Kanser tanı ve tedavi sürecinin doğurganlığı etkilediği bilinmektedir. İskoçya’da gerçekleştirilen bir çalışma kapsamında 23.000’den fazla kanser tanılı kadın 1981 ile 2012 yılları arasında takip edildi. Bu kadınlarda yaşadıkları toplumun verilerine göre beklenen gebelik sayısı 11.000 iken, gerçekleşen gebelik 6.627 olarak bulundu. Yani kanser tanısı alan kadınların hamile kalma oranları, genel topluma göre üçte bir daha azdı.

Kanser ile fertilite (doğurganlık) kaybı en sık olarak tedaviden önce bebek sahibi olmamış kadınları, yani genç bayanları etkiledi.

Kanser tedavisi gören kadınlarda fertilte (doğurganlık) kaybının ana sebebi; radyoterapi ya da kemoterapi gibi kanser tedavi yöntemleridir. Bir diğer önemli sebebi ise kanser tedavisi gören bir kadının, tedavisi bittikten sonra tamamen sağlığına kavuşsa ve doğurgan olsa bile, dünyaya çocuk getirmekle ilgili korku ve kaygıları olmasıdır. Çünkü hastalığın tekrar etmesinden korkar ve kendi sağlığıyla ilgili şüpheleri vardır. Bununla birlikte sonuçları bu sene açıklanan bir başka çalışmada, erken evre meme kanseri tanısı konan ve tedavilerden sonra gebeliğini tamamlayıp takibe alınan hastalarda hastalığın tekrarlama ihtimalinde ve kansere bağlı yaşam kaybı riskinde gebe kalmayanlara göre herhangi bir farklılık olmadığı ortaya konmuştur.

Son yıllarda kanser tedavileri hem daha başarılıdır hem de yan etkiler daha iyi kontrol edilmektedir. Buna bağlı olarak 2005’ten bu yana kanser tedavisi gören kadınlarda doğurganlık oranları %75’e kadar yükseldi.

Günümüzde tıp alanındaki gelişmelere ve teknolojik ilerlemelere bakılırsa önceki yıllara göre daha umut verici başka olanaklara da sahibiz. Örneğin tedavi öncesi yumurtaları alıp, dondurup, tedavi sonrası sağlıklı bir gebelik için kullanmak gibi. Kriyoprezervasyon olarak adlandırılan bu yöntemle yumurta, embriyo ya da spermleri dondurup kanser hastasının tedavi sonrası çocuk sahibi olması mümkün olabilmektedir.

Dünya genelinde sağlıklı çiftlerin dahi %10-15’inin yardımcı bir destekle çocuk sahibi olduğunu düşünürsek, kanser hastalarının kriyoprezervasyondan faydalanmaları oldukça doğaldır. Özellikle genç meme kanserli hastalara fertilite koruyucu bir yöntem olarak tedaviye başlamadan önce kriyoprezervasyon mutlaka önerilmelidir.