Osimertinib (Tagrisso) Nedir? FDA Onayı, Türkiye Ruhsatı ve Geri Ödeme

• FDA Onayı: Evet (ilk onay tarihi 2015)
• Kutu Adı: Tagrisso
• Etken Madde Adı: Osimertinib
• Uygulama Şekli: Oral / ağız yoluyla
• Sınıfı: Tirozin kinaz inhibitörü (EGFR TKI)
• Kategori: Hedefe yönelik ajan
• Üretici: AstraZeneca
• Türkiye Dağıtımı: AstraZeneca
• Onaylı Olduğu Kanserler:
  1. Metastatik küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK), EGFR T790M mutasyonu pozitif
  2. Birinci basamak tedavi olarak EGFR exon 19 delesyonu veya exon 21 L858R mutasyonuna sahip metastatik KHDAK
  3. Evre III EGFR pozitif KHDAK, ameliyat sonrası
  4. Evre III EGFR pozitif KHDAK, kemoradyoterapi sonrası

---

Osimertinib Nedir? Etki Mekanizması Nasıldır?

Osimertinib etken maddeli Tagrisso adlı hedefe yönelik ilaç, EGFR geninde meydana gelen spesifik mutasyonları hedef alan, güçlü ve seçici bir tirozin kinaz inhibitörüdür. EGFR mutasyonları kanser hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasına neden olabilir. Osimertinib, bu mutasyonları inhibe ederek tümör hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını durdurur.

EGFR geni hem normal hem de kanser hücrelerinin büyümesinde önemli bir rol oynar. Bu gen hücre yüzeyinde bir reseptör olarak görev yapan EGFR proteininin üretimine yol açar. EGFR proteini, normalde hücrelerin nasıl büyümesini ve bölünmesini söyleyen bir sinyal ileten bir molekül zincirinin parçasıdır. EGFR genindeki bir değişiklik (bir mutasyon olarak adlandırılır), EGFR proteininin bağlandığı reseptörün aşırı çalışması ile sonuçlanabilir. Bu da bir hücrenin bölünmesi veya büyümesi için sinyal almayı beklemesi yerine, mutasyona uğramış EGFR reseptörünün sürekli sinyal vermesi ile sonuçlanır. Böylece EGFR sinyallemesinin kontrolden çıkması, kanser hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasına neden olabilir.

---

FDA Onay Tarihçesi

• 13 Kasım 2015: EGFR T790M mutasyonu pozitif metastatik KHDAK için onay aldı.
• 18 Nisan 2018: EGFR exon 19 delesyonu veya exon 21 L858R mutasyonu pozitif metastatik KHDAK için birinci basamak tedavi olarak onay aldı.
• 18 Aralık 2020: EGFR mutasyonu pozitif erken evre KHDAK için adjuvan tedavi olarak onaylandı.
• 16 Şubat 2024: Lokal ileri veya metastatik KHDAK olan ve EGFR ekzon 19 silinmeleri veya ekzon 21 L858R mutasyonlarına sahip hastalar için platin bazlı kemoterapi ile osimertinib kombinasyonuna birinci basamak tedavi olarak onay verdi. 
• 25 Eylül 2024: Evre III ameliyat edilemeyen NSCLC hastalarında kemoradyoterapi sonrası kullanım için onaylandı.​

---

Türkiye Ruhsatı

Osimertinib etken maddeli TAGRISSO adlı ilacın Türkiye'de T.C. Sağlık Bakanlığı'ndan onaylı olup, ruhsatlı olduğu endikasyonlar:

• Adjuvan tedavi: Tümör rezeksiyonu ve adjuvan kemoterapi sonrasında, tümörlerinde epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) exon 19 delesyonu veya exon 21 L858R mutasyonu pozitif olan evre IB-IIIA küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) hastalarında adjuvan tedavi olarak nüks riski yüksek olan yetişkin hastalarda, en fazla 3 yıl süreyle kullanılır.

• İleri evre ve metastatik KHDAK: EGFR exon 19 delesyonu veya exon 21 L858R mutasyonu pozitif KHDAK'li hastaların birinci basamak tedavisinde kullanılır.

• T790M mutasyonu pozitif metastatik KHDAK: EGFR T790M mutasyonu pozitif hastalarda, önceki EGFR TKI tedavisi sonrası progresyon gösteren hastaların tedavisinde kullanılır.

---

Geri Ödemesi Var mı?

Tagrisso'nun Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından geri ödeme kapsamına alındığı durumlar şunlardır:

1. Epidermal Büyüme Faktörü Reseptörü (EGFR) Tirozin Kinaz İnhibitörü tedavisi sırasında veya sonrasında progresyon gelişmiş ve EGFR T790M mutasyonu pozitifliği progresyon sonrası biyopsi ile tespit edilmiş olan, kemoradyoterapi ve cerrahiye uygun olmayan lokal ileri evre veya metastatik küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) olan yetişkin hastaların tedavisinde kullanılmak üzere SGK tarafından karşılanır.

Fiyatı: Eylül 2024 itibarıyla Tagrisso film kaplı tablet 80 mg 28 tablet eczane satış fiyatı 223.864,65 liradır.

---

Direnç Mekanizması

Osimertinib tedavisine direnç gelişimi, en yaygın olarak T790M mutasyonunun kaybı, EGFR C797S mutasyonu, KRAS mutasyonları ve c-Met gen amplifikasyonu gibi genetik değişikliklerle ortaya çıkabilir.

Emilim

Osimertinibin oral biyoyararlanımı yaklaşık %92'dir ve doruk plazma seviyelerine 2-5 saat içinde ulaşılır.

Dağılım

Plazma proteinlerine yaygın şekilde bağlanır ve stabil durumdaki ilaç düzeylerine yaklaşık 15 gün içinde ulaşılır.

Metabolizma

Karaciğerde CYP3A4 enzimi aracılığıyla metabolize edilir ve AZ7550 ve AZ5104 gibi aktif metabolitlere dönüşür. İlacın yarı ömrü yaklaşık 48 saattir.

---

Doz Aralığı

• Adjuvan tedavi: Günde 80 mg ağız yoluyla, en fazla 3 yıl boyunca.
• Metastatik KHDAK: Günde 80 mg ağız yoluyla.
• Evre III KHDAK kemoradyoterapi sonrası idame: hastalık ilerleyene veya kabul edilemez toksisite ortaya çıkana kadar günde bir kez 80 mg.

Kullanımı sırasında şunlara dikkat edilmeli:

• Osimertinib 80 mg’lık ağızdan alınan bir tablettir. İlaç her gün düzenli olarak alınır.
• Osimertinib’i bütün halinde yutmak gerekir. İlacınızı ağzınızda ezmeyin. 
• Eğer ilacınızı bütün halde yutmakta zorlanıyorsanız:
  1. Osimertinib tableti yarım çay bardağı su içeren bir kap içine yerleştirin. Karbonatlı su veya diğer sıvıları kullanmayın.
  2. Tablet küçük parçalar haline gelene kadar osimertinib tabletini ve suyu karıştırın (tablet tamamen eriyemeyecektir). Ezmeyin ya da ısıtmayın.
  3. Osimertinib ve su karışımını hemen içiniz.
  4. İlacınızı içtiğiniz kaba yarım ila 1 çay bardağı daha su ekleyin ve tam dozunuzu aldığınızdan emin olmak için suyu tekrar için.
• Sağlık uzmanınızın size bildirmediği durumlarda dozunuzu değiştirmeyin veya osimertinib kullanmayı durdurmayın.
• Bir dozu kaçırırsanız, kaçırılan dozu atlayın ve bir sonraki dozu normal zamanda alın.

---

İlaç Etkileşimleri

• CYP3A4 indükleyiciler (örneğin fenitoin, rifampin): Osimertinib'in etkisini azaltabilir.
• CYP3A4 inhibitörler (örneğin ketokonazol): Osimertinib'in toksisite riskini artırabilir.
• Varfarin: Pıhtılaşma parametrelerinin yakından izlenmesi gereklidir.

---

Yan Etkileri

Osimertinib kullanan hastalar için aşağıdaki yan etkiler yaygın görülür (% 30'dan daha fazla görülür): 

• Beyaz kan hücrelerinde (enfeksiyonla savaşmak için gerekli hücreler) azalma (lökopeni)
• Trombosit sayısında azalma (trombositopeni) 
• Anemi (kansızlık) 
• İshal 
• Deri döküntüsü
• Nötropeni (nötrofillerde azalma - bir tür beyaz kan hücresi) 
• Cilt kuruluğu Aşağıdaki yan etkiler, osimertinib kullanan hastalarda daha az görülen yan etkilerdir (yaklaşık% 10-29 oranında görülür): 
• Kan sodyum değerinin düşmesi (hiponatremi) 
• Tırnak değişiklikleri 
• Kan magnezyum seviyesinde yükselme 
• Gözde değişiklikler (Göz kuruluğu, bulanık görme, katarakt, göz tahrişi, göz ağrısı, gözyaşı üretimini artır mı?)
• Mide bulantısı 
• İştah azalması 
• Kabızlık 
• Yorgunluk
• Öksürük
• Kaşıntı 
• Sırt ağrısı
• Ağız yaraları
• Baş ağrısı

---

Tagrisso Kullanan Hastalar Nasıl Takip Edilir?

Tedaviye başlamadan önce kanların kontrol edilmesi önerilir. Gerekli olan kan tahlilleri tam kan sayımı (hemogram), kapsamlı metabolik paneldir (biyokimya)ve kan sodyum seviyedir.

Radyolojik Görüntüleme Ne Sıklıkla Gereklidir?

Görüntüleme tedaviden önce ve tedavi sırasında yaklaşık her 6 ila 8 hafta arasında kontrol edilebilir. Röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRI), bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları veya pozitron emisyon tomografi (PET) taramaları yapılan görüntüleme işlemleridir.

Kan Testi Sonuçları / Görüntülemeler Nasıl Tedaviyi Etkiler?

Sonuçlara bağlı olarak, doktorunuz osimertinibi planlandığı gibi devam etmeyi, tedaviyi ertelemeyi veya değiştirmeyi önerebilir.

---

Tagrisso Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?

• Hekiminiz tarafından kısıtlanmadıkça, günlük en az iki litre sıvı tüketin. 
• Mide bulantısı yaşıyorsanız, doktorunuzun reçete ettiği bulantı ilaçlarınızı alın ve azar azar ve sık sık yemek yiyin. Sakız çiğnemek de bulantıyı yönetmenize yardımcı olabilir.
• İlaçları kullandığınız dönemde güneş ışığına hassasiyet gelişebilir ve güneş yanıkları oluşabilir. Bu durumu önlemek için öğle vakitlerinde güneş altında zaman geçirmemeye çalışın. Evden çıkarken vücudunuzu güneşten koruyacak kıyafetler (güneş gözlüğü, şemşiye vb.) giyinin. 30 faktör güneş kremleri idealdir.
• Bolca dinlenin.
• İyi beslenmeye çalışın.
• Osimertinib görme değişiklikleri, baş dönmesi ve yorgunluğa neden olabilir. Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz, araba kullanırken, makine kullanırken veya uyanık olmanızı gerektiren herhangi bir şey yaparken dikkatli olun.
• Osimertinib kullanırken hamile kalınmamalıdır. Kadınlar osimertinibin son dozundan 6 haftaya kadar çocuk sahibi olmamalı, erkekler ise osimertinibin son dozundan 4 aya kadar çocuk sahibi olmamalıdır. Kendinize uygun aile planlaması yöntemini kullanmalısınız. 
• Osimertinib alırken emzirmeyin. Osimertinibin son dozundan 45 gün sonraya kadar emzirilmemelidir. Gece veya gündüz aşağıdaki belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız sağlık uzmanınıza başvurun ve en yakın hastanenin acil servisine gidin.
• 38 ºC veya daha yüksek ateş, titreme (olası enfeksiyon belirtileri) 
• Alerjik reaksiyon belirtileri; döküntü, kurdeşen, kaşıntı, cilt kızarıklığı, hırıltı, göğüste veya boğazda sıkışma, nefes alma veya konuşmada zorluk, nefes darlığı.