücre serileri üzerinde farklı etkileri olduğu için sitotoksik özellikleri çelişkili bulunmuştur. Örneğin Essiac, laboratuvar ortamında prostat kanseri hücrelerinin büyümesini önleyebilmişken, meme kanseri hücrelerinin büyümesini tetiklemiştir.
Essiac hakkında yapılan çok az sayıdaki klinik çalışmalardan birinde, meme kanserinde, hastaların yaşam kalitesini ve duygu durumunu iyileştirmemiştir.
Günümüzde, alternatif tıp dünyasında kanser tedavisi, kanserden korunma, AIDS tedavisi, bağışıklık sistemini uyarma ve kozmetikte bir tonik olarak pazarlanmaktadır. Kanser tedavisi ve kanserden korunmada bir etkisi olmadığını yukarıda paylaşmıştık. Bağışıklık sistemini uyarmadaki etkisi de karışıktır; yapılan laboratuvar çalışmalarında, Essiac'ın bileşenlerinden biri olan Ravent'in, bazı bağışıklık sistemi hücrelerinin aktivitesini baskıladığı gösterilmiştir. İnsan klinik çalışmaları eksiktir.
Essiacın bugün popüler bir antikanser terapisi olarak tavsiye edilip sunulması, tamamen asılsız iddialar içerir.
Şu Durumlarda Essiac Kullanmayın
- Böbrek veya karaciğer rahatsızlığı varsa.
- Kemoterapi alınıyorsa.
Essiac Kullanımı ile İlgili Bildirilen Yan Etkiler
59 yaşında bir kadın, 6 ay Essiac çayı tüketmesinin sonucunda anoreksi (aşırı iştahsızlık), bulantı, miyalji (kas ağrısı), yorgunluk ve genel karın ağrısı şikayetleri bildirmiştir. Bu çayı içmeyi bıraktıktan sonra şikayetleri düzelmiştir.
Flor-Essence üreticileri, kullanıcıların daha fazla bağırsak hareketi, sık idrara çıkma, şişlikler, ciltte lekeler, grip benzeri semptomlar veya hafif baş ağrıları yaşayabilecekleri konusunda uyarmaktadır.
Sonuç
Yukarıda da görüldüğü üzere, kanıtlanamayan iddialar, hatta bazı potansiyel zararlar nedeni ile alternatif tıp dünyasında Essiac botanik bitki karışımı hızlı bir şekilde adı pek duyulmaz hale gelmişti. Bununla birlikte birçok bitkisel tedavi ürününde olduğu gibi dönemsel olarak yine kısa süreli popülerlikler yaşanmaktadır. Sonuç olarak Essiac, kanser tedavisi başta olmak üzere diğer rahatsızlıkta olumlu etkisine dair bilimsel bir kanıt yoktur.
1. Tamayo C, et al.
The chemistry and biological activity of herbs used in Flor-essence herbal tonic and Essiac.
Phytotherapy Res 2000
2. Kulp KS, Montgomery JL, Nelson DO, et al.
Essiac and Flor-Essence herbal tonics stimulate the in vitro growth of human breast cancer cells.
Breast Cancer Research and Treatment 2006.
3. Ottenweller J, Putt K, Blumenthal EJ, et al.
Inhibition of prostate cancer-cell proliferation by Essiac.
J Altern Complement Med 2004.
4. Zick SM, Sen A, Feng Y, et al.
Trial of Essiac to ascertain its effect in women with breast cancer (TEA-BC).
J Altern Complement Med 2006.
5. Kessenich CR, Higgs D. Herbal tea components and liver function.
Nurse Pract. 2010