Kanser hastası tedavi sırasında çalışabilir mi?

Bazı kanser hastaları tedavi sürecinde normal rutin hayatlarına devam edebilir; işe gitmek de dahil. Bazıları ise çok daha fazla hasta hissedip, biraz daha dinlemeye ihtiyaç duyabilir.

Eğer tedaviniz devam ederken çalışabiliyorsanız, bu süreçte daha kendiniz gibi hissetmeye yardımcı olacaktır. İşiniz hem gerekli geliri sağlama açısından önemli bir kaynaktır, hem de kanser hastalığı dışında da bir hayatınızın olduğunu hatırlatır; değerli bir çalışan, harika bir patron veya güvenilir bir personel olduğunuzu unutmazsınız. Bir yandan da iş arkadaşlarınızla her zamanki iletişiminiz devam eder.

Bazen kanser, yalnız ve izole olmuş gibi hissettirebiliyor ve diğer insanlarla sosyal ortamlarda bulunmanın rahatlatıcı etkileri oluyor.

Eğer işinizden ayrıldıysanız ve geri dönmeyi düşünüyorsanız, işvereninizle muhtemel imkanlar hakkında görüşebilirsiniz. Mesela; daha esnek çalışma saatleri, bazen evden çalışma, iş yükü paylaşımı gibi. Bunun gibi işe geri döndüren seçenekler zihninizi ve bedeninizi zorlamayabilir.

İşe dönüş kolay olabilir

Bazı insanlar için tam zamanlı işe dönüş nispeten daha kolay olabilir. Atlanta’da finansal hizmetler şirketi üst düzey yöneticisi Aubrey Glencamp, 2016 yılının Nisan ayında erkek meme kanseri tanısı aldı. Bu durumu patronuna ve iş arkadaşlarına söyledi. Ameliyat sonrası 3 hafta kadar işe gitmedi. Glencamp’in iş arkadaşları geçmiş olsun ziyaretine gittiler ya da hediye gönderdiler. İş arkadaşları onun hastane dışında zaman geçirmeye ihtiyacı olduğunu düşündüler. Mide bulantısı, halsizlik gibi tedavi yan etkileri yaşadığında, bunlarla başa çıkmada evden bile olsa işe geri dönmeye ihtiyacı olduğunu anladılar ve Glencamp bazı işleri evde yapmaya başladı. İlaçlar kısa süreli hafızayı ve kritik düşünme becerisini geçici olarak olumsuz etkiliyebilir. Buna birçok kanser hastası kemo-beyin der. Evde çalışmak, işleri halletmek için biraz daha uzun zaman ihtiyaç duysa da, Glencamp’a iyi gelmiş. Bunu şu şekilde ifade ediyor: “Hafif bir iş yüküm vardı. Patronum ve iş arkadaşlarım bana çok destek oldular. İhtiyacım olduğu kadar evden çalışmam ve dinlenmem için beni destekliyorlardı. Ofise gittiğimde bile, orada kalıp çalışmak yerine istersem eve gidip çalışabileceğimi söylüyorlardı.”

İşe dönüş zor olabilir

Diğer hikayenin aksine Oregon’da pazarlama kordinatörü olan Jane Johnson’ın 2016 yılı kasım ayında kolon ( kalın bağırsak ) kanseri tedavisi sonrasında işe dönüşü o kadar kolay olmamıştı. Johnson kanser tanısı hakkında yöneticisine bilgi verdi ve ofisini merkez iş yerine yakın bir yere taşıma talebinde bulundu, bu sayede önceki kadar çok yürümek zorunda kalmayacaktı. Fakat bunun yerine şirket onu kısa süreli sağlık engeli iznine ayırdı. Johnson bunun ilk başta iyi olduğunu düşünmüş olsa da, zaman onun için geçmez olmaya başlamıştı. Kısa süreli izni bittikten sonra, Johnson’a uzun süreli; sağlık sigortasını kapsamayan ücretsiz izin verildi. Hükümetin kendi sigortasından yararlanabiliyordu ancak, tedavi, birkaç tane ameliyat ve kemoterapi masraflarının çoğunu kredi kartlarıyla ödemek durumunda kalmıştı. Üstelik bu süre içinde iş arkadaşlarıyla olan iletişimi de kopmuştu. Johnson duygularını şöyle ifade ediyor; “Bu dönem gerçekten çok zordu ve büyük bir hayal kırıklığı yaşadım. Bu hastalık bütün hayatımı mahvetmiş gibi hissediyordum.”

Sonrasında, Johnson doktorunun ona sağlıklı olduğunu söylemesinin ardından çalışmaya geri döndü. Aslında o işe geri dönmek istememişti, ama dönmüştü. Çünkü para kazanması gerekiyordu. Fakat kemobeyin dedikleri kısa süreli hafıza kaybı ve bilişsel fonksiyon ile ilgili sıkıntılar yaşıyordu. Birkaç hafta sonra yeni bir iş bularak mutsuz olduğu eski işinden ayrıldı. Diğer iş yerinde yeni bir başlangıç yapmayı umuyordu. Ama Johnson yeni işinde de hatırlamakla ilgili sıkıntılar yaşadı. Yeni şeyler öğrenmesi gereken adaptasyon sürecinde sorunlar yaşadı ve 6 hafta sonra işten atıldı. Şimdi perakende satış yapılan, sağlık sigortasını yapan bir dükkanda kasiyer olarak çalışıyor.

Uzmanlardan öneriler

Kanser tedavi sürecinde işe geri dönmek herkes için farklı olabiliyor. Sizin işe karşı tavrınız, sağlığınız ve iş çevreniz gibi faktörler de buna etki ediyor. İşle ilgili dahil olmak üzere pek çok faktör sizin kontrolünüz altında olamıyor. Fakat zaman ve iş yönetiminizi daha iyi yapmanıza yardımcı olabilecek bazı yollar mevcut:

• Kemoterapi saatlerinizi günün sonuna ya da hafta sonundan hemen öncesine planlayın. Bu sayede biraz kendinizi toparlamak için zamanınız olacak. 
• Eğer mümkünse bazı günler evden çalışmak için fırsat yaratın. Fiziksel hareketi azaltarak daha az yorulursunuz.
• İş yerinde daha enerjik olabilmek için ev işleri için biraz destek alın. Aileden biri, bir arkadaş veya yardımcı olabilir.
• İş arkadaşlarınızla durumunuzu paylaşın. Onlar size destek ve işlerinizde yardımcı olabilirler.
• Yöneticinizi durumunuzdaki değişikliklerle ilgili bilgilendirin, planlarınızı güncel tutun.
• İş dışındaki işlerinizi unutmamak ve daha rahat halletmek için düzenli olarak not tutun, liste yapın.

Yasal haklarınız var

Hastalığınız süresince sizi çalışan olarak koruyan yasal haklarınız var. Bu kurumlara göre değişiklik gösterebilir. Bazı kurumlarda tedavi masraflarınızın tamamı karşılanırken başka bir kurumda ücretli izne ayrılmak gibi haklarınız olabilir. Bunları iyice öğrenmekte yarar var. Bunun için insan kaynakları departmanıyla ya da doğrudan işvereniniz olan kişiyle görüşmeniz gerekir.

Deneyimlerden ve bilgilerden yararlanın

Yazımızda her ne kadar iki yabancı hastayı örnek versek de, kanser hastalığı coğrafya ve kültür fark etmeden hepimizi benzer şekillerde etkiliyor. Çevrenizde bulunan veya tedavi sırasında karşılaştığınız benzer durumları paylaşan çok sayıda hastanın deneyimlerini öğrenmeniz faydalı olacaktır. Kanser hastalığı sırasında işe dönmek için çok aceleci davranmadan sakin hareket etmekte fayda var. Eğer gerçekten çok kötü hissediyorsanız hemen çalışmaya başlamayın, kendiniz zorlamayın ve önce kendinize iyi bakın. Bununla birlikte zihninizi meşgul edecek hafif tempolu işlerle veya hobilerle meşgul olmak tedavi sürecini çok daha iyi geçirmenize yardımcı olabilir.

İlgili Konu:

- Online zihin egzersizleri kanser hastalarının Kemo-Beyin şikayetlerini gidermeye yardımcı