Kanserde İmmünoterapinin Maliyeti, Etkinliğini Gölgede Bırakabilir Mi?
Henüz birkaç yıllık geçmişe sahip olmalası rağmen, kanser tedavisinin vazgeçilmez bir üyesi haline gelen immünoterapi hakkındaki önemli konulardan biri de maliyeti. Öyle ki bu ilaçların dahil olduğu tedavilerin maliyetleri en zengin ülkeleri bile korkutmakta. Hekimler olarak bizler ise, bir yandan bu ilaçların çeşitli kanser türlerinde anlamlı sağkalım farkları yaratmasının heyecanını yaşarken, bir yandan da çok yüksek maliyet sebebi ile bu ilaçların klinik pratikte kullanımın ne kadar mümkün olacağının kaygısını taşımaktayız.
Bugün başlayan Best of ASCO 2015 İstanbul Toplantısı'nın konularından biri de onkoloji alanında yeni tedavilere erişimin önündeki engellerdi. Tartışma sırasında, toplantıya yurtdışından katılan meslektaşlarımızın da immünoterapilerin maliyetleri konusunda benzer kaygıları taşıdıklarını gözlemledik.
Örnek olarak, akciğer kanserinin yassı hücreli alt tipinde, uzun yıllardan beri ilk defa bir ilaç (nivolumab) 3 ayın üstünde bir sağ kalım farkı yarattı, fakat bu ilaçlarla gerçekleştirilen tek bir hasta tedavisinin bile maliyeti yüzbinlerce liraya mal olmakta. Öte yandan bu yeni nesil immünoterapi ilaçları henüz kür (hastalıktan tamamen kurtulma) vaad etmemekte, sadece sağ kalımı uzatmakta. Her hastanın en iyi tedaviyi haketiğine gönülden inanmak ve savunmakla birlikte, acaba akciğer kanseri gibi hasta sayısının en fazla olduğu bir kanser türünde, bu tedavilerin maliyetinin altından kalkabilecek miyiz?
Yeni ilaçların neden çok yüksek fiyatlı olduğu sorusu ilaç firmalarına yöneltildiğinde, ilaç geliştirme maliyetlerinin çok yüksek olması klasikleşmiş bir cevap olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu cevapta haklılık payı olmakla birlikte, ilaç firmaları, ürettikleri yeni bir ilacın etkili olduğunu ve bu ilaçların tercih edilmesinin kaçınılmaz olduğunu fark ettiğinde, bu yeni ilaçları üretim maliyetlerinin çok üstünde pazarladıkları bir gerçek midir?
Yeni Tedavilere Erişimin Önündeki En Büyük Engel: Maliyet!
Tartışmanın alt başlıklarından biri de maliyet engelinin üstesinden gelinebilir mi sorusu oldu? Ülkelerin birlikte hareket ederek ilaç firmaları ile daha sıkı pazarlık edilmesi, kendi biyobenzer ilaçlarımızın üretilmesi, daha fazla sayıda klinik çalışmaya katılımın sağlanması çözüm önerilerinden birkaçı idi...
Hastalarımızın en iyi tedavilere erişmeleri konusundaki engellerin aşılması, sadece hükümetlerin, ilaç geliştiricilerin ve hekimlerin sorumluluğuna, sağduyularına ve çözüm becerilerine bağlı değildir; belki de en çok toplumsal bilincin artmasına bağlıdır. Bu sebeple, bu hafta yazılarımızda, önümüzdeki dönemde sıkça adını duyacağımız ve tartışacağımız konulardan biri olan kanserde immünoterapi konusunu birçok yönü ile sizlere aktarmaya çalıştık.