Kanser, artık zengin ülkelerde birinci ölüm nedeni
Kalp-damar hastalıkları, uzun yıllar boyunca ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer almıştır. Bununla birlikte yeni bir küresel çalışma en yüksek gelirli ülkelerde kanserin, kalp-damar hastalıklarının ölüme neden olma ihtimalinin 2 katı olduğunu gösterdi.
Amerika'da kalp-damar hastalıkları geleneksel olarak hem kadın hem erkeklerde ölüm nedeninin önde gelen nedenidir. Bugün halen her 4 ölümün 1’inden sorumludur. Bulguları The Lancet isimli saygın tıp dergisinde yayınlanan araştırmaya göre ise kanser zengin toplumlarda ilk sırayı almış durumda.
Bunun asıl nedeni olarak kalp-damar hastalıkları etkenlerinin daha iyi kontrol altına alınabilmiş olması gösterilmekte. Araştırmaya göre yüksek gelirli ülkelerde, orta yaşlı insanlar arasında ölümlerin %55’ine kanserin neden olduğu, kalp hastalıklarının ise %23’üne neden olduğu bulunmuştur.
Araştırmacılar, çalışmalarını beş kıtada 21 ülkede gerçekleştirmişlerdir. 9 buçuk yıl boyunca, 35-70 yaş aralığındaki, 162,534 yetişkin takip edilmiştir.
İncelenen ülkeler şu şekildedir;
• Yüksek gelirli ülkeler: Kanada, Suudi Arabistan, İsveç ve Birleşik Arap Emirlikleri
• Orta gelirli ülkeler: Arjantin, Brezilya, Şili, Çin, Kolombiya, İran, Malezya, Filistin, Filipinler, Polonya, Türkiye ve Güney Afrika
• Düşük gelirli ülkeler: Bangladeş, Hindistan, Pakistan, Tanzanya ve Zimbabve
Tansiyon, kolesterol ve kalp-damar hastalıklarının üzerine daha fazla düşülmesi sonucu, yani kalp hastalıklarını önleme ve tedavi etme çabalarının bu denli artması sebebiyle yüksek gelirli ülkelerde kanser, ölümün nedeni olarak kalp hastalıklarının 2 katı haline gelmiştir. Kalp hastalığı yüksek gelirli ülkelerde artık en büyük ölüm nedeni olmamakla birlikte, dünya genelinde en yaygın ölüm nedeni olmaya ise devam etmektedir.
Sonuçta; yüksek gelirli ülkelerde ölümlerin %55’ine kanserin neden olduğu, kalp hastalıklarının ise %23’üne neden olduğu görülürken, kanser orta gelirli ülkelerde ölümlerin %30'una ve düşük gelirli ülkelerde %15'ine neden olmaktadır.
Ayrıca bu çalışma, dünya üzerindeki farklı toplumları aynı standartlarda karşılaştırmaya olanak vermesi açısından da değerli bir bilgi sunmaktadır.
Peki yüksek gelirli ülkelerde kalp hastalıkları gerilerken, kanser oranları ne durumda?
2018’deki ABD Kanser İstatistikleri İncelemesi (SEER) rakamlarına göre 1991 ve 2015 yılları arasındaki süreçte Amerika’da kansere bağlı ölümler %26 azalmıştır.
Bu azalmaya karşın yapılması gereken çok şey vardır. Sigara içen kişiler azalırken, obezitenin artıyor olması ve nüfusun yaşlanması kanser istatistiklerini yeniden şekillendirecektir ve önlem alınması gereken konulardır.
