Öksürük insanların doktora en çok gitme sebeplerinden biridir. Öksürmenin sebepleri çoğu zaman öngörülebilse de bazı bilinen önemli yanlışlar da var.
Öksürük solunum yolundan yabancı partiküller, sıvılar, mikroplar ve tahrişe sebep olan diğer etmenleri temizlemek için havanın akciğerlerden hızlıca çıkmasıdır.
İnsanlar genelde 10 gün süren öksürüğü ciddi bir sorunmuş gibi düşünürler, ama 2013’te yapılan bir araştırmada, örneğin herhangi bir enfeksiyon nedeniyle başlayan öksürüğün ortalama 18 gün sürdüğü bulunmuştur. 8 haftayı bulursa kronikleşebilir (süreğen hal), bu durumda altta yatan nedenler bulunup medikal tedavi verilmesi önerilir.
7 öksürük miti
1. Bütün öksürmeler enfeksiyondan kaynaklanır
Doğrusu: Birinin öksürmesi onun sağlık sorunu olduğu anlamına gelmez. Sıklaşan öksürük ise daha ciddi bir duruma işaret olabilir. Bu durum enfeksiyondan kaynaklı olabilir veya olmayabilir.
Enfeksiyon öksürüğü şu sebeplerden ortaya çıkar; soğuk algınlığı (nezle), grip (influenza), larenjit, sinüzit, bronşit, pnömoni (zatürre) ve boğmaca.
Enfeksiyon ajanlarının neden olmadığı ve bu nedenle bulaşıcı olmayan öksürüğün sebepleri arasında; burun damlası kullanımı, amfizem, astım, mide reflüsü ve alerjiler vardır.
2- Antibiyotik öksürüğü geçirir
Doğrusu: Antibiyotikler bakterileri öldürürler, ama virüsler üzerinde bir etkileri yoktur. Soğuk algınlığı, grip gibi hastalıklar öksürüğün ana nedenlerindendir ve bu rahatsızlıkların sebebi virüslerdir. Yani antibiyotikler her öksürüğü tedavi eder mi? Cevap; çoğu öksürük için hayır. Antibiyotikler ancak, bakteri kaynaklı zatürre durumunda öksürüğü tedavi eder.
3- Sıcak bir çorba öksürüğü geçirir
Doğrusu: Soğuk algınlığı veya gripte üst solunum yollarının doğal salgısı olan mukus üretimi belirgin şekilde artar (burun ve geniz akıntısı gibi). Baş boyun bölgesinde artan bu mukus akıntısı, yerçekiminin etkisi ile akciğere ulaşarak öksürüğe sebep olur. Çorba ve diğer sıcak içecekler enfeksiyonun baş-boyun bölgesindeki tahriş ve kuruluk hissini rahatlatmaya yardımcı olabilirler ancak solunum yolu enfeksiyonunun tedavi etmezler.
4- Bütün öksürükler bulaşıcıdır
Doğrusu: Öksürük bulaşıcı olabilir veya olmayabilir. Virüs veya bakteri enfeksiyonu var ise bulaşıcı olabilir. Diğer bir yandan alerji, astım, hava kirliliği gibi sebeplerden kaynaklı öksürük tipleri ise bulaşıcı değildir. Ayrıca tabii ki kanser de öksürmekle bulaşmaz.
5- Öksürük şurupları etkili bir çaredir
Doğrusu: Öksürük şurupları, öksürük refleksini belli süreler için bloke ederek ya da mukus salgısını azaltarak çalışır ve öksürük sorununuza geçici bir çözüm sağlayabilir. Bununla birlikte öksürük şurubunun plasebodan (içinde etken madde olmayan ilaç) daha etkili olduğuna dair tatmin edici kanıtlar henüz çalışmalarla ortaya konmamıştır.
6- Çok farklı çeşitte öksürük vardır
Doğrusu: 2 çeşit temel öksürük tipi vardır; balgamlı ve kuru (balgamsız) öksürük. Kuru öksürük genelde enfeksiyon, sigara dumanı, toz ve inflamasyon sebebi ile olur. Balgamlı öksürükte ise genelde akciğerde aşırı mukus üretimine sebep olan bir durum vardır (zatürre, bronşektazi gibi).
7- Aşı öksürmeyi önler
Doğrusu: Yılda bir kez yaptırılan grip aşıları, sadece grip kaynaklı öksürük için koruyucu olabilir. Etkili ve önerdiğimiz bir aşı olmakla birlikte influenza virüsünün mutasyonla oluşan yeni türlerine karşı koruyucu olmayacağı bilinmelidir. Ayrıca 65 yaş üstü kronik hastalığı bulunan kişilere tavsiye ettiğimiz zatürre aşısı da vücudun farklı bölgelerinde ciddi enfeksiyon hastalıklarına sebep olabilen pnömokok olarak bilinen bakteri türüne karşı koruma sağlar.
- İlginizi çekebilir: Kanser hastası grip veya zatürre aşısı yaptırabilir mi?
Fakat aşılar bulaşıcı olmayan öksürüklerde etkili olmaz. Örneğin; burun damlası, amfizem, astım, mide reflüsü ve alerjiler gibi.
