Kayısı çekirdeği ile kanserini tedavi etmeye çalışan hasta zehirlendi
Avustralyalı 67 yaşındaki bir prostat kanseri hastası, hastalığını yenebilmek için takviye olarak tükettiği kayısı çekirdekleri yüzünden siyanür zehirlenmesi yaşadı. Yapılan tıbbi müdahale sonucu bu kişi ölmedi, fakat vücudundaki oksijen seviyesi aşırı derecede düştü ve siyanür zehirlenmesi bulguları yaşadı. Siyanür zehirlenmesi ölümcül bir durumdur.
”Doğal” herşey zararsız mıdır?
Bu düşünce oldukça yaygın bir yanlış algıdır ve kayısı çekirdeği, bunun en bilinen örneklerinden biridir. Kayısı çekirdeğinde bulunan amigdalin, vücutta metabolize olarak siyanüre dönüşmektedir. Yaygın bilinen ticari formunun adı Laetril olan bu fitoterapi ürünü, iddialara göre normal dokulara zarar vermeden sadece kanser hücrelerini öldürmektedir. Fakat işi aslı böyle değildir.
Bu hasta, kanser ameliyatı için anestezi altındayken, doktorlar tarafından oksijen seviyesinin aşırı düşük olduğunun fark edilmesi ile zehirlenmesine erken müdahale şansı buldu. Daha sonra yapılan kan testlerinde siyanür seviyesinin normalin 25 katı olduğu görüldü. Bu hastanın durumu daha sonra alternatif tedavilerin hastaları nasıl risk altına sokabileceğine dair bir bilimsel rapor ile duyuruldu.
Çok fazla insan kayısı çekirdeğinin – hatta birçok başka çekirdeklerin de - kanserden koruduğunu ya da kanseri tedavi edeceğini düşünür. 67 yaşındaki bu prostat kanseri hastasının kayısı çekirdeğin özünün yanı sıra Novadalin adında bir meyve çekirdeği takviyesi de aldığı belirtilmiştir.
B17 vitamini gerçeği
Gerçek bir vitamin olmadığı halde günümüze B17 vitamini olarak da anılan amigdalin, vücutta siyanüre dönüştükten sonra hücrelerin oksijen metabolizmasını etkiler. Kararlı bir oksijen düzeyine ihtiyaç duyan beyin ve kalp hücreleri siyanür zehirlenmesinden özellikle etkilenir. Amigdalinin sadece kanser hücresi için toksik olmadığı, normal hücrelerimiz için de zehirli olduğu çoktandır bilinmesine rağmen, birçok ülkede kontrol dışı satılabilmekte veya internet haberlerinin etkilediği hastalar şifa amacı ile düzenli kayısı çekirdeği tüketme yoluna gidebilmektedirler.
Kayısı çekirdeği hakkında uyarılar
Kesin bir rakam vermek zor olmakla birlikte, yetişkinler için günde 10’dan fazla kayısı çekirdeği tüketiminin zehirlenmeye yol açabileceği bilinmektedir, tabi çocuklar daha az miktarlardan etkilenebilir. 2016 yılında Avrupa Gıda Güvenirliği Otoritesi tarafından yayımlanan bir raporda, kayısı çekirdeğinin neden olduğu siyanür zehirlenmesinden etkilenen ve hastaneye kaldırılan çok sayıda çocuk bildirilmiştir. 28 aylık bir kız, 10 çekirdek yedikten sonra siyanür zehirlenmesi nedeniyle yaşamını kaybetmiştir. Siyanür zehirlenmesi mide bulantısı, uykusuzluk, sinirlilikten yaşam kaybına varan çeşit ve derecelerde belirti ve bulgulara neden olabilir.
Sonuç olarak, gerçek bir vitamin olmadığı halde B17 vitamini olarak anılan kayısı çekirdeği özütü amigdalin toksiktir ve sağlık açısından zararları vardır. Kanser tedavisinde etkinliğine dair bir kanıtı yoktur.
İlgili Konu:
Alex Konstantatos, Malini Shiv Kumar, Aidan Burrell, Joel Smith.
An unusual presentation of chronic cyanide toxicity from self-prescribed apricot kernel extract.
BMJ Case Reports 2017.
