Yoğurt, kefir gibi fermente gıdaların sağlık ve bağışıklık sistemine hangi mekanizma ile fayda sağladığı uzun zamandır araştırılan konulardan biridir. Bu bağlamda Mayıs 2019’da PLOS Genetics’de yayımlanan çalışmada, sadece insan ve maymunlarda var olan biyolojik mekanizma keşfedildi. Mekanizma, HCA3 adlı sadece insan ve maymunlarda bulunan bir hücre reseptörünü içeriyor.
Bilindiği üzere, laktik asit bakterileri, belirli gıdalarda fermentasyonu sağlarlar (bakınız fermantasyon nedir, fermente gıdalar hangileridir). Örneğin, sütten yoğurt elde edilmesinde laktik asit bakterilerinden faydalanılır. Laktik asit bakterileri aynı zamanda bağırsaklarımızda da yaşamaktadır. Laktik asit bakterisi, hayvan ve bitki kaynaklarında fermentasyon yapabilen fonksiyonal mikroorganizmalar grubuna dahildir. Bu bakteriler, besinleri pek çok yönden değiştirerek insan sağlığı için yararlı hale getirir. Fermente gıdaların daha önceki çalışmalarda sağlık açısından oldukça yararlı olduğu tespit edilmistir. Ancak laktik asit ilişkili fermente gıdaların hangi biyolojik mekanizmaları kullanarak yarar sağladığı aydınlatılamamıştı.
Araştırmada, HCA reseptörlerinin fermente gıdaların sağlığa yarar sağlamasındaki rolü incelendi. Çoğu memeli HCA1 ve HCA2 olmak üzere iki tip HCA reseptörü bulunur. İnsan ve maymunlarda HCA3 adlı üçüncü bir reseptör tipi daha bulunmaktadır.
Araştırma sonucuna göre;
Laktik asit bakteri aktivitesinin yan ürünü olan bir metabolit olan fenillaktik asit (D-PLA) adlı molekülün, HCA3 reseptörüne bağlanarak bağışıklık sistemi aktivitesini artırdığı keşfedildi.
Peki bu çalışma bize ne ifade ediyor?
- Bu çalışma, gıda fermentasyonu yapan ve bağırsakta yaşayan bakterilerin insanlarla beraber evrimleştiğini göstermektedir. Aynı zamanda, fermente gıdaların insan sağlığına hangi biyolojik mekanizma ile fayda sağladığını da açıklamaktadır.
- Bu sonuçlar, fermente gıdaların sağlığa yararlı olduğu biyolojik mekanizmaların nasıl kullanılacağı konusunda araştırmalara ışık tutabilir. HCA3 reseptörü, inflamatuvar hastalıkların tedavisinde iyi bir ilaç hedefi olabilir.
- Gelecekte D-PLA'nın bağışıklık sistemini nasıl etkilediğinin araştırılması planlanmaktadır. Aynı zaman, D-PLA'nın, HCA3 reseptörü taşıyan yağ hücrelerindeki etkisi de incelenecektir.
