ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), tümörleri EGFR adlı belli bir genin mutasyonlarına sahip olan küçük hücreli olmayan akciğer kanseri hastaları için ilk adjuvan (ameliyat sonrası koruyucu) tedavi olarak orimertinibi (Tagrisso) 18 Aralık 2020'de onayladı. 

Akciğer kanseri, dünya çapında en yaygın kanser türü ve kansere bağlı ölümlerin önde gelen nedenidir. Dünya genelinde 2018'de 2.1 milyon yeni akciğer kanseri vakası ve bu kansere bağlı 1.7 milyon yaşam kaybı gerçekleşti. Akciğer kanserlerinin % 75'i küçük hücreli dışı akciğer kanseridir (KHDAK). Küçük hücreli dışı akciğer kanseri olan hastaların yaklaşık % 20'si, hızlı hücre büyümesine ve sonuç olarak kanserin yayılmasına yardımcı olan bir protein üzerindeki mutasyonlar olan epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) mutasyonlarına sahiptir.

Küçük hücreli dışı akciğer kanseri teşhisi konan hastaların çoğunda ileri evre (ameliyat edilemez) tümörler olmasına rağmen, %30'unda ameliat ile çıkarılabilir hastalık vardır; bu nedenle, her yıl dünya çapında çapında 150 binden fazla hasta, tümör çıkarıldıktan sonra adjuvan tedavi olarak osimertinib adlı akıllı ilaç için aday olabilir.

ADAURA çalışması ile gelen FDA onayı

Osimertinibin küçük hücreli dışı akciğer kanseri adjuvan tedavisinde etkinliğini gösteren ADAURA çalışması ASCO 2020’ye damgasını vuran çalışma idi

adjuvan osimertinib adaura calismasi
  • ADAURA adlı faz III klinik araştırmaya EGFR mutant (exon 19 delesyonu veya L858 mutant) yassı hücreli olmayan küçük hücreli dışı akciğer kanserli (KHDAK), evre IB, II, IIIA opere edilmiş hastalar alındı.
  • Toplam 682 hastanın dahil edildiği çalışmada, Osimertinib 80 mg ile plasebo grubu; hastalıksız sağ kalım, genel sağ kalım, güvenlik ve yaşam kalite skorları açısından karşılaştırıldı.
  • Hastalar adjuvan kemoterapi alıp almamalarından bağımsız çalışmaya dahil edildi. Adjuvan tedavi süresi 3 yıl olarak planlandı.
  • Hastaların evrelere göre dağılımı Evre IB/II/III; %31, %35, %34’tü.
  • Bu hastaların %45’i adjuvan kemoterapi almamış hastalardan oluşuyordu.
  • Evre II ve IIIA hastalardaki ortanca hastalıksız sağkalım süresine, osimertinib alanların yarısından fazlasında hastalık tekrarlamadığı için ulaşılamazken plasebo kolunda 20.4 aydı. Tüm hasta grubundaki ortanca hastalıksız sağkalım süresine osimertinib kolunda ulaşılamazken plasebo kolunda 28.1 aydı.
  • Faz III ADAURA çalışması, Evre II ve IIIA EGFR mutant KHDAK’nın adjuvan tedavisinde osimertinibin, hastalık nüksünü veya kansere bağlı ölüm ihtimalini %83 azalttığını gösterdi.
  • Ayrıca Evre IB-IIIA hastalarda osimertinib, hastalık nüksünü veya kansere bağlı ölüm ihtimalini %79 azalttı.

Osimertinibin hastalıksız sağkalım faydasının ırk, cinsiyet, evre, sigara kullanımı, adjuvan kemoterapi alıp almamış olmama ve EGFR mutasyon tipinden bağımsız olarak tüm alt gruplarda etkin olduğu görüldü. Çalışmanın iki yıllık genel sağkalım datası; osimertinib ile %100, plasebo ile %93 idi. Bununla birlikte ortanca genel sağkalım verisine her iki kolda da ulaşılamadı.

Güvenlik ve yan etki verilerine göz atıldığında, ortanca osimertinib kullanımı 22,3 ay iken plasebo kullanımı 18,4 aydı. En sık görülen yan etkiler: ishal, paranişi / tırnak kenarlarıdna iltihab ve cilt kuruluğuydu. Bu yan etkilerin hepsi grade 1-2 (hafif derece) idi.

Grade 3-4 (ciddi) yan etki olarak:

  • Osimertinib alan hastalarda interstisyel akciğer hastalığı %3 (10 hastada),
  • EKG değişikliği, QT uzaması, osimertinib kolunda %7 (22 hastada), plasebo kolunda %1 (4 hastada) gözlendi.
  • Osimertinib kullanımına bağlı ölüm gözlenmedi.

*

Osimertinib daha önce tümörlerinde EGFR ekson 19 delesyonu veya ekson 21 L858R mutasyonu olan metastatik küçük hücreli dışı akciğer kanserli hastaların birinci basamak tedavisi için 2018'de FDA onayı almıştı. Osimertinib etken maddeli Tagrisso, ülkemizde, 2019 yılında şu iki durum için T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmıştır:

  • EGFR ekson 19 delesyonu ve/veya ekson 21 mutasyon pozitifliği tespit edilmiş olan lokal ileri evre veya metastatik KHDAK olan yetişkin hastaların birinci basamak tedavisinde ve
  • EGFR T790M mutasyon pozitifliği tespit edilmiş olan, EGFR tirozin kinaz inhibitörü (TKI) tedavisinde veya sonrasında kanseri ilerlemiş lokal ileri veya metastatik KHDAK olan yetişkin hastaların ikinci basamak tedavisinde.

Bununla birlikte henüz SGK tarafından geri ödeme kapsamına alınmamıştır.